Ustawa o systemie oświaty
USTAWA
z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty
(Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz.
1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658,
z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818, Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr
70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz. 1370 i Nr 235, poz. 1618, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206, Nr 56, poz. 458, Nr
157, poz. 1241 i Nr 219, poz. 1705 oraz z 2010 r. Nr 44, poz. 250, Nr 54, poz. 320 i Nr 127, poz. 857)
ogłoszono dnia 2 grudnia 2004 r.
obowiązuje od dnia 25 października 1991 r.
Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami
zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji
Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach
Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje
uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności,
miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na
wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju,
przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności,
demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:
1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i
młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju;
2) wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny;
3) możliwość zakładania i prowadzenia szkół i placówek przez różne podmioty;
4) dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także
możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej;
5) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz
niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz
predyspozycjami;
5a) opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego
procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych;
6) opiekę nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwianie realizowania indywidualnych
programów nauczania oraz ukończenia szkoły każdego typu w skróconym czasie;
7) upowszechnianie dostępu do szkół, których ukończenie umożliwia dalsze kształcenie w szkołach wyższych;
8) możliwość uzupełniania przez osoby dorosłe wykształcenia ogólnego, zdobywania lub zmiany kwalifikacji
zawodowych i specjalistycznych;
9) zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia, wychowania i opieki między poszczególnymi regionami kraju,
a zwłaszcza ośrodkami wielkomiejskimi i wiejskimi;
10) utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i
placówkach;
11) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o zasadach zrównoważonego rozwoju oraz
kształtowanie postaw sprzyjających jego wdrażaniu w skali lokalnej, krajowej i globalnej;
12) opiekę uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej,
13) dostosowywanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy;
13a) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu
gospodarczym;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
1 z 65 2010-07-31 11:24
14) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia;
15) warunki do rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów przez organizowanie zajęć pozalekcyjnych i
pozaszkolnych oraz kształtowanie aktywności społecznej i umiejętności spędzania czasu wolnego;
16) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowanie właściwych
postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych.
Art. 2. System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania
przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i
mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi,
sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi,
dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne;
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie
zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego;
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i
doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy ogólnej, umiejętności i
kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień
artystycznych;
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży,
rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze
kierunku kształcenia i zawodu;
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze
oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania
specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i
młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z
niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3,
obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
6) (uchylony);
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego
zamieszkania;
8) (uchylony);
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) biblioteki pedagogiczne;
11) kolegia pracowników służb społecznych.
Art. 2a. 1. System oświaty wspierają organizacje pozarządowe, w tym organizacje harcerskie, a także
osoby prawne prowadzące statutową działalność w zakresie oświaty i wychowania.
2. Organy administracji publicznej prowadzące szkoły i placówki współdziałają z podmiotami, o których
mowa w ust. 1, w wykonywaniu zadań wymienionych w art. 1.
Art. 3. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole;
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpowiednio:
a) szkołę lub oddział dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 2,
b) szkołę lub oddział zorganizowane w zakładzie opieki zdrowotnej, w tym w zakładzie opiekuńczoleczniczym
i zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, a także w jednostce pomocy społecznej, w celu
kształcenia dzieci i młodzieży przebywających w tym zakładzie lub jednostce, w których stosuje się
odpowiednią organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze, zorganizowane
zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71c ust. 2;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury;
2a) oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym uczniowie posiadający
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego uczą się i wychowują razem z pozostałymi uczniami,
zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 3;
2b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone
w dwóch językach: polskim oraz obcym nowożytnym będącym drugim językiem nauczania, przy czym
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
2 z 65 2010-07-31 11:24
prowadzone w dwóch językach są co najmniej dwa zajęcia edukacyjne, z wyjątkiem zajęć obejmujących
język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii dotyczącą geografii Polski, w tym co
najmniej jedne zajęcia edukacyjne wybrane spośród zajęć obejmujących: biologię, chemię, fizykę, część
geografii odnoszącą się do geografii ogólnej, część historii odnoszącą się do historii powszechnej i
matematykę;
2c) szkole integracyjnej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami
integracyjnymi;
2d) szkole dwujęzycznej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami
dwujęzycznymi;
2e) szkole rolniczej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach
dla rolnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art.
24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw
rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
2f) szkole leśnej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w zawodach dla
leśnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24
ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw środowiska;
2g) oddziale międzynarodowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest
prowadzone zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną;
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5, 7 i 10;
3a) placówce rolniczej - należy przez to rozumieć placówki i ośrodki wymienione w art. 2 pkt 3a,
umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych wyłącznie w
zawodach, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art.
24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw
rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
4) (uchylony);
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, jednostkę samorządu
terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne;
6) (uchylony);
7) (uchylony);
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium oświaty jako jednostki organizacyjnej
wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie;
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły,
placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka;
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków;
11a) (uchylony);
11b) (uchylony);
11c) oddziale sportowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym są prowadzone zajęcia
sportowe obejmujące szkolenie sportowe w jednej lub kilku dyscyplinach sportu, zorganizowany zgodnie z
przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ust. 5;
11d) centrach kształcenia ustawicznego albo centrach kształcenia praktycznego - należy przez to rozumieć
rodzaj odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia praktycznego;
12) profilu kształcenia ogólnozawodowego - należy przez to rozumieć kształcenie w zakresie określonej
dziedziny gospodarki;
13) podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego -
należy przez to rozumieć obowiązkowe zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, opisane w
formie ogólnych i szczegółowych wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać
uczeń po zakończeniu określonego etapu edukacyjnego, oraz zadania wychowawcze szkoły, uwzględniane
odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz umożliwiające
ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
13a) podstawie programowej kształcenia w profilach kształcenia ogólnozawodowego lub podstawie
programowej kształcenia w zawodzie - należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym etapie
kształcenia, zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, a także zadania wychowawcze szkoły,
które są uwzględniane w programach nauczania oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i
wymagań egzaminacyjnych;
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć zadania w
zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej;
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkołę, w której stosuje się odrębną organizację
kształcenia i do której przyjmowane są osoby mające 18 lat, a także kończące 18 lat w roku
kalendarzowym, w którym przyjmowane są do szkoły;
16) formach pozaszkolnych - należy przez to rozumieć formy uzyskiwania i uzupełniania wiedzy ogólnej,
umiejętności i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
3 z 65 2010-07-31 11:24
17) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także
uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach
pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny;
18) niepełnosprawnościach sprzężonych - należy przez to rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego
lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem
umysłowym albo z autyzmem co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności.
Art. 4. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek
kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem
godności osobistej ucznia.
Art. 4a. Szkoły i placówki zapewniające uczniom dostęp do Internetu są obowiązane podejmować działania
zabezpieczające uczniów przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego
rozwoju, w szczególności zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
Art. 5. 1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego;
2) inną osobę prawną;
3) osobę fizyczną.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.
3a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej mogą zakładać i prowadzić
publiczne szkoły i placówki, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 29.
3b. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) zakłada i prowadzi:
a) szkoły, zespoły szkół oraz szkolne punkty konsultacyjne przy przedstawicielstwach dyplomatycznych,
urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej w celu kształcenia
dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą,
b) publiczne placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym;
2) może zakładać i prowadzić:
a) publiczne szkoły i placówki o charakterze eksperymentalnym,
b) publiczne placówki kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym.
3c. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zakłada i prowadzi publiczne
szkoły artystyczne oraz placówki, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych, a także
placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych.
3d. Minister właściwy do spraw rolnictwa:
1) może zakładać i prowadzić publiczne szkoły rolnicze oraz placówki rolnicze o znaczeniu regionalnym i
ponadregionalnym;
2) może zakładać i prowadzić publiczne placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy
nauczają w szkołach rolniczych.
3e. Minister właściwy do spraw środowiska może zakładać i prowadzić publiczne szkoły leśne.
3f. Minister Sprawiedliwości może zakładać i prowadzić publiczne szkoły i placówki w zakładach
poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz publiczne szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach
śledczych. Szkoły i placówki przy zakładach karnych i aresztach śledczych działają w ramach ich struktury.
4. (uchylony).
5. Zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkoli
specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1a, szkół
podstawowych oraz gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych
specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach
poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do zadań własnych gmin.
5a. Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych,
szkół ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół sportowych i mistrzostwa sportowego oraz
placówek wymienionych w art. 2 pkt 3-5 i 7, z wyjątkiem szkół i placówek o znaczeniu regionalnym i
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
4 z 65 2010-07-31 11:24
ponadregionalnym, należy do zadań własnych powiatu, z zastrzeżeniem ust. 3c.
5b. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić szkoły i placówki, których prowadzenie
nie należy do ich zadań własnych, po zawarciu porozumienia z jednostką samorządu terytorialnego, dla której
prowadzenie danego typu szkoły lub placówki jest zadaniem własnym, a w przypadku szkół artystycznych - z
ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
5c. Przepis ust. 5b stosuje się również w przypadku przekazywania szkół i placówek pomiędzy
jednostkami samorządu terytorialnego.
5d. Prowadzenie szkół artystycznych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół
artystycznych, a także placówek doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych może być przekazywane w
drodze porozumienia między ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego a
jednostką samorządu terytorialnego.
5e. Prowadzenie publicznych szkół rolniczych i placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i
ponadregionalnym oraz publicznych szkół leśnych może być przekazywane w drodze porozumienia
zawieranego między właściwym ministrem a jednostką samorządu terytorialnego.
5f. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 5e, strony mogą określić tryb przekazania mienia będącego
odpowiednio we władaniu publicznych szkół rolniczych oraz placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i
ponadregionalnym i publicznych szkół leśnych, niezbędnego do prawidłowego wykonywania zadań, o których
mowa w ust. 7.
5g. Jednostka samorządu terytorialnego, będąca organem prowadzącym szkołę liczącą nie więcej niż 70
uczniów, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej jednostki oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organu
sprawującego nadzór pedagogiczny, może przekazać, w drodze umowy, osobie prawnej niebędącej jednostką
samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, prowadzenie takiej szkoły.
5h. Umowa, o której mowa w ust. 5g, określa w szczególności:
1) w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjum - wskazanie czy, szkole ustala się obwód, a jeżeli szkole nie
ustala się obwodu - warunki przyjmowania uczniów do szkoły;
2) tryb przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu terytorialnego w przypadkach, o których
mowa w ust. 5j i 5k;
3) warunki korzystania z mienia przejętej szkoły lub placówki;
4) tryb kontroli przestrzegania warunków umowy;
5) warunki i tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem.
5i. Do szkoły lub placówki przejętej zgodnie z ust. 5g stosuje się przepisy dotyczące szkół i placówek
publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby
fizyczne, z wyjątkiem art. 58 ust. 3-5.
5j. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana przejąć prowadzenie szkoły lub placówki
przekazanej osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej, jeżeli osoba
prowadząca szkołę lub placówkę nie wykonała polecenia, o którym mowa w art. 34 ust. 1 lub 2, narusza
ustawę lub warunki prowadzenia szkoły lub placówki określone w umowie, o której mowa w ust. 5g. W tym
przypadku umowa ulega rozwiązaniu z dniem przejęcia szkoły lub placówki przez jednostkę samorządu
terytorialnego.
5k. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła do
prowadzenia szkołę lub placówkę publiczną na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, nie może
zlikwidować tej szkoły lub placówki; na wniosek tej osoby jednostka samorządu terytorialnego, która
przekazała szkołę lub placówkę, przejmuje jej prowadzenie w trybie określonym w umowie, o której mowa w
ust. 5g.
5l. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana powiadomić, w terminie 6 miesięcy przed dniem
przekazania szkoły lub placówki do prowadzenia osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu
terytorialnego lub osobie fizycznej, pracowników szkoły lub placówki oraz zakładową organizację związkową o
terminie przekazania szkoły lub placówki, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach
dla pracowników, a także nowych warunkach pracy i płacy.
5m. Nauczyciel, w terminie 3 miesięcy od uzyskania informacji, o której mowa w ust. 5l, może złożyć
oświadczenie o odmowie przejścia do szkoły lub placówki publicznej przejmowanej do prowadzenia przez
osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
5 z 65 2010-07-31 11:24
5n. Złożenie oświadczenia, o którym mowa w ust. 5m, powoduje rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn
określonych w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, z dniem przekazania szkoły
lub placówki, chyba że nauczyciel do dnia rozwiązania stosunku pracy wyrazi zgodę na przeniesienie do innej
szkoły lub placówki prowadzonej przez daną jednostkę samorządu terytorialnego.
5o. Osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego lub osoba fizyczna, która przejęła
szkołę lub placówkę, na podstawie umowy, o której mowa w ust. 5g, z dniem przejęcia szkoły lub placówki jest
obowiązana zaproponować nauczycielom na piśmie nowe warunki pracy i płacy oraz wskazać termin, nie
krótszy niż 7 dni, do którego nauczyciele mają złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odmowie przyjęcia
proponowanych warunków.
5p. Odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, o których mowa w ust. 5o, powoduje rozwiązanie
stosunku pracy z nauczycielem z upływem 3 miesięcy od dnia, do którego nauczyciel miał złożyć oświadczenie,
o którym mowa w ust. 5o. Do nauczyciela, który odmówił przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, stosuje
się odpowiednio przepisy o rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
5r. Do czasu przyjęcia nowych warunków pracy i płacy albo rozwiązania stosunku pracy z powodu
odmowy ich przyjęcia, w zakresie praw i obowiązków nauczyciela stosuje się dotychczasowe przepisy.
6. Zakładanie i prowadzenie publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli,
bibliotek pedagogicznych oraz szkół i placówek wymienionych w ust. 5a o znaczeniu regionalnym lub
ponadregionalnym należy do zadań samorządu województwa, z zastrzeżeniem ust. 3c i 6c.
6a. Powiat i gmina mogą zakładać i prowadzić w ramach zadań własnych publiczne placówki doskonalenia
nauczycieli, zakłady kształcenia nauczycieli i biblioteki pedagogiczne, z zastrzeżeniem ust. 3c.
6b. (uchylony).
6c. Plan sieci publicznych zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek
pedagogicznych oraz szkół i placówek, o których mowa w ust. 6, określa strategia rozwoju województwa
ustalona na podstawie odrębnych przepisów.
6d. Zakładanie publicznych kolegiów pracowników służb społecznych należy do zadań własnych
samorządu województwa.
7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu
prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki,
wychowania i opieki;
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie;
3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których
mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, i organizacyjnej szkoły
lub placówki;
4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji
programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz
wykonywania innych zadań statutowych.
8. (uchylony).
9. W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć
jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę
administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.
10. (uchylony).
Art. 5a. 1. Zadania oświatowe jednostek samorządu terytorialnego finansowane są na zasadach
określonych w odrębnych ustawach.
2. Zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, jest zadaniem
oświatowym:
1) gmin - w przedszkolach oraz w innych formach wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a
ust. 1a, a także w szkołach, o których mowa w art. 5 ust. 5;
2) powiatów - w szkołach i placówkach, o których mowa w art. 5 ust. 5a;
3) samorządów województw - w szkołach, placówkach, zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
6 z 65 2010-07-31 11:24
nauczycieli oraz kolegiach pracowników służb społecznych, o których mowa w art. 5 ust. 6.
2a. Zadaniem oświatowym gminy jest także zapewnienie dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o
której mowa w art. 94a ust. 4.
3. Środki niezbędne na realizację zadań oświatowych, o których mowa w ust. 2, w tym na wynagrodzenia
nauczycieli oraz utrzymanie szkół i placówek, zagwarantowane są w dochodach jednostek samorządu
terytorialnego.
4. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, w terminie do dnia 31 października,
przedstawia organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego informację o stanie realizacji zadań
oświatowych tej jednostki za poprzedni rok szkolny, w tym o wynikach sprawdzianu i egzaminów, o których
mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 lit. b-f, w szkołach tych typów, których prowadzenie należy do zadań
własnych jednostki samorządu terytorialnego.
Art. 5b. Prawa i obowiązki nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek określa ustawa z dnia 26 stycznia
1982 r. - Karta Nauczyciela.
Art. 5c. W przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i
kompetencje organu prowadzącego określone w:
1) art. 5 ust. 9, art. 7a ust. 4 i ust. 6 pkt 4, art. 7c ust. 1 pkt 4, art. 7d, art. 58 ust. 6, art. 59 ust. 1 oraz art.
62 ust. 1 i 5 - wykonuje odpowiednio: rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa;
2) art. 5 ust. 7, art. 36 ust. 2, art. 36a ust. 1, 4-6, 10, 12 i 14, art. 38 ust. 1, art. 39 ust. 4a i 5, art. 62 ust. 6
oraz art. 71c ust. 1 - wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd
województwa;
3) art. 7 ust. 1d, art. 34 ust. 2, art. 34a, art. 37 ust. 1, art. 39 ust. 6, art. 41 ust. 3, art. 58 ust. 3, art. 59 ust.
3 i 4, art. 67a ust. 3, 5 i 6, art. 71b ust. 2b oraz art. 77 ust. 6 - wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz,
prezydent miasta), starosta, marszałek województwa.
Art. 5d. Status prawny pracowników niebędących nauczycielami zatrudnionych w szkołach i placówkach
prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego określają przepisy o pracownikach samorządowych.
Art. 5e. Zadania i kompetencje jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 82 ust. 1 i 3-5,
oraz zadania i kompetencje organu jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 85 ust. 3 -
wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, marszałek województwa.
Art. 6. 1. Przedszkolem publicznym jest przedszkole, które:
1) prowadzi bezpłatne nauczanie i wychowanie w zakresie co najmniej podstawy programowej wychowania
przedszkolnego;
2) przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności;
3) zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach.
2. Publiczna forma wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 14a ust. 1a, zapewnia bezpłatne
nauczanie i wychowanie w zakresie podstawy programowej wychowania przedszkolnego, prowadzone przez
nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach. Publiczna forma wychowania
przedszkolnego przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności.
Art. 7. 1. Szkołą publiczną jest szkoła, która:
1) zapewnia bezpłatne nauczanie w zakresie ramowych planów nauczania;
2) przeprowadza rekrutację uczniów w oparciu o zasadę powszechnej dostępności;
3) zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem ust.
1a;
4) realizuje:
a) programy nauczania uwzględniające podstawę programową kształcenia ogólnego, w przypadku liceum
profilowanego - również podstawę programową kształcenia w profilach kształcenia ogólnozawodowego,
a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - również podstawę programową kształcenia
w danym zawodzie,
b) ramowy plan nauczania;
5) realizuje ustalone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania zasady oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów.
1a. W uzasadnionych przypadkach w szkole publicznej może być, za zgodą kuratora oświaty, a w
przypadku szkoły artystycznej - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
7 z 65 2010-07-31 11:24
odpowiednie do prowadzenia danych zajęć.
1b. Osobę, o której mowa w ust. 1a, zatrudnia się na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z tym
że do osób tych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin
zajęć edukacyjnych nauczycieli oraz ustala się wynagrodzenie nie wyższe niż przewidziane dla nauczyciela
dyplomowanego.
1c. Przepisy ust. 1a i 1b stosuje się odpowiednio do placówek artystycznych, placówek, o których mowa
w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych i placówek doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, z tym
że zgodę na zatrudnienie osoby niebędącej nauczycielem wyraża minister właściwy do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego.
1d. Przepisy ust. 1a i 1b stosuje się również w przypadku zatrudnienia osoby posiadającej
przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły lub placówki za odpowiednie do prowadzenia zajęć z
zakresu kształcenia zawodowego, z tym że zatrudnienie tej osoby następuje za zgodą organu prowadzącego.
2. Szkoły publiczne umożliwiają uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych.
3. Szkoła niepubliczna może uzyskać uprawnienia szkoły publicznej wymienione w ust. 2, jeżeli:
1) realizuje programy nauczania uwzględniające podstawy programowe wymienione w ust. 1 pkt 4 lit. a),
2) realizuje zajęcia edukacyjne w cyklu nie krótszym oraz w wymiarze nie niższym niż łączny wymiar
obowiązkowych zajęć edukacyjnych określony w ramowym planie nauczania szkoły publicznej danego
typu,
3) stosuje zasady klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów, o
których mowa w ust. 1 pkt 5, z wyjątkiem egzaminów wstępnych,
4) prowadzi dokumentację przebiegu nauczania ustaloną dla szkół publicznych,
5) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - kształci w zawodach określonych w klasyfikacji
zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, a w przypadku liceum profilowanego -
kształci w profilach kształcenia ogólnozawodowego, o których mowa w art. 24 ust. 6,
6) zatrudnia nauczycieli obowiązkowych zajęć edukacyjnych, o których mowa w pkt 2, posiadających
kwalifikacje określone dla nauczycieli szkół publicznych; przepisy ust. 1a i 1d stosuje się odpowiednio.
z zastrzeżeniem art. 86.
Art. 7a. 1. W szkołach publicznych i niepublicznych mogą być tworzone oddziały międzynarodowe.
2. Utworzenie oddziału międzynarodowego wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw oświaty i
wychowania.
3. Zezwolenie na utworzenie oddziału międzynarodowego w szkole podstawowej lub gimnazjum może
zostać udzielone, jeżeli program nauczania ustalony przez zagraniczną instytucję edukacyjną, który ma być
realizowany w tym oddziale, umożliwia uzyskanie przez uczniów wiadomości i umiejętności umożliwiających im
przystąpienie odpowiednio do sprawdzianu i egzaminu, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2.
4. Wniosek o zezwolenie na utworzenie oddziału międzynarodowego składa organ prowadzący szkołę, w
której ma zostać utworzony oddział międzynarodowy.
5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, powinien określać:
1) cel, założenia kształcenia i program nauczania, który będzie realizowany w oddziale międzynarodowym;
2) organizację kształcenia w oddziale i stosowany system oceniania, klasyfikowania i egzaminowania;
3) datę rozpoczęcia funkcjonowania oddziału.
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, dołącza się:
1) zgodę rady pedagogicznej na utworzenie oddziału międzynarodowego;
2) dokument zawierający zgodę zagranicznej instytucji edukacyjnej na przystąpienie szkoły do nauczania
zgodnego z programem nauczania ustalonym przez tę instytucję;
3) opinię kuratora oświaty zawierającą ocenę możliwości organizacyjnych i kadrowych pozwalających na
realizowanie w szkole programu nauczania ustalonego przez zagraniczną instytucję edukacyjną;
4) w przypadku szkoły publicznej - zobowiązanie organu prowadzącego szkołę do ponoszenia, z dochodów
własnych, kosztów kształcenia w oddziale międzynarodowym przekraczających wydatki bieżące
ponoszone na jednego ucznia w pozostałych oddziałach szkoły.
Art. 7b. 1. Warunki i tryb przyjmowania uczniów do oddziału międzynarodowego określa statut szkoły.
2. Nauczanie w oddziale międzynarodowym może być prowadzone w języku obcym, z wyjątkiem zajęć
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
8 z 65 2010-07-31 11:24
dla uczniów będących obywatelami polskimi obejmujących: język polski, część historii dotyczącą historii Polski i
część geografii dotyczącą geografii Polski.
3. Szkoła zapewnia uczniom oddziału międzynarodowego będącym obywatelami polskimi nauczanie
języka polskiego oraz części historii dotyczącej historii Polski i części geografii dotyczącej geografii Polski
zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego ustaloną w przepisach wydanych na podstawie art. 22
ust. 2 pkt 2 lit. b.
4. Szkoła zapewnia uczniom oddziału międzynarodowego niebędącym obywatelami polskimi nauczanie
języka polskiego jako języka obcego.
5. Uczniowie oddziału międzynarodowego w szkole podstawowej i gimnazjum przystępują odpowiednio do
sprawdzianu i egzaminu, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2.
6. Uczniowie oddziałów międzynarodowych w szkołach ponadgimnazjalnych, o których mowa w art. 9 ust.
1 pkt 3 lit. b-f, mogą przystąpić do egzaminu maturalnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. b-f.
7. Szkoła, w której został utworzony oddział międzynarodowy, zapewnia uczniom tego oddziału możliwość
przejścia, na każdym etapie kształcenia, do kształcenia realizowanego zgodnie z programami nauczania, o
których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 4 lit. a.
8. Do oddziału międzynarodowego nie stosuje się przepisów art. 7 ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 3.
Art. 7c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może cofnąć zezwolenie na utworzenie
oddziału międzynarodowego:
1) w przypadku stwierdzenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, że działalność oddziału
międzynarodowego jest sprzeczna z przepisami ustawy lub statutem szkoły, w której taki oddział został
utworzony;
2) w przypadku cofnięcia przez zagraniczną instytucję edukacyjną zgody, o której mowa w art. 7a ust. 6 pkt
2;
3) w przypadku cofnięcia przez radę pedagogiczną zgody, o której mowa w art. 7a ust. 6 pkt 1;
4) w przypadku niewykonywania przez organ prowadzący szkołę zobowiązania, o którym mowa w art. 7a
ust. 6 pkt 4.
2. Cofnięcie zezwolenia jest równoznaczne z likwidacją oddziału międzynarodowego. Likwidacja następuje
w terminie określonym w decyzji o cofnięciu zezwolenia.
Art. 7d. Oddział międzynarodowy może zostać zlikwidowany z końcem roku szkolnego przez organ
prowadzący po zapewnieniu uczniom możliwości kontynuowania nauki. Organ prowadzący jest obowiązany, co
najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji oddziału międzynarodowego, zawiadomić o zamiarze
likwidacji rodziców uczniów i ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Art. 8. Szkoła podstawowa i gimnazjum może być tylko szkołą publiczną lub niepubliczną o
uprawnieniach szkoły publicznej.
Art. 9. 1. Szkoły publiczne i niepubliczne dzielą się na następujące typy:
1) sześcioletnią szkołę podstawową, w której w ostatnim roku nauki przeprowadza się sprawdzian;
2) trzyletnie gimnazjum, w którym w ostatnim roku nauki przeprowadza się egzamin, dające możliwość
dalszego kształcenia w szkołach, o których mowa w pkt 3 lit. a-d oraz h;
3) szkoły ponadgimnazjalne:
a) zasadnicze szkoły zawodowe o okresie nauczania nie krótszym niż 2 lata i nie dłuższym niż 3 lata,
których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu
egzaminu, a także dalsze kształcenie w szkołach wymienionych w lit. e i f,
b) trzyletnie licea ogólnokształcące, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po
zdaniu egzaminu maturalnego,
c) trzyletnie licea profilowane kształcące w profilach kształcenia ogólnozawodowego, których ukończenie
umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
d) czteroletnie technika, których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe po zdaniu egzaminu, a także umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu
egzaminu maturalnego,
e) dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące dla absolwentów szkół wymienionych w lit. a, których
ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
f) trzyletnie technika uzupełniające dla absolwentów szkół wymienionych w lit. a, których ukończenie
umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
9 z 65 2010-07-31 11:24
umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
g) szkoły policealne o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, których ukończenie umożliwia osobom
posiadającym wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po
zdaniu egzaminu,
h) trzyletnie szkoły specjalne przysposabiające do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w
stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, których
ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa potwierdzającego przysposobienie do pracy.
1a. Sprawdzian i egzamin, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, egzamin maturalny, o którym mowa w ust. 1
pkt 3 lit. b-f, oraz egzaminy eksternistyczne, o których mowa w art. 10 ust. 1, są przeprowadzane na
podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
1b. Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lit. a, d, f i g, jest
przeprowadzany na podstawie standardów wymagań, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 10.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może określać, w drodze rozporządzenia, inne typy
szkół niż wymienione w ust. 1 pkt 1-3 oraz ustalać zasady ich działania.
3. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, typy szkół artystycznych
publicznych i niepublicznych, uwzględniając szkoły realizujące kształcenie ogólne i kształcenie artystyczne, a
także szkoły realizujące wyłącznie kształcenie artystyczne.
4. (uchylony).
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
kultury fizycznej i sportu, określi, w drodze rozporządzenia, warunki tworzenia, organizacji oraz działania klas i
szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego, uwzględniając umożliwienie uczniom godzenia zajęć
sportowych z nauką, w szczególności poprzez odpowiednią organizację zajęć dydaktycznych.
Art. 9a. 1. Tworzy się Centralną Komisję Egzaminacyjną z siedzibą w Warszawie.
2. Do zadań Centralnej Komisji Egzaminacyjnej należy w szczególności:
1) opracowywanie propozycji standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. a, d, f i g, we
współpracy w szczególności z ministrami właściwymi dla zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów
szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, szkołami wyższymi, jednostkami badawczorozwojowymi,
organizacjami pracodawców i samorządami zawodowymi.
1a) przygotowywanie pytań, zadań i testów oraz ustalanie zestawów do przeprowadzania sprawdzianu i
egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10
ust. 1;
1b) opracowywanie, we współpracy z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, a w zakresie egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe również z ministrami właściwymi dla zawodów, oraz ogłaszanie,
w tym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej,
informatorów zawierających w szczególności przykładowe pytania i zadania wraz z rozwiązaniami, jakie
mogą wystąpić na sprawdzianie i egzaminach, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminach
eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1.
2) dokonywanie analizy wyników sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów
eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1, a także składanie ministrowi właściwemu do spraw
oświaty i wychowania sprawozdań odpowiednio o poziomie osiągnięć uczniów na poszczególnych etapach
kształcenia oraz dotyczących wyników egzaminów eksternistycznych;
3) przygotowywanie i upowszechnianie programów doskonalenia nauczycieli w zakresie diagnozowania i
oceniania;
4) inicjowanie lub organizowanie badań, analiz i innowacji w dziedzinie oceniania i egzaminowania;
5) (uchylony);
6) koordynowanie działalności okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz nadzorowanie ich prac związanych
z opracowywaniem propozycji zestawów zadań, pytań i testów do sprawdzianu i egzaminów, o których
mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1, a także
nadzorowanie prac związanych z ich przeprowadzaniem i ocenianiem przez okręgowe komisje
egzaminacyjne prac egzaminacyjnych, w celu zapewnienia jednolitości i jakości działań wykonywanych
przez okręgowe komisje egzaminacyjne oraz porównywalności wyników sprawdzianu, egzaminów i
egzaminów eksternistycznych.
Art. 9b. (uchylony).
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
10 z 65 2010-07-31 11:24
Art. 9c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania tworzy, w drodze rozporządzenia, okręgowe
komisje egzaminacyjne oraz określa ich zasięg terytorialny.
2. Do zadań okręgowych komisji egzaminacyjnych należy w szczególności:
1) przeprowadzanie sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów
eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1;
2) przygotowywanie, w porozumieniu z Centralną Komisją Egzaminacyjną, propozycji pytań, zadań i testów
oraz ich zestawów do przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz
egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1;
2a) przygotowywanie, w porozumieniu z Centralną Komisją Egzaminacyjną, propozycji pytań, zadań i testów
oraz kryteriów ich oceniania do informatorów, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 1b;
3) analizowanie wyników sprawdzianów i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów
eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1, a także formułowanie wniosków;
4) opracowywanie i przekazywanie:
a) dyrektorom szkół, organom prowadzącym szkoły, kuratorom oświaty i Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej sprawozdań z przeprowadzonych sprawdzianów i egzaminów, o których mowa w art. 9
ust. 1,
b) kuratorom oświaty i Centralnej Komisji Egzaminacyjnej sprawozdań z przeprowadzonych egzaminów
eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1;
5) szkolenie kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów;
6) współpraca z innymi okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi oraz Centralną Komisją Egzaminacyjną;
7) prowadzenie ewidencji egzaminatorów zamieszkujących na terenie objętym właściwością danej okręgowej
komisji egzaminacyjnej;
8) współpraca z kuratorami oświaty właściwymi ze względu na zasięg terytorialny komisji w sprawach
związanych z przeprowadzaniem sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz
egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1, a także doskonaleniem nauczycieli w
zakresie diagnozowania, oceniania, egzaminowania i badania osiągnięć edukacyjnych uczniów.
2a. Wyniki sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych,
o których mowa w art. 10 ust. 1, są ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.
3. Do ewidencji egzaminatorów, z zastrzeżeniem ust. 4, może być wpisana osoba, która:
1) posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole, z zakresu której jest
przeprowadzany sprawdzian lub egzamin, o których mowa w art. 9 ust. 1, albo jest nauczycielem
akademickim specjalizującym się w dziedzinie związanej z zajęciami edukacyjnymi wchodzącymi w zakres
odpowiednio sprawdzianu lub egzaminu;
2) posiada, uzyskany w okresie 6 lat przed złożeniem wniosku o wpis do ewidencji, co najmniej trzyletni staż
pracy dydaktycznej w szkole publicznej, szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, zakładzie
kształcenia nauczycieli lub szkole wyższej albo co najmniej trzyletni staż pracy na stanowisku
wymagającym kwalifikacji pedagogicznych w placówce doskonalenia nauczycieli, urzędzie organu
administracji rządowej, kuratorium oświaty lub innej jednostce sprawującej nadzór pedagogiczny;
3) spełnia warunki określone w art. 10 ust. 5 pkt 2-4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela;
4) ukończyła z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na egzaminatorów organizowane przez
okręgową komisję egzaminacyjną, zakończone egzaminem ze znajomości zasad przeprowadzania i
oceniania sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1.
4. Do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe może również być wpisana osoba, która:
1) jest przedstawicielem pracodawcy lub organizacji pracodawców albo stowarzyszenia lub samorządu
zawodowego;
2) posiada kwalifikacje wymagane od instruktora praktycznej nauki zawodu oraz uzyskany w okresie
ostatnich 6 lat przed złożeniem wniosku o wpis do ewidencji, co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie,
w którym przeprowadzany jest egzamin;
3) spełnia warunki określone w ust. 3 pkt 3 i 4.
5. Skreślenie z ewidencji egzaminatorów następuje:
1) na wniosek egzaminatora;
2) w przypadku:
a) nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w okresowych szkoleniach egzaminatorów, organizowanych
przez okręgowe komisje egzaminacyjne,
b) nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w pracach dotyczących przeprowadzania sprawdzianu i
egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
11 z 65 2010-07-31 11:24
10 ust. 1, do których egzaminator został wyznaczony przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej,
c) nieprzestrzegania przepisów dotyczących przeprowadzania i oceniania sprawdzianu i egzaminów, o
których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1;
3) w razie niespełniania warunków, o których mowa w ust. 3 pkt 3;
4) w razie dokonania wpisu z naruszeniem prawa.
6. Wpis do ewidencji egzaminatorów, odmowa wpisu oraz skreślenie z ewidencji następuje w drodze
decyzji administracyjnej dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.
7. Organem wyższego stopnia w stosunku do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w sprawach, o
których mowa w ust. 6, jest dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, ramowy program
szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposób prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz tryb wpisywania
i skreślania egzaminatorów z ewidencji, uwzględniając w szczególności obowiązkowy wymiar godzin szkolenia,
a także dokumenty wymagane od osób ubiegających się o wpis do ewidencji oraz zakres danych wpisywanych
w ewidencji.
9. W przeprowadzaniu sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, w zakresie ustalonym w
przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4, biorą udział egzaminatorzy i nauczyciele; w
przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego mogą również brać udział nauczyciele akademiccy.
10. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zawiera z egzaminatorami, z zastrzeżeniem ust. 12, a w
przypadku egzaminu maturalnego również z nauczycielami akademickimi biorącymi udział w przeprowadzaniu
części ustnej egzaminu maturalnego, umowy określające zakres ich obowiązków oraz wysokość
wynagrodzenia.
11. Nauczyciele biorący udział w przeprowadzaniu sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust.
1, wykonują czynności związane z przeprowadzaniem tego sprawdzianu i tych egzaminów w ramach czynności
i zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, oraz
ustalonego wynagrodzenia, z zastrzeżeniem ust. 12.
12. Nauczyciele, w tym nauczyciele będący egzaminatorami, biorący udział w przeprowadzaniu części
ustnej egzaminu maturalnego, wykonują czynności związane z przeprowadzaniem tej części egzaminu w
ramach zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. W
przypadku wykonywania tych czynności w wymiarze przekraczającym tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin
zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy - Karta Nauczyciela, nauczycielowi przysługuje
wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe na zasadach określonych w art. 35 ust. 3 ustawy - Karta
Nauczyciela.
Art. 9d. 1. Nadzór nad działalnością Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji
egzaminacyjnych sprawuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
2. Centralna Komisja Egzaminacyjna i okręgowe komisje egzaminacyjne są państwowymi jednostkami
budżetowymi finansowanymi z budżetu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
2a. Działalnością Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych kierują
dyrektorzy powoływani po przeprowadzeniu konkursu i odwoływani przez ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może odwołać dyrektora okręgowej
komisji egzaminacyjnej na wniosek lub po zasięgnięciu opinii dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
2b. Wicedyrektorów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych powołuje i
odwołuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania na wniosek dyrektora odpowiednio Centralnej
Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej.
3. Organizację Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz okręgowych komisji egzaminacyjnych określają ich
statuty nadane w drodze zarządzenia przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Zarządzenie
podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Art. 9e. Osoby uczestniczące w przygotowywaniu, drukowaniu, przechowywaniu i transporcie pytań,
zadań i testów oraz ich zestawów, a także arkuszy egzaminacyjnych do przeprowadzania sprawdzianu i
egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust.
1, są obowiązane do nieujawniania osobom nieuprawnionym informacji dotyczących tych pytań, zadań, testów,
zestawów i arkuszy egzaminacyjnych.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
12 z 65 2010-07-31 11:24
Art. 9f. 1. Słuchaczem kolegium pracowników służb społecznych może być tylko osoba posiadająca
świadectwo dojrzałości.
2. W zakresie uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego,
korzystania ze świadczeń publicznych zakładów opieki zdrowotnej i odbywania przeszkolenia wojskowego do
słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych stosuje się przepisy dotyczące studentów szkół wyższych.
3. Kolegia służb społecznych mogą pobierać opłaty za egzaminy wstępne oraz za zajęcia dydaktyczne, z
wyłączeniem zajęć dydaktycznych w systemie dziennym w publicznych kolegiach pracowników służb
społecznych, chyba że są powtarzane z powodu niezadowalających wyników w nauce.
4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i warunki tworzenia,
przekształcania i likwidowania oraz organizację i zasady działania, w tym zasady powierzania stanowisk
kierowniczych, a także zasady sprawowania opieki naukowo-dydaktycznej i nadzoru nad kolegiami
pracowników służb społecznych.
5. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określa, w drodze rozporządzenia, standardy
kształcenia w kolegiach pracowników służb społecznych, uwzględniając w szczególności wymagania dotyczące
realizowania planów nauczania, przedmioty kształcenia, zakres i wymiar praktyk zawodowych, treści
programowe i wymagane umiejętności.
6. W zakresie nieuregulowanym odmiennie w przepisach wydanych na podstawie ust. 4 i 5 do kolegiów
pracowników służb społecznych stosuje się przepisy dotyczące szkół.
Art. 10. 1. Osoba, która ukończyła 18 lat i nie jest uczniem szkoły, może uzyskać świadectwo
ukończenia szkoły podstawowej, gimnazjum lub liceum ogólnokształcącego na podstawie egzaminów
eksternistycznych przeprowadzanych przez okręgową komisję egzaminacyjną, z zastrzeżeniem art. 10a.
2. Egzaminy eksternistyczne przeprowadza się z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych
w ramowych planach nauczania odpowiednio szkoły podstawowej dla dorosłych, gimnazjum dla dorosłych lub
liceum ogólnokształcącego dla dorosłych.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb
przeprowadzania egzaminów eksternistycznych, w tym warunki oceniania, a także wysokość opłat pobieranych
za egzaminy eksternistyczne z poszczególnych zajęć edukacyjnych oraz warunki wynagradzania
egzaminatorów, z uwzględnieniem możliwości unieważnienia egzaminów eksternistycznych ze względu na
naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania tych egzaminów, jeżeli to naruszenie mogło mieć wpływ
na wynik egzaminu, oraz że wysokość opłat za egzaminy eksternistyczne nie może być wyższa niż koszty
przeprowadzania tych egzaminów, a także z uwzględnieniem możliwości zwalniania z całości lub części opłat za
przeprowadzanie egzaminu osób o niskich dochodach. Wynagrodzenie egzaminatorów powinno być ustalone w
relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł
zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym określonego na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z
dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.
Art. 10a. 1. Świadectwo lub dyplom ukończenia szkoły artystycznej można uzyskać na podstawie
egzaminów eksternistycznych przeprowadzanych przez państwowe komisje egzaminacyjne powoływane przez
ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. Egzaminy eksternistyczne przeprowadza się z zakresu zajęć edukacyjnych określonych w ramowych
planach nauczania poszczególnych typów publicznych szkół artystycznych.
3. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określa, w drodze
rozporządzenia, typy szkół artystycznych, których świadectwo lub dyplom ukończenia można uzyskać na
podstawie egzaminów eksternistycznych, warunki i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych,
wysokość opłat za egzaminy eksternistyczne oraz warunki wynagradzania osób wchodzących w skład
państwowej komisji egzaminacyjnej, z uwzględnieniem możliwości unieważniania egzaminów eksternistycznych
ze względu na naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania tych egzaminów, jeżeli to naruszenie mogło
mieć wpływ na wynik egzaminu, oraz że wysokość opłat za egzaminy eksternistyczne nie może być wyższa niż
koszty przeprowadzenia tych egzaminów, a także z uwzględnieniem możliwości zwalniania z całości lub części
opłat za przeprowadzenie egzaminu osób o niskich dochodach.
Art. 11. 1. Świadectwa i dyplomy państwowe wydawane przez uprawnione do tego szkoły, placówki
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
13 z 65 2010-07-31 11:24
kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia praktycznego, zakłady kształcenia nauczycieli, kolegia
pracowników służb społecznych oraz okręgowe komisje egzaminacyjne są dokumentami urzędowymi.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych,
sposób dokonywania sprostowań ich treści i wydawania duplikatów, a także tryb i sposób dokonywania
legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą,
2) wysokość odpłatności za wydawanie duplikatów świadectw, dyplomów państwowych i innych druków
szkolnych oraz za dokonywanie legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą
- uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego tworzenia dokumentacji przebiegu nauczania,
oceniania wyników pracy dydaktyczno-wychowawczej szkół i wyników sprawdzianu i egzaminów
przeprowadzanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne, a także wymóg, aby wysokość odpłatności
za wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 2, nie przewyższała kwoty opłaty skarbowej za
legalizację dokumentu, określonej w przepisach o opłacie skarbowej.
Art. 11a. 1. Wykształcenie podstawowe posiada osoba, która ukończyła szkołę podstawową lub ukończyła
podstawowe studium zawodowe.
2. Wykształcenie gimnazjalne posiada osoba, która ukończyła gimnazjum.
3. Wykształcenie zasadnicze zawodowe posiada osoba, która:
1) ukończyła zasadniczą szkołę zawodową, szkołę zasadniczą lub inną szkołę równorzędną, albo
2) ukończyła zasadniczą szkołę zawodową, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. a.
4. Wykształcenie średnie posiada osoba, która:
1) ukończyła szkołę ponadpodstawową, z wyjątkiem szkół wymienionych w ust. 3 pkt 1, lub
2) ukończyła szkołę ponadgimnazjalną, z wyjątkiem szkoły wymienionej w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. a i h.
Art. 12. 1. Publiczne przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja organizują naukę religii na życzenie
rodziców, publiczne szkoły ponadgimnazjalne na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu
pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują uczniowie.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z władzami Kościoła Katolickiego i
Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oraz innych kościołów i związków wyznaniowych określa,
w drodze rozporządzenia, warunki i sposób wykonywania przez szkoły zadań, o których mowa w ust. 1.
Art. 13. 1. Szkoła i placówka publiczna umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości
narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.
2. Na wniosek rodziców nauka, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona:
1) w osobnych grupach, oddziałach lub szkołach;
2) w grupach, oddziałach lub szkołach - z dodatkową nauką języka oraz własnej historii i kultury;
3) w międzyszkolnych zespołach nauczania.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób
wykonywania przez szkoły i placówki zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, w szczególności minimalną liczbę
uczniów, dla których organizuje się poszczególne formy nauczania wymienione w ust. 2.
4. W pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły publiczne zapewniają podtrzymywanie kultury i tradycji
regionalnej.
5. Podręczniki szkolne i książki pomocnicze do kształcenia uczniów w zakresie niezbędnym do
podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej mogą być dofinansowywane z budżetu
państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podejmie działania w celu zapewnienia możliwości
kształcenia nauczycieli oraz dostępu do podręczników na potrzeby szkół i placówek publicznych, o których
mowa w ust. 1.
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podejmie działania w celu popularyzacji wiedzy o
historii, kulturze, języku i o tradycjach religijnych mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności
posługującej się językiem regionalnym.
Rozdział 2
Wychowanie przedszkolne, obowiązek szkolny i obowiązek nauki
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
14 z 65 2010-07-31 11:24
Art. 14. 1. Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku 3-6 lat. Wychowanie przedszkolne jest
realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach
wychowania przedszkolnego, z zastrzeżeniem art. 14a ust. 5.
1a. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wychowaniem
przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego
w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat. Obowiązek szkolny tych dzieci może być
odroczony do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat.
1b. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dyrektor przedszkola może przyjąć do przedszkola
dziecko, które ukończyło 2,5 roku.
2. Przedszkole realizuje podstawę programową wychowania przedszkolnego określoną przez ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania.
3. Dziecko w wieku 6 lat jest obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w
przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej.
3a. Obowiązek, o którym mowa w ust. 3, rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku
kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. W przypadku dziecka, o którym mowa w ust. 1a, obowiązek
ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko rozpocznie
spełnianie obowiązku szkolnego.
4. Zapewnienie warunków do spełniania obowiązku, o którym mowa w ust. 3, jest zadaniem własnym
gminy.
5. Opłaty za świadczenia prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych ustala rada gminy, a w
przypadku innych przedszkoli publicznych - organy prowadzące te przedszkola, z uwzględnieniem art. 6 pkt 1.
Art. 14a. 1. Rada gminy ustala sieć prowadzonych przez gminę publicznych przedszkoli i oddziałów
przedszkolnych w szkołach podstawowych.
1a. W przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi i geograficznymi rada gminy może
uzupełnić sieć publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych o inne formy
wychowania przedszkolnego.
2. Sieć publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych powinna być
ustalona tak, aby wszystkie dzieci sześcioletnie zamieszkałe na obszarze gminy miały możliwość spełniania
obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, a droga dziecka sześcioletniego z domu do najbliższego
publicznego przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej nie przekraczała 3 km.
3. Jeżeli droga dziecka sześcioletniego z domu do najbliższego publicznego przedszkola lub oddziału
przedszkolnego w szkole podstawowej przekracza 3 km, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego
transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami
komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice.
4. Obowiązkiem gminy jest zapewnienie niepełnosprawnym dzieciom sześcioletnim bezpłatnego
transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole
podstawowej lub ośrodka umożliwiającego dzieciom, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom
upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku, o którym mowa w art.
14 ust. 3, albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie
zapewniają rodzice.
5. Inne formy wychowania przedszkolnego mogą być organizowane dla dzieci w wieku 3-5 lat, w miejscu
możliwie najbliższym miejsca ich zamieszkania.
6. Nauczyciela prowadzącego zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego prowadzonej przez
gminę zatrudnia dyrektor przedszkola lub szkoły podstawowej prowadzonych przez tę gminę.
6a. Zajęcia w innych formach wychowania przedszkolnego prowadzą nauczyciele posiadający kwalifikacje
wymagane od nauczycieli przedszkoli.
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje innych
form wychowania przedszkolnego, warunki tworzenia i organizowania tych form wychowania przedszkolnego
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
15 z 65 2010-07-31 11:24
oraz sposób ich działania, uwzględniając w szczególności konieczność dostosowania form wychowania
przedszkolnego do sytuacji i potrzeb lokalnych, minimalny dzienny wymiar godzin zajęć, w których realizowana
jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego, a także możliwość prowadzenia zajęć tylko w
niektóre dni tygodnia.
Art. 14b. 1. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi, o którym mowa w art. 14 ust. 3, są obowiązani
do:
1) dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do przedszkola lub oddziału przedszkolnego
zorganizowanego w szkole podstawowej;
2) zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia;
3) informowania, w terminie do dnia 30 września każdego roku, dyrektora szkoły podstawowej, w obwodzie
której dziecko mieszka, o realizacji tego obowiązku spełnianego w sposób określony w art. 16 ust. 5b;
4) zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w zezwoleniu, o którym mowa w art. 16 ust. 8 - w
przypadku dziecka realizującego obowiązek poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym lub inną formą
wychowania przedszkolnego.
2. Kontrolowanie spełniania obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, należy do zadań dyrektora szkoły
podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka.
3. Dyrektorzy publicznych i niepublicznych przedszkoli i szkół podstawowych, w których zorganizowano
oddziały przedszkolne, są obowiązani powiadomić dyrektora szkoły, w obwodzie której dziecko mieszka, o
spełnianiu przez dziecko obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, w tym przedszkolu lub oddziale
przedszkolnym oraz o zmianach w tym zakresie.
Art. 14c. Osoby prawne i fizyczne mogą prowadzić inne formy wychowania przedszkolnego, o których
mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7. Zajęcia w innej formie wychowania
przedszkolnego prowadzi nauczyciel posiadający kwalifikacje wymagane od nauczycieli przedszkoli. Przepisy
art. 14a ust. 5 stosuje się.
Art. 15. 1. Nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia.
2. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku
kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do
ukończenia 18 roku życia.
Art. 15a. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości,
może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których do publicznej lub niepublicznej szkoły dla
dorosłych można przyjąć osobę, która ukończyła 16 lat, a w przypadku uczestników Ochotniczych Hufców
Pracy oraz osób przebywających w zakładach karnych lub aresztach śledczych - 15 lat, biorąc pod uwagę
opóźnienie w cyklu kształcenia lub umożliwienie osobom przebywającym w zakładach karnych lub aresztach
śledczych spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki.
Art. 16. 1. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które
przed dniem 1 września kończy 6 lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej.
2. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły po
zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dziecko, które zostało wcześniej przyjęte
do szkoły podstawowej, jest zwolnione z obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3.
3. W przypadkach uzasadnionych ważnymi przyczynami rozpoczęcie spełniania przez dziecko obowiązku
szkolnego może być odroczone, nie dłużej jednak niż o jeden rok.
4. Decyzję w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego podejmuje dyrektor publicznej szkoły
podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, po zasięgnięciu opinii poradni psychologicznopedagogicznej.
5. Obowiązek szkolny spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum, publicznych albo
niepublicznych.
5a. Po ukończeniu gimnazjum obowiązek nauki spełnia się:
1) przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej;
2) przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w formach pozaszkolnych w placówkach publicznych i
niepublicznych posiadających akredytację, o której mowa w art. 68b;
3) przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w ramach działalności oświatowej prowadzonej przez osoby
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
16 z 65 2010-07-31 11:24
prawne lub fizyczne na podstawie art. 83a ust. 2, dla której osoby te uzyskały akredytację, o której mowa
w art. 68b;
4) przez realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy.
5b. Obowiązek, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązek szkolny i obowiązek nauki mogą być
spełniane również przez uczęszczanie odpowiednio do przedszkola lub szkoły:
1) za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej
zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej lub w
ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej;
2) przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce.
5c. Uczeń, który ukończył szkołę ponadgimnazjalną przed ukończeniem 18 roku życia, może również
spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły wyższej.
6. Dyrektorzy niepublicznych szkół podstawowych i gimnazjów oraz dyrektorzy publicznych szkół
podstawowych i gimnazjów, a także dyrektorzy szkół specjalnych i ośrodków, o których mowa w art. 2 pkt 5,
prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego,
którym nie ustalono obwodów, o przyjęciu ucznia do szkoły są obowiązani powiadomić dyrektora publicznej
szkoły podstawowej lub gimnazjum, w których obwodzie uczeń mieszka, oraz informować go o spełnianiu przez
ucznia obowiązku szkolnego.
6a. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio do dyrektora publicznej szkoły podstawowej i publicznego
gimnazjum o ustalonym obwodzie, który przyjął do szkoły ucznia zamieszkującego w obwodzie innej szkoły
publicznej.
6b. Dyrektorzy publicznych i niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych oraz dyrektorzy placówek, o których
mowa w ust. 5a pkt 2, osoby prawne lub fizyczne prowadzące działalność oświatową, o której mowa w ust. 5a
pkt 3, oraz pracodawcy, o których mowa w ust. 5a pkt 4, są obowiązani powiadomić wójta gminy (burmistrza,
prezydenta miasta), na terenie której mieszka absolwent gimnazjum, który nie ukończył 18 lat, o przyjęciu go
odpowiednio do szkoły, placówki, na zajęcia, o których mowa w ust. 5a pkt 3, albo w celu przygotowania
zawodowego, w terminie 14 dni od dnia przyjęcia absolwenta, oraz informować tego wójta (burmistrza,
prezydenta miasta) o zmianach w spełnianiu obowiązku nauki przez absolwenta gimnazjum, w terminie 14 dni
od dnia powstania tych zmian.
7. Za spełnianie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki
uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach
rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami.
7a. (uchylony).
8. Na wniosek rodziców dyrektor odpowiednio publicznego lub niepublicznego przedszkola, szkoły
podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej, do której dziecko zostało przyjęte, może zezwolić, w
drodze decyzji, na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, poza
przedszkolem, oddziałem przedszkolnym lub inną formą wychowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego lub
obowiązku nauki poza szkołą.
9. (uchylony).
10. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, może być wydane, jeżeli:
1) wniosek o wydanie zezwolenia został złożony do dnia 31 maja;
2) do wniosku dołączono:
a) opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej,
b) oświadczenie rodziców o zapewnieniu dziecku warunków umożliwiających realizację podstawy
programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia,
c) zobowiązanie rodziców do przystępowania w każdym roku szkolnym przez dziecko spełniające
obowiązek szkolny lub obowiązek nauki do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych, o których mowa w
ust. 11.
11. Dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą otrzymuje świadectwo
ukończenia poszczególnych klas danej szkoły po zdaniu egzaminów klasyfikacyjnych z zakresu części
podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia, uzgodnionej na dany rok szkolny z
dyrektorem szkoły, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4 przez
szkołę, której dyrektor zezwolił na spełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą. Dziecku
takiemu nie ustala się oceny zachowania.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
17 z 65 2010-07-31 11:24
12. Roczna i końcowa klasyfikacja ucznia spełniającego obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza
szkołą odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4.
13. Dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą ma prawo uczestniczyć w
szkole w nadobowiązkowych zajęciach pozalekcyjnych, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 4.
14. Cofnięcie zezwolenia, o którym mowa w ust. 8, następuje:
1) na wniosek rodziców;
2) jeżeli dziecko z przyczyn nieusprawiedliwionych nie przystąpiło do egzaminu klasyfikacyjnego, o którym
mowa w ust. 10 pkt 2 lit. c, albo nie zdało rocznych egzaminów klasyfikacyjnych, o których mowa w ust.
10 pkt 2 lit. c;
3) w razie wydania zezwolenia z naruszeniem prawa.
Art. 17. 1. Sieć publicznych szkół powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom
spełnianie obowiązku szkolnego, z uwzględnieniem ust. 2.
2. Droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:
1) 3 km - w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych,
2) 4 km - w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów.
3. Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza odległości
wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu
lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej.
3a. Obowiązkiem gminy jest:
1) zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art.
71b, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej i gimnazjum, a
uczniom z niepełnosprawnością ruchową, upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub
znacznym - także do najbliższej szkoły ponadgimnazjalnej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 21. roku
życia;
2) zapewnienie dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z
upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, bezpłatnego transportu i opieki w
czasie przewozu do ośrodka umożliwiającego tym dzieciom i młodzieży realizację obowiązku szkolnego i
obowiązku nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia;
3) zwrot kosztów przejazdu ucznia, o którym mowa w pkt 1 i 2, oraz jego opiekuna do szkoły lub ośrodka,
wymienionych w pkt 1 i 2, na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem (burmistrzem,
prezydentem miasta) i rodzicami, opiekunami lub opiekunami prawnymi ucznia, jeżeli dowożenie i opiekę
zapewniają rodzice, opiekunowie lub opiekunowi prawni.
4. Rada gminy, z uwzględnieniem ust. 1 i 2, ustala plan sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjów
prowadzonych przez gminę, a także określa granice obwodów publicznych szkół podstawowych i gimnazjów, z
wyjątkiem specjalnych, mających siedzibę na obszarze gminy, z zastrzeżeniem art. 58 ust. 2. W przypadku
publicznych szkół podstawowych i gimnazjów prowadzonych przez inne organy, określenie granic ich obwodów
następuje w uzgodnieniu z tymi organami. Uchwała rady gminy podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku
urzędowym.
5. Rada powiatu ustala plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych oraz szkół specjalnych, z
uwzględnieniem szkół ponadgimnazjalnych i specjalnych mających siedzibę na obszarze powiatu prowadzonych
przez inne organy prowadzące, tak aby umożliwić dzieciom i młodzieży zamieszkującym na obszarze powiatu
lub przebywającym w zakładach i jednostkach, o których mowa w art. 3 pkt 1a lit. b, realizację odpowiednio
obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki.
6. (uchylony).
Art. 18. 1. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do:
1) dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły;
2) zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne;
3) zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowywanie się do zajęć;
4) informowania, w terminie do dnia 30 września każdego roku, dyrektora szkoły podstawowej lub
gimnazjum, w obwodzie których dziecko mieszka, o realizacji obowiązku szkolnego spełnianego w sposób
określony w art. 16 ust. 5b.
2. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi nauki, na żądanie wójta gminy (burmistrza, prezydenta
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
18 z 65 2010-07-31 11:24
miasta), na terenie której dziecko mieszka, są obowiązani informować go o formie spełniania obowiązku nauki
przez dziecko i zmianach w tym zakresie.
3. Rodzice dziecka realizującego obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą na podstawie
zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 8, są obowiązani do zapewnienia dziecku warunków nauki
określonych w tym zezwoleniu.
Art. 19. 1. Dyrektorzy publicznych szkół podstawowych i gimnazjów kontrolują spełnianie obowiązku
szkolnego przez dzieci zamieszkałe w obwodach tych szkół, a gmina kontroluje spełnianie obowiązku nauki
przez młodzież zamieszkałą na terenie tej gminy, w tym odpowiednio:
1) kontrolują wykonywanie obowiązków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, a także współdziałają z
rodzicami w realizacji obowiązków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 i ust. 3;
2) prowadzą ewidencję spełniania obowiązku szkolnego oraz obowiązku nauki.
2. Wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta) jest obowiązany przekazywać dyrektorom publicznych szkół
podstawowych i gimnazjów na obszarze gminy informacje o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci i
młodzieży w wieku 3-18 lat.
Art. 20. 1. Niespełnianie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego lub
obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
2. Przez niespełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego lub obowiązku
nauki należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50%:
1) obowiązkowych zajęć edukacyjnych w przedszkolu (oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole
podstawowej), szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub placówce;
2) zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki przez uczęszczanie na zajęcia lub w celu przygotowania
zawodowego, o których mowa w art. 16 ust. 5a pkt 2-4.
Rozdział 3
Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi
Art. 21. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania koordynuje i realizuje politykę oświatową
państwa i współdziała w tym zakresie z wojewodami oraz z innymi organami i jednostkami organizacyjnymi
właściwymi w sprawach funkcjonowania systemu oświaty.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania inicjuje, koordynuje i nadzoruje organizację
ogólnopolskich olimpiad i turniejów dla uczniów, a także może zlecić zadania z tego zakresu, w drodze umowy,
szkołom wyższym, placówkom naukowym, stowarzyszeniom naukowym, zawodowym i innym podmiotom
prowadzącym statutową działalność oświatową lub naukową.
Art. 22. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa w drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb przyjmowania uczniów do szkół oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych, a także
może określić maksymalną liczbę szkół ponadgimnazjalnych, o przyjęcie do których można ubiegać się
równocześnie, uwzględniając w szczególności zasadę powszechnej dostępności do szkół wszystkich
typów;
2) (uchylony);
3) organizację kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą;
3a) warunki i sposób wspomagania wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci
pracowników migrujących nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych
przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych
państw lub nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą,
uwzględniając w szczególności:
a) kierowanie nauczycieli do pracy za granicą,
b) przekazywanie niezbędnych podręczników i pomocy dydaktycznych służących temu nauczaniu,
c) organizowanie w kraju i za granicą doskonalenia zawodowego nauczycieli prowadzących nauczanie
języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku
polskim za granicą,
d) organizowanie kolonii i innych form letniego wypoczynku dzieci i młodzieży polonijnej;
4) zakres i warunki przyznawania świadczeń przysługujących nauczycielom polskim skierowanym lub
delegowanym do pracy za granicą w celach, o których mowa w pkt 3 i 3a, uwzględniając w szczególności
częściowy zwrot kosztów utrzymania i zakwaterowania oraz kosztów podróży, a także wyposażenie
nauczycieli w niezbędne podręczniki, środki dydaktyczne i inne pomoce niezbędne w procesie nauczania w
miejscu zatrudnienia.
5) (uchylony).
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
19 z 65 2010-07-31 11:24
1a. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania
może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów ustawy w odniesieniu do szkół, zespołów szkół i szkolnych
punktów konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i
przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1, w zakresie
wynikającym ze szczególnych warunków funkcjonowania tych szkół, zespołów szkół i szkolnych punktów
konsultacyjnych, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi ponadto, w drodze rozporządzenia:
1) ramowe plany nauczania, w tym wymiar godzin do dyspozycji dyrektora szkoły, z uwzględnieniem w
szczególności obowiązującego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych dla poszczególnych etapów
edukacyjnych, a także wymiaru godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych;
2) podstawy programowe:
a) wychowania przedszkolnego,
b) kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół,
c) kształcenia w poszczególnych profilach kształcenia ogólnozawodowego,
d) kształcenia w poszczególnych zawodach,
uwzględniając w szczególności zestawy celów i treści nauczania, umiejętności uczniów, a także zadania
wychowawcze szkoły, odpowiednio do poszczególnych etapów kształcenia i typów szkół oraz zawodów
i profili kształcenia ogólnozawodowego;
3) (uchylony);
4) warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i
egzaminów, z uwzględnieniem:
a) prawa ucznia do jawnej i umotywowanej oceny oraz informacji o wymaganiach edukacyjnych,
b) tworzenia wewnątrzszkolnych systemów oceniania,
c) dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych
ucznia,
d) przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce,
e) kompetencji okręgowych komisji egzaminacyjnych w zakresie przygotowywania, przeprowadzania i
oceniania sprawdzianu i egzaminów,
f) możliwości zwalniania z części lub całości sprawdzianu i egzaminu laureatów i finalistów odpowiednio
konkursów i olimpiad przedmiotowych,
g) możliwości unieważnienia sprawdzianu lub egzaminu w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów
dotyczących przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów, jeżeli to naruszenie mogło mieć wpływ na
wynik sprawdzianu lub egzaminu;
5) sposób prowadzenia przez szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności
wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzaje tej dokumentacji, uwzględniające w szczególności ewidencję
dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowi szkolnemu i obowiązkowi nauki, a także stanowiące
podstawę wydawania uczniom świadectw i dyplomów;
6) warunki prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez szkoły i placówki, uwzględniające
możliwość wprowadzania nowych rozwiązań programowych, organizacyjnych i metodycznych w zakresie
działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, a także wprowadzania odmiennych od
powszechnie obowiązujących warunków działania i organizacji szkół i placówek;
7) organizację roku szkolnego, uwzględniającą w szczególności terminy rozpoczynania i kończenia zajęć
dydaktyczno-wychowawczych, przerw świątecznych i ferii szkolnych;
8) organizację oraz sposób przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad, uwzględniając, że konkursy,
turnieje i olimpiady powinny służyć odkrywaniu i rozwijaniu uzdolnień uczniów, pobudzaniu twórczego
myślenia, wspomaganiu zdolności stosowania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu, a także lepszemu
przygotowaniu uczniów do nauki w szkołach wyższego stopnia lub do wykonywania zawodu;
9) (uchylony);
10) standardy wymagań będące podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. a, d, f i g, z uwzględnieniem zasady, że wymagania
powinny uwzględniać cele i zadania edukacyjne, zakres treści nauczania oraz umiejętności i osiągnięcia
uczniów zawarte w podstawie programowej kształcenia w określonym zawodzie;
11) zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach, które
powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności
wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się;
12) warunki i sposób organizowania przez szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, z uwzględnieniem
celów edukacyjnych i wychowawczych oraz bezpieczeństwa uczniów;
13) warunki wynagradzania egzaminatorów i nauczycieli akademickich, o których mowa w art. 9c ust. 10,
uwzględniając zasadę, że wysokość wynagrodzenia określa się w relacji do minimalnej stawki
wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
20 z 65 2010-07-31 11:24
przygotowaniem pedagogicznym, ustalonej na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia
1982 r. - Karta Nauczyciela, oraz uwzględniając konieczność potwierdzenia przez dyrektora szkoły udziału
nauczyciela akademickiego w części ustnej egzaminu maturalnego.
2a. (uchylony).
3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania,
określi, w drodze rozporządzenia, organizację roku szkolnego w szkołach w zakładach poprawczych i w
schroniskach dla nieletnich, z uwzględnieniem w szczególności specyfiki organizacji pracy wychowawczej i
resocjalizacyjnej w tych zakładach i schroniskach oraz zapewnienia wykonywania orzeczeń sądowych.
4. Rozporządzenie wydane na podstawie ust. 2 pkt 4 określi warunki zwalniania uczniów z obowiązku
zdawania odpowiednio sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego.
5. Rozporządzenie wydane na podstawie ust. 2 pkt 2 lit. d może określić wyposażenie pracowni w
pomoce dydaktyczne i sprzęt zalecany do realizacji programów nauczania w poszczególnych zawodach.
Art. 22a. 1. Nauczyciel ma prawo wyboru podręcznika spośród podręczników dopuszczonych do
użytku szkolnego.
2. Nauczyciel przedstawia dyrektorowi szkoły program wychowania przedszkolnego lub program
nauczania. Dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dopuszcza do użytku w danej szkole
zaproponowany przez nauczyciela program wychowania przedszkolnego lub program nauczania.
2a. (uchylony).
2b. Dopuszczone do użytku w danej szkole programy wychowania przedszkolnego lub programy nauczania
stanowią odpowiednio zestaw programów wychowania przedszkolnego lub szkolny zestaw programów
nauczania. Dyrektor szkoły jest odpowiedzialny za uwzględnienie w zestawie programów wychowania
przedszkolnego i szkolnym zestawie programów nauczania całości odpowiednio podstawy programowej
wychowania przedszkolnego i podstawy programowej kształcenia ogólnego ustalonej dla danego etapu
edukacyjnego, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodach albo w profilach kształcenia
ogólnozawodowego - także całości podstawy programowej kształcenia w zawodzie albo podstawy
programowej kształcenia w profilu kształcenia ogólnozawodowego.
2c. (uchylony).
2d. (uchylony).
2e. Dyrektor szkoły podaje do publicznej wiadomości, do dnia 15 czerwca, zestaw podręczników, które
będą obowiązywać od początku następnego roku szkolnego.
2f. (uchylony).
2g. (uchylony).
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do szkół artystycznych
minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze decyzji administracyjnej,
dopuszcza do użytku szkolnego odpowiednio podręczniki i podręczniki do szkół artystycznych.
4. Podręcznik może być dopuszczony do użytku szkolnego, jeżeli uzyskał pozytywne opinie
rzeczoznawców wskazanych odpowiednio przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub
ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego spośród rzeczoznawców wpisanych
na listy rzeczoznawców prowadzone przez tych ministrów.
5. Podmiot ubiegający się o dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego wnosi opłatę.
6. (uchylony).
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do szkół artystycznych
minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze decyzji administracyjnej,
może cofnąć dopuszczenie do użytku szkolnego podręcznika:
1) na wniosek podmiotu, który posiada tytuł prawny do podręcznika;
2) z urzędu - w przypadku gdy co najmniej dwóch rzeczoznawców, o których mowa w ust. 4, stwierdzi, że
podręcznik utracił aktualność lub przydatność dydaktyczną, albo od wyczerpania nakładu minęły 3 lata i nie
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
21 z 65 2010-07-31 11:24
przewiduje się wznowienia wydania.
8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku programów i podręczników do szkół
artystycznych minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określa, w drodze
rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki i tryb dopuszczania do użytku w danej szkole programów wychowania
przedszkolnego i programów nauczania przez dyrektora szkoły;
2) szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać podręczniki dopuszczane do użytku szkolnego;
3) szczegółowe warunki i tryb dopuszczania podręczników do użytku szkolnego;
4) warunki, jakie muszą spełnić osoby wpisywane na listę rzeczoznawców, oraz warunki i tryb skreślania z
listy;
5) wysokość i tryb wnoszenia opłat w postępowaniu o dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego, a
także warunki wynagradzania rzeczoznawców.
9. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 8, powinno w szczególności przewidywać obowiązek
uwzględniania w podręcznikach treści nauczania zawartych w podstawach programowych oraz uwzględniać:
1) zapewnienie zgodności programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania z treściami
nauczania zawartymi w podstawach programowych;
2) posiadanie przez rzeczoznawców wykształcenia wyższego oraz doświadczenia w pracy naukowej lub
dydaktycznej;
3) instytucje, których rekomendacja jest wymagana przy ubieganiu się o wpisanie na listę rzeczoznawców;
4) prowadzenie wykazów podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego;
5) wysokość opłat wnoszonych w postępowaniu o dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego, z
możliwością różnicowania opłat w zależności od rodzaju podręcznika oraz etapu edukacyjnego, do którego
są przeznaczone.
Art. 22b. Dyrektor szkoły podejmuje działania organizacyjne umożliwiające obrót używanymi podręcznikami
na terenie szkoły.
Art. 23. W zakresie kształcenia zawodowego zadania określone w art. 22 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz w art. 22a
ust. 8 minister właściwy do spraw oświaty i wychowania wykonuje w uzgodnieniu z ministrami właściwymi dla
zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1.
Art. 24. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania na wniosek właściwych ministrów określa, w
drodze rozporządzenia, klasyfikację zawodów szkolnictwa zawodowego, z uwzględnieniem klasyfikacji
zawodów i specjalności występujących w gospodarce narodowej.
2. Wniosek właściwego ministra, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać opis zawodu ze zbiorem
umiejętności zawodowych, uzasadnienie potrzeby kształcenia w tym zawodzie, nazwę i miejsce zawodu w
określonej grupie klasyfikacji zawodów i specjalności, o której mowa w ust. 1, a także informację o potrzebach
rynku pracy w zakresie danego zawodu oraz opinię organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu
ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich
komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, z późn. zm.).
2a. Właściwy minister, o którym mowa w ust. 1, może wspomagać materialnie i organizacyjnie szkoły i
placówki kształcące w danym zawodzie w zakresie zajęć praktycznych i stosowania nowoczesnych technik i
technologii w procesie kształcenia zawodowego w odniesieniu do potrzeb rynku pracy.
3. (uchylony).
4. Stowarzyszenia zawodowe, samorządy gospodarcze oraz inne organizacje gospodarcze mogą
występować do właściwych ministrów z propozycją ustanawiania nowych zawodów szkolnictwa zawodowego.
5. (uchylony).
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, profile kształcenia
ogólnozawodowego odpowiadające określonym dziedzinom gospodarki.
Art. 25. (uchylony).
Art. 26. (uchylony).
Art. 27. (uchylony).
Art. 28. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień Ministra Obrony Narodowej do zakładania, prowadzenia
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
22 z 65 2010-07-31 11:24
i nadzorowania szkół na podstawie przepisów o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
Art. 29. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, wykaz szkół i placówek, które prowadzą
minister właściwy do spraw wewnętrznych i Minister Obrony Narodowej.
Art. 30. 1. Kuratora oświaty powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania. W przypadku odwołania kuratora oświaty wojewoda, z dniem odwołania kuratora,
powierza pełnienie jego obowiązków wicekuratorowi oświaty.
2. Kandydata na stanowisko kuratora oświaty wyłania się w drodze konkursu. Konkurs ogłasza wojewoda
najpóźniej w ciągu miesiąca od dnia, w którym nastąpiło odwołanie kuratora.
2a. Kandydatem na stanowisko kuratora oświaty może być nauczyciel mianowany lub dyplomowany
mający wykształcenie wyższe magisterskie oraz posiadający co najmniej 7-letni staż pracy w swoim zawodzie,
w tym co najmniej 3-letni staż na stanowisku wymagającym sprawowania nadzoru pedagogicznego.
2b. Konkurs na stanowisko kuratora oświaty przeprowadza komisja konkursowa powołana przez
wojewodę. W skład komisji konkursowej wchodzą:
1) trzej przedstawiciele ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
2) trzej przedstawiciele wojewody;
3) dwaj przedstawiciele sejmiku województwa;
4) po jednym przedstawicielu wojewódzkich struktur związków zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym,
zrzeszających nauczycieli, reprezentatywnych w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej
Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr
100, poz. 1080, z późn. zm.).
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, regulamin
konkursu na stanowisko kuratora oświaty, wzór ogłoszenia o konkursie, tryb pracy komisji konkursowej oraz
sposób głosowania, a także możliwość unieważnienia konkursu w przypadku naruszenia przepisów
dotyczących jego przeprowadzania, kierując się sprawnością i efektywnością prac komisji.
4. Wicekuratorów oświaty powołuje i odwołuje wojewoda na wniosek kuratora oświaty.
Art. 31. 1. Kurator oświaty, w imieniu wojewody, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty
określone w ustawie i przepisach odrębnych na obszarze województwa, a w szczególności:
1) sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami oraz placówkami
doskonalenia nauczycieli, w tym nad niepublicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli o zasięgu
ogólnokrajowym, które znajdują się na obszarze danego województwa;
2) wydaje decyzje administracyjne w sprawach określonych w ustawie;
3) (uchylony);
4) współdziała z radami oświatowymi powołanymi na podstawie art. 48;
5) wykonuje zadania organu wyższego stopnia w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania
administracyjnego:
a) w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego - w sprawach szkół publicznych,
zakładanych i prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne, oraz szkół i placówek niepublicznych,
b) w stosunku do dyrektorów szkół - w sprawach z zakresu obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz
w sprawach skreślenia uczniów z listy uczniów;
6) realizuje politykę oświatową państwa, a także współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego
w tworzeniu i realizowaniu odpowiednio regionalnej i lokalnej polityki oświatowej, zgodnych z polityką
oświatową państwa;
6a) (uchylony);
6b) (uchylony);
6c) opracowuje programy wykorzystania środków na dofinansowanie doskonalenia nauczycieli,
wyodrębnionych w budżecie wojewody, po zasięgnięciu opinii związków zawodowych reprezentatywnych
w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i
wojewódzkich komisjach dialogu społecznego;
7) organizuje olimpiady, konkursy, turnieje, przeglądy oraz inne formy współzawodnictwa i prezentacji
osiągnięć uczniów szkół na obszarze województwa;
8) współdziała z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi;
9) bada potrzeby nauczycieli w zakresie doskonalenia oraz inicjuje i koordynuje działania związane z
doskonaleniem nauczycieli, współdziałając z organami prowadzącymi szkoły i placówki, a także może
podejmować działania wspomagające materialnie i organizacyjnie doskonalenie nauczycieli, w
szczególności promować nowatorstwo dydaktyczno-wychowawcze;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
23 z 65 2010-07-31 11:24
10) wspomaga działania w zakresie organizowania egzaminów i sprawdzianów w szkołach;
11) współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kształtowania i rozwoju bazy
materialnej szkół i placówek;
12) współdziała z właściwymi organami, organizacjami i innymi podmiotami w sprawach dotyczących
warunków rozwoju dzieci i młodzieży, w tym w przeciwdziałaniu zjawiskom patologii społecznej, a także
może wspomagać działania tych podmiotów;
13) koordynuje, wspomaga i nadzoruje organizację wypoczynku dzieci i młodzieży na obszarze województwa
w okresie ferii letnich i zimowych;
14) wykonuje inne zadania określone w przepisach odrębnych, w szczególności w zakresie obronności.
2. Programy operacyjne, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia
polityki rozwoju, a także programy rządowe, o których mowa w art. 90u, mogą określać zadania, które kurator
oświaty wykonuje w imieniu wojewody.
Art. 32. 1. Kurator oświaty wykonuje swoje zadania i kompetencje przy pomocy kuratorium oświaty.
2. Kuratoria oświaty są państwowymi jednostkami budżetowymi.
3. Wojewoda, na wniosek kuratora oświaty, może tworzyć delegatury kuratorium oświaty. Kierownik
delegatury może, z upoważnienia kuratora oświaty, prowadzić sprawy na obszarze działania delegatury, w tym
sprawować nadzór pedagogiczny i wydawać decyzje administracyjne.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
administracji publicznej określa, w drodze rozporządzenia, organizację kuratoriów oświaty oraz zasady
tworzenia ich delegatur.
Art. 32a. 1. Nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami artystycznymi,
placówkami, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych oraz placówkami doskonalenia
nauczycieli szkół artystycznych sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, który w tym celu, a także w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 5 ust. 7, w odniesieniu
do szkół i placówek przez siebie prowadzonych może, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, utworzyć specjalistyczną jednostkę nadzoru oraz określić jej
organizację i zakres powierzonych zadań związanych ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego oraz zadań,
o których mowa w art. 5 ust. 7.
1a. Minister właściwy do spraw rolnictwa sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi szkołami
rolniczymi, placówkami rolniczymi oraz placówkami doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy
nauczają w szkołach rolniczych, przez siebie prowadzonymi, a minister właściwy do spraw środowiska - nad
publicznymi szkołami leśnymi przez siebie prowadzonymi. W tym celu, a także w celu realizacji zadań, o
których mowa w art. 5 ust. 7, w odniesieniu do szkół i placówek przez siebie prowadzonych odpowiednio
minister właściwy do spraw rolnictwa lub minister właściwy do spraw środowiska mogą, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, utworzyć specjalistyczną
jednostkę nadzoru oraz określić jej organizację i zakres powierzonych zadań związanych ze sprawowaniem
nadzoru pedagogicznego.
2. Specjalistyczne jednostki nadzoru, o których mowa w ust. 1 i 1a, są państwowymi jednostkami
budżetowymi finansowanymi odpowiednio z budżetu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego, ministra właściwego do spraw rolnictwa lub ministra właściwego do spraw
środowiska.
3. Przepisy ust. 1 i 1a nie naruszają uprawnień kuratora oświaty w zakresie nadzoru pedagogicznego nad
nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących w szkołach artystycznych, a także nad nauczaniem przedmiotów
ogólnokształcących w szkołach rolniczych i w szkołach leśnych prowadzonych przez odpowiednio ministra
właściwego do spraw rolnictwa lub ministra właściwego do spraw środowiska.
4. W odniesieniu do publicznych szkół i placówek artystycznych minister właściwy do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego wydaje, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i
wychowania, przepisy, o których mowa w art. 11 ust. 2 - z wyjątkiem przepisów określających warunki i tryb
wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych wydawanych przez
okręgowe komisje egzaminacyjne, sposób dokonywania sprostowań ich treści i wydawania duplikatów oraz
wysokość odpłatności za wydawanie duplikatów tych świadectw, dyplomów państwowych i innych druków
szkolnych, a także tryb i sposób dokonywania legalizacji wydawanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne
dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą oraz wysokość odpłatności za wykonywanie
tych czynności - oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1-8.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
24 z 65 2010-07-31 11:24
5. Rozporządzenia, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1, pkt 2 lit. d i pkt 3, minister właściwy do spraw
oświaty i wychowania wydaje w porozumieniu odpowiednio z ministrem właściwym do spraw rolnictwa lub
ministrem właściwym do spraw środowiska.
Art. 32b. W przypadku publicznych i niepublicznych szkół prowadzących kształcenie w zawodach dla
żeglugi morskiej i śródlądowej kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny, we współdziałaniu odpowiednio
z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej oraz ministrem właściwym do spraw transportu, w
zakresie realizowania w procesie kształcenia w tych szkołach postanowień Międzynarodowej konwencji o
wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978,
sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 39, poz. 201 oraz z 1999 r. Nr 30, poz. 286).
Art. 33. 1. Nadzór pedagogiczny polega na:
1) ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół, placówek i
nauczycieli;
2) analizowaniu i ocenianiu efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej
działalności statutowej szkół i placówek;
3) udzielaniu pomocy szkołom, placówkom i nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych,
wychowawczych i opiekuńczych;
4) inspirowaniu nauczycieli do innowacji pedagogicznych, metodycznych i organizacyjnych.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1 pkt 1 i 2 nadzorowi podlega w szczególności:
1) zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami;
2) realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania;
3) przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów,
a także przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego oraz obowiązku nauki;
4) przestrzeganie statutu szkoły lub placówki;
5) (uchylony);
6) przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach;
7) zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
3. Nauczyciele, o których mowa w art. 35 ust. 5, wykonujący czynności z zakresu nadzoru
pedagogicznego mają prawo:
1) wstępu do szkół i placówek;
2) wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania,
wychowania i opieki oraz organizacji pracy;
3) udziału w posiedzeniu rady pedagogicznej, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły;
4) wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia
organizowane przez szkołę lub placówkę, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły lub placówki;
5) przeprowadzania badań służących ocenie efektywności działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz
opiekuńczej szkół i placówek.
4. Nauczyciele, o których mowa w art. 35 ust. 5, mogą wydawać dyrektorom szkół i placówek doraźne
zalecenia oraz zgłaszać uwagi i wnioski wynikające z przeprowadzonych czynności.
5. Dyrektor szkoły lub placówki w ciągu 7 dni od otrzymania zaleceń, uwag i wniosków, o których
mowa w ust. 4, może zgłosić wobec nich zastrzeżenia do organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
6. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, dyrektor
szkoły lub placówki jest obowiązany powiadomić ten organ o realizacji zaleceń, uwag i wniosków w terminie 30
dni.
7. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności szkoły lub placówki, organ sprawujący nadzór
pedagogiczny niezależnie od środków, o których mowa w ust. 4, zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach
organ prowadzący szkołę lub placówkę.
8. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny może wydawać organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę
zalecenia wynikające z czynności nadzoru. Przepisy ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 34. 1. Jeżeli szkoła lub placówka albo organ prowadzący prowadzi swoją działalność z naruszeniem
przepisów ustawy, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze decyzji, usunięcie uchybień
w wyznaczonym terminie, z zastrzeżeniem ust. 5.
2. W przypadku stwierdzenia niedostatecznych efektów kształcenia lub wychowania w szkole lub placówce
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
25 z 65 2010-07-31 11:24
organ sprawujący nadzór pedagogiczny poleca dyrektorowi szkoły lub placówki opracowanie, w uzgodnieniu z
organem prowadzącym, programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania.
Wdrożenie programu następuje w terminach określonych w harmonogramie, zaakceptowanych przez organ
sprawujący nadzór pedagogiczny. Program musi uwzględnić uwagi i wnioski zgłoszone przez organ sprawujący
nadzór pedagogiczny.
2a. Jeżeli dyrektor szkoły lub placówki nie usunie w wyznaczonym terminie uchybień, o których mowa w
ust. 1, nie opracuje lub nie wdroży w określonych w harmonogramie terminach programu poprawy
efektywności kształcenia lub wychowania albo nie uwzględni w tym programie zgłoszonych uwag i wniosków,
organ sprawujący nadzór pedagogiczny występuje do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem
o odwołanie dyrektora szkoły lub placówki z końcem albo w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.
Wniosek złożony w tej sprawie przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest wiążący dla organu
prowadzącego szkołę lub placówkę.
3. W przypadku szkoły prowadzonej przez osobę prawną lub fizyczną, z wyjątkiem szkoły prowadzonej
przez jednostkę samorządu terytorialnego, niewykonanie polecenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, może
stanowić podstawę cofnięcia, w drodze decyzji, zezwolenia na założenie tej szkoły. Cofnięcie zezwolenia na
założenie szkoły jest równoznaczne z postawieniem jej w stan likwidacji.
4. Jeżeli szkoła lub placówka prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, a także sama
jednostka samorządu terytorialnego, nie usunie uchybień wynikłych z naruszenia przepisów ustawy, o których
mowa w ust. 1, organ sprawujący nadzór pedagogiczny zawiadamia o tym fakcie wojewodę sprawującego
nadzór nad działalnością komunalną.
5. Przepisów ust. 1 i 4 nie stosuje się, jeżeli naruszenie przepisów ustawy nastąpiło w uchwale organu
jednostki samorządu terytorialnego. W tym przypadku kurator oświaty jest obowiązany niezwłocznie
powiadomić o naruszeniu przepisów ustawy wojewodę.
Art. 34a. 1. Organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie
spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1 nadzorowi podlega w szczególności:
1) prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi
przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;
2) przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i
uczniów;
3) przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki.
3. Do wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 33 ust. 3 pkt
1 i 2 oraz ust. 4-6.
4. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, nieposiadający uprawnień do sprawowania nadzoru
pedagogicznego, może występować w sprawach dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych z wnioskami do
dyrektora szkoły lub placówki i organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Dyrektor lub organ, który otrzymał
wniosek, jest obowiązany do udzielenia odpowiedzi w terminie 14 dni.
Art. 34b. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, a w zakresie działalności dydaktyczno-wychowawczej i
opiekuńczej również organ sprawujący nadzór pedagogiczny, mogą ingerować w działalność szkoły lub
placówki wyłącznie w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. W przypadku szkół przy zakładach
karnych ingerencja ta jest dopuszczalna również w zakresie realizacji celów wykonania kary pozbawienia
wolności określonych w Kodeksie karnym wykonawczym, a w przypadku szkół przy zakładach poprawczych i
schroniskach dla nieletnich - w zakresie realizacji celów określonych w przepisach o postępowaniu w sprawach
nieletnich.
Art. 34c. Przepisy art. 34a stosuje się odpowiednio do wychowania przedszkolnego prowadzonego w
formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7.
Art. 35. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania:
1) sprawuje nadzór pedagogiczny nad szkołami i placówkami, o których mowa w art. 5 ust. 3b;
2) nadzoruje i koordynuje wykonywanie nadzoru pedagogicznego na terenie kraju, w szczególności nadzoruje
działalność kuratorów oświaty w tym zakresie.
2. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 oraz w art. 21, minister właściwy do spraw
oświaty i wychowania w szczególności:
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
26 z 65 2010-07-31 11:24
1) ustala podstawowe kierunki realizacji przez kuratorów oświaty polityki oświatowej państwa, w
szczególności zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego;
2) kontroluje sprawność i efektywność nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratorów oświaty
oraz przestrzeganie przepisów obowiązujących w tym zakresie, a także może wydawać na piśmie
kuratorom oświaty wiążące ich wytyczne i polecenia, z wyjątkiem indywidualnych spraw rozstrzyganych w
drodze decyzji administracyjnej;
3) może żądać od kuratorów oświaty informacji, dokumentów i sprawozdań okresowych lub dotyczących
określonej sprawy albo rodzaju spraw;
4) może organizować szkolenia, narady i konferencje kuratorów oświaty;
5) może ogłaszać w wydawanym przez siebie dzienniku urzędowym zalecane standardy wyposażenia szkół
niezbędne do nauczania przedmiotów ogólnokształcących.
2a. Minister Sprawiedliwości i podporządkowane organy sprawują nadzór pedagogiczny nad zakładami
poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz nad szkołami w tych
zakładach i schroniskach, a także nad szkołami i placówkami przy zakładach karnych i aresztach śledczych, z
wyjątkiem nadzoru nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących, który sprawuje kurator oświaty.
3. (uchylony).
4. Dyrektor szkoły lub placówki oraz inni nauczyciele zajmujący stanowiska kierownicze, z zastrzeżeniem
art. 36 ust. 2, sprawują nadzór pedagogiczny w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w tych szkołach i
placówkach, a w szkołach i placówkach prowadzących kształcenie zawodowe oraz u pracodawców, u których
jest organizowana praktyczna nauka zawodu, także w stosunku do instruktorów praktycznej nauki zawodu.
5. Kurator oświaty oraz organy, o których mowa w ust. 1 i 2a oraz w art. 32a i 32b, sprawują nadzór
pedagogiczny przy pomocy nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji
pedagogicznych w kuratoriach oświaty oraz w urzędach tych organów lub podporządkowanych im jednostkach
organizacyjnych.
5a. Kurator oświaty oraz organy, o których mowa w ust. 5, mogą zlecać osobom posiadającym
odpowiednie kwalifikacje prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz służących ocenie efektywności
działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej szkół i placówek.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, Ministrem Sprawiedliwości, ministrem właściwym do spraw
rolnictwa, ministrem właściwym do spraw środowiska, ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej,
ministrem właściwym do spraw transportu, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz Ministrem
Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb sprawowania oraz formy
nadzoru pedagogicznego, wykaz stanowisk, o których mowa w ust. 5, kwalifikacje niezbędne do sprawowania
nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacje osób, o których mowa w ust. 5a, uwzględniając wymogi
sprawności, skuteczności i efektywności nadzoru pedagogicznego.
Art. 35a. 1. Nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi placówkami opiekuńczowychowawczymi
oraz ośrodkami adopcyjno-opiekuńczymi, działającymi na podstawie przepisów o pomocy
społecznej, regulują te przepisy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Kurator oświaty sprawuje nadzór pedagogiczny nad szkołami działającymi w placówkach, o których
mowa w ust. 1.
Art. 35b. Nadzór pedagogiczny nad formami, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art.
14a ust. 7, sprawuje kurator oświaty. Przepisy art. 33 i 34 stosuje się odpowiednio.
Art. 36. 1. Szkołą lub placówką kieruje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu
powierzono stanowisko dyrektora.
2. Szkołą lub placówką może również kierować osoba niebędąca nauczycielem powołana na
stanowisko dyrektora przez organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór
pedagogiczny.
2a. Osoba, o której mowa w ust. 2, nie może sprawować nadzoru pedagogicznego. W przypadku
powołania takiej osoby na stanowisko dyrektora nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne
stanowisko kierownicze w szkole lub placówce.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do szkół artystycznych - w
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
27 z 65 2010-07-31 11:24
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze
rozporządzenia, wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne
stanowisko kierownicze w poszczególnych typach szkół i rodzajach placówek, uwzględniając w szczególności
kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danej szkole lub placówce, przygotowanie w zakresie
zarządzania, ocenę pracy i spełnianie warunków zdrowotnych do zajmowania stanowiska kierowniczego.
Art. 36a. 1. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub
placówkę.
2. Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu.
Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora.
3. Wymogu przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora nie stosuje się do szkół i placówek
publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu
terytorialnego.
4. Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata,
organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu przez siebie kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady
szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
5. Do czasu powierzenia stanowiska dyrektora zgodnie z ust. 2 lub 4 organ prowadzący może
powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi, a w szkołach, w których nie ma
wicedyrektora, nauczycielowi tej szkoły, jednak nie dłużej niż na okres 10 miesięcy.
6. W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję
konkursową w składzie:
1) trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę;
2) dwóch przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
3) po jednym przedstawicielu:
a) rady pedagogicznej,
b) rady rodziców,
c) zakładowych organizacji związkowych, przy czym przedstawiciel związku zawodowego nie może być
zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy
- z zastrzeżeniem ust. 7.
7. Łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 6 pkt 1 i 2, nie może być mniejsza niż
łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 6 pkt 3.
8. Jeżeli w składzie komisji konkursowej łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 6
pkt 1 i 2, byłaby mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 6 pkt 3, liczbę
przedstawicieli tych organów zwiększa się proporcjonalnie, tak aby ich łączna liczba nie była mniejsza niż
łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 6 pkt 3.
9. Przepisy ust. 6-8 stosuje się również w przypadku konkursu na stanowisko dyrektora nowo
zakładanego zespołu szkół lub placówek, z tym że:
1) przedstawiciela rady pedagogicznej wyłania się spośród przedstawicieli rad pedagogicznych wszystkich
szkół lub placówek łączonych w zespół;
2) przedstawiciela rady rodziców wyłania się spośród rad rodziców uczniów wszystkich szkół lub placówek
łączonych w zespół.
10. W przypadku szkół i placówek nowo zakładanych skład komisji konkursowej określa organ
prowadzący tę szkołę lub placówkę, uwzględniając udział przedstawiciela organu sprawującego nadzór
pedagogiczny.
11. W przypadku szkół i placówek, o których mowa w art. 44 i art. 52 ust. 1, w skład komisji nie wchodzą
odpowiednio przedstawiciele rady pedagogicznej i rady rodziców.
12. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkół artystycznych i
placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych - minister właściwy do spraw kultury
i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin konkursu na stanowisko
dyrektora szkoły lub placówki oraz tryb pracy komisji konkursowej, uwzględniając w szczególności sposób
ogłaszania konkursu oraz sposób nadzorowania prawidłowości postępowania konkursowego przez organ
prowadzący szkołę lub placówkę.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
28 z 65 2010-07-31 11:24
13. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych
przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny.
14. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 13, organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii rady szkoły
lub placówki i rady pedagogicznej, w uzgodnieniu z kuratorem oświaty, a w przypadku szkoły i placówki
artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych - z ministrem
właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może przedłużać powierzenie stanowiska na
kolejne okresy wymienione w ust. 13. Wymogu uzgodnienia z kuratorem oświaty nie stosuje się w przypadku
szkół i placówek, o których mowa w art. 5 ust. 3b.
15. Przepisy ust. 1-14 stosuje się odpowiednio do osoby, o której mowa w art. 36 ust. 2.
16. Przepisy ust. 1-15 i art. 37 nie dotyczą szkół prowadzonych przez Ministra Obrony Narodowej i
Ministra Sprawiedliwości lub podporządkowane im organy.
Art. 37. 1. W szkole lub placówce, w których zgodnie z ramowym statutem może być utworzone
stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich
dokonuje dyrektor szkoły lub placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły lub placówki
oraz rady pedagogicznej.
2. Umowa o pracę na stanowisku nauczyciela, zawarta na czas określony krótszy niż okres powierzenia
stanowiska kierowniczego, ulega przedłużeniu na okres powierzenia.
3. W przypadku osób, o których mowa w art. 36 ust. 2, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 38. 1. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce:
1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:
a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,
b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art.
34a ust. 2 w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli - bez wypowiedzenia,
c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 34 ust. 2a;
2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku
szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniów szkół artystycznych
prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku
szkolnego bez wypowiedzenia.
2. Opinię, o której mowa w ust. 1 pkt 2, wydaje się w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania
wystąpienia organu, o którym mowa w ust. 1. Niewydanie opinii w tym terminie jest równoznaczne z wydaniem
opinii pozytywnej.
Art. 38a. Przepisy art. 38 stosuje się odpowiednio do osoby, o której mowa w art. 36 ust. 2.
Art. 39. 1. Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności:
1) kieruje działalnością szkoły lub placówki i reprezentuje ją na zewnątrz;
2) sprawuje nadzór pedagogiczny, z zastrzeżeniem art. 36 ust. 2;
3) sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez
aktywne działania prozdrowotne;
4) realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji
stanowiących;
5) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę
szkoły lub placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może
organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły lub placówki;
5a) wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć
organizowanych przez szkołę lub placówkę;
6) wykonuje inne zadania wynikające z przepisów szczególnych;
7) współdziała ze szkołami wyższymi oraz zakładami kształcenia nauczycieli w organizacji praktyk
pedagogicznych;
8) odpowiada za właściwą organizację i przebieg sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1,
przeprowadzanych w szkole lub placówce;
9) stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w
szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub
rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły lub
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
29 z 65 2010-07-31 11:24
placówki.
2. Dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w
przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady
pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.
2a. Przepis ust. 2 nie dotyczy ucznia objętego obowiązkiem szkolnym. W uzasadnionych
przypadkach uczeń ten, na wniosek dyrektora szkoły, może zostać przeniesiony przez kuratora oświaty do
innej szkoły.
3. Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i
pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:
1) zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki;
2) przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom szkoły lub
placówki;
3) występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, w
sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły lub
placówki.
4. Dyrektor szkoły lub placówki w wykonywaniu swoich zadań współpracuje z radą szkoły lub placówki,
radą pedagogiczną, rodzicami i samorządem uczniowskim.
4a. Dyrektor liceum profilowanego, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, ustala profile
kształcenia ogólnozawodowego prowadzone w tym liceum.
5. Dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę i
po zasięgnięciu opinii odpowiednio wojewódzkiej lub powiatowej rady zatrudnienia, ustala zawody, w których
kształci szkoła.
6. Uprawnienia, o których mowa w ust. 3, nie przysługują dyrektorom jednooddziałowych przedszkoli
oraz kierownikom szkół podstawowych (szkół filialnych) podporządkowanych organizacyjnie innej szkole.
Uprawnienia te przysługują odpowiednio organowi prowadzącemu przedszkole lub dyrektorowi szkoły, któremu
szkoła filialna jest organizacyjnie podporządkowana.
7. W przypadku nieobecności dyrektora szkoły lub placówki zastępuje go wicedyrektor, a w szkołach i
placówkach, w których nie utworzono stanowiska wicedyrektora - inny nauczyciel tej szkoły lub placówki,
wyznaczony przez organ prowadzący.
Art. 40. 1. W szkole lub placówce zatrudniającej co najmniej 3 nauczycieli działa rada pedagogiczna, która
jest kolegialnym organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących
kształcenia, wychowania i opieki.
2. Nauczyciele szkół zatrudniających mniej niż 3 nauczycieli są członkami rady pedagogicznej szkoły, której
jest podporządkowana szkoła filialna.
3. W skład rady pedagogicznej wchodzą: dyrektor szkoły lub placówki i wszyscy nauczyciele zatrudnieni w
szkole lub placówce oraz pracownicy innych zakładów pracy pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki
zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego
zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajęcie. W zebraniach
rady pedagogicznej mogą również brać udział, z głosem doradczym, osoby zapraszane przez jej
przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej, w tym przedstawiciele stowarzyszeń i innych
organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza
lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły lub
placówki.
4. Przewodniczącym rady pedagogicznej jest dyrektor szkoły lub placówki.
5. Zebrania rady pedagogicznej są organizowane przed rozpoczęciem roku szkolnego, w każdym okresie
(semestrze) w związku z klasyfikowaniem i promowaniem uczniów, po zakończeniu rocznych zajęć
dydaktyczno-wychowawczych oraz w miarę bieżących potrzeb. Zebrania mogą być organizowane na wniosek
organu sprawującego nadzór pedagogiczny, z inicjatywy dyrektora szkoły lub placówki, rady szkoły lub
placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę albo co najmniej 1/3 członków rady pedagogicznej.
6. Przewodniczący prowadzi i przygotowuje zebrania rady pedagogicznej oraz jest odpowiedzialny za
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
30 z 65 2010-07-31 11:24
zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku zebrania zgodnie z regulaminem rady.
7. Dyrektor szkoły lub placówki przedstawia radzie pedagogicznej, nie rzadziej niż dwa razy w roku
szkolnym, ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacje o
działalności szkoły.
Art. 41. 1. Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy:
1) zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki;
2) podejmowanie uchwał w sprawie wyników klasyfikacji i promocji uczniów;
3) podejmowanie uchwał w sprawie innowacji i eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po
zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki;
4) ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki;
5) podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów.
2. Rada pedagogiczna opiniuje w szczególności:
1) organizację pracy szkoły lub placówki, w tym zwłaszcza tygodniowy rozkład zajęć lekcyjnych i
pozalekcyjnych;
2) projekt planu finansowego szkoły lub placówki;
3) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień;
4) propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w
ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i
opiekuńczych.
3. Dyrektor szkoły lub placówki wstrzymuje wykonanie uchwał, o których mowa w ust. 1, niezgodnych
z przepisami prawa. O wstrzymaniu wykonania uchwały dyrektor niezwłocznie zawiadamia organ prowadzący
szkołę lub placówkę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny
uchyla uchwałę w razie stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa po zasięgnięciu opinii organu
prowadzącego szkołę lub placówkę. Rozstrzygnięcie organu sprawującego nadzór pedagogiczny jest
ostateczne.
Art. 42. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i
przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki.
2. Rada pedagogiczna może wystąpić z wnioskiem o odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora
lub z innego stanowiska kierowniczego w szkole lub placówce.
3. W przypadku określonym w ust. 2, organ uprawniony do odwołania jest obowiązany przeprowadzić
postępowanie wyjaśniające i powiadomić o jego wyniku radę pedagogiczną w ciągu 14 dni od otrzymania
wniosku.
Art. 43. 1. Uchwały rady pedagogicznej są podejmowane zwykłą większością głosów w obecności co
najmniej połowy jej członków.
2. Rada pedagogiczna ustala regulamin swojej działalności. Zebrania rady pedagogicznej są
protokołowane.
3. Osoby biorące udział w zebraniu rady pedagogicznej są obowiązane do nieujawniania spraw
poruszanych na zebraniu rady pedagogicznej, które mogą naruszać dobra osobiste uczniów lub ich rodziców, a
także nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki.
Art. 44. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, typy szkół i
placówek, w których nie tworzy się rady pedagogicznej ze względu na specyficzną organizację pracy szkoły lub
placówki.
Rozdział 4
Społeczne organy w systemie oświaty
Art. 45. 1. Przy Ministrze właściwym do spraw oświaty i wychowania może działać Krajowa Rada
Oświatowa, zwana dalej "Krajową Radą", będąca społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w
sprawach oświaty.
2. Krajową Radę tworzy minister właściwy do spraw oświaty i wychowania na wniosek wojewódzkich rad
oświatowych reprezentujących co najmniej 1/4 województw.
3. Krajowa Rada:
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
31 z 65 2010-07-31 11:24
1) opracowuje i przedstawia ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania projekty założeń polityki
oświatowej państwa, w tym propozycje udziału nakładów budżetowych na oświatę w dochodzie
narodowym podzielonym;
2) opiniuje projekt ustawy budżetowej w części dotyczącej oświaty i przedstawia swoją opinię właściwym
komisjom sejmowym i senackim;
3) opiniuje kryteria podziału środków będących w dyspozycji ministra właściwego do spraw oświaty i
wychowania, przeznaczonych na oświatę;
4) opiniuje koncepcję kształcenia, w tym ramowe plany nauczania oraz zakres obowiązujących podstaw
programowych;
5) opiniuje projekty aktów prawnych dotyczących oświaty;
6) opiniuje inne sprawy dotyczące oświaty, przedstawione przez ministra właściwego do spraw oświaty i
wychowania.
4. Krajowa Rada może występować z wnioskami dotyczącymi spraw oświaty bezpośrednio do naczelnych
i centralnych organów administracji rządowej.
Art. 46. 1. W skład Krajowej Rady wchodzą przedstawiciele wojewódzkich rad oświatowych, po jednym z
każdej rady wojewódzkiej, oraz po jednym przedstawicielu centralnych struktur związków zawodowych
zrzeszających nauczycieli.
2. Kadencja Krajowej Rady trwa 3 lata.
3. Krajowa Rada uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego.
4. Krajowa Rada może powoływać stałe i doraźne komisje.
5. Obsługę administracyjną Krajowej Rady zapewnia minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
Art. 47. 1. Na wniosek przedstawicieli szkół artystycznych, środowisk twórczych i artystycznych, minister
właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może utworzyć Radę do spraw Szkolnictwa
Artystycznego będącą społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w sprawach kształcenia
artystycznego.
2. Do zasad działania Rady do spraw Szkolnictwa Artystycznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 45
ust. 3 i 4 oraz art. 46 ust. 2-5.
3. Inni ministrowie prowadzący szkoły lub placówki mogą również powoływać rady do spraw
podporządkowanego sobie szkolnictwa i określać zakres i zasady ich działania.
Art. 48. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może powołać radę oświatową
działającą przy tym organie.
2. Do zadań rady oświatowej należy:
1) badanie potrzeb oświatowych na obszarze działania jednostki samorządu terytorialnego oraz
przygotowywanie projektów ich zaspokajania;
2) opiniowanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego w części dotyczącej wydatków na oświatę;
3) opiniowanie projektów sieci publicznych szkół i placówek;
4) opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego wydawanych w sprawach oświaty;
5) wyrażanie opinii i wniosków w innych sprawach dotyczących oświaty.
3. Właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany przedstawić radzie oświatowej
projekty aktów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-4.
Art. 49. Organ, o którym mowa w art. 48 ust. 1, ustala:
1) skład i zasady wyboru członków rady oświatowej;
2) regulamin działania rady oświatowej.
Art. 50. 1. W szkołach i placówkach mogą działać rady szkół i placówek.
2. Rada szkoły lub placówki uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły lub placówki, a
także:
1) uchwala statut szkoły lub placówki;
2) przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego środków specjalnych szkoły lub placówki i
opiniuje projekt planu finansowego szkoły lub placówki;
3) może występować do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą lub placówką z wnioskami o
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
32 z 65 2010-07-31 11:24
zbadanie i dokonanie oceny działalności szkoły lub placówki, jej dyrektora lub innego nauczyciela
zatrudnionego w szkole lub placówce; wnioski te mają dla organu charakter wiążący;
4) opiniuje plan pracy szkoły lub placówki, projekty innowacji i eksperymentów pedagogicznych oraz inne
sprawy istotne dla szkoły lub placówki;
5) z własnej inicjatywy ocenia sytuację oraz stan szkoły lub placówki i występuje z wnioskami do dyrektora,
rady pedagogicznej, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz do wojewódzkiej rady oświatowej, w
szczególności w sprawach organizacji zajęć pozalekcyjnych i przedmiotów nadobowiązkowych.
3. W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki rada szkoły lub placówki może gromadzić
fundusze z dobrowolnych składek oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady szkoły lub placówki
określa regulamin, o którym mowa w art. 51 ust. 5.
Art. 51. 1. W skład rady szkoły lub placówki wchodzą, z zastrzeżeniem ust. 1a-1c, w równej liczbie:
1) nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli;
2) rodzice wybrani przez ogół rodziców;
3) uczniowie wybrani przez ogół uczniów.
1a. W skład rady szkoły lub placówki nie wchodzą uczniowie przedszkoli, szkół podstawowych, z
wyłączeniem szkół dla dorosłych, a także uczniowie szkół specjalnych i placówek dla dzieci i młodzieży z
upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym lub głębokim oraz uczniowie szkół i placówek
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 55 ust. 6.
1b. W gimnazjach dla dzieci i młodzieży udział uczniów w radzie szkoły nie jest obowiązkowy.
1c. W szkołach i placówkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 53 ust. 6 udział
rodziców w radzie szkoły lub placówki nie jest obowiązkowy.
2. Rada powinna liczyć co najmniej 6 osób.
3. Tryb wyboru członków rady szkoły lub placówki określa statut szkoły lub placówki. Statut szkoły lub
placówki może przewidywać rozszerzenie składu rady o inne osoby niż wymienione w ust. 1.
4. Kadencja rady szkoły lub placówki trwa 3 lata. Statut szkoły lub placówki może dopuszczać
dokonywanie corocznej zmiany jednej trzeciej składu rady.
5. Rada szkoły lub placówki uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego.
Zebrania rady są protokołowane.
5a. W regulaminie, o którym mowa w ust. 5, mogą być określone rodzaje spraw, w których rozpatrywaniu
nie biorą udziału przedstawiciele uczniów.
6. W posiedzeniach rady szkoły lub placówki może brać udział, z głosem doradczym, dyrektor szkoły lub
placówki.
7. Do udziału w posiedzeniach rady szkoły lub placówki mogą być zapraszane przez przewodniczącego, za
zgodą lub na wniosek rady, inne osoby z głosem doradczym.
8. Rady szkół lub placówek mogą porozumiewać się ze sobą, ustalając zasady i zakres współpracy.
9. Powstanie rady szkoły lub placówki organizuje dyrektor szkoły lub placówki z własnej inicjatywy albo na
wniosek rady rodziców, a w przypadku gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych także na wniosek samorządu
uczniowskiego.
10. W szkołach artystycznych przepisy ust. 1a-1c i 9 stosuje się odpowiednio.
Art. 52. 1. Rady szkoły lub placówki nie powołuje się w szkołach i placówkach, w których ze względu
na specyfikę organizacji pracy i zadania nie ma możliwości wyłonienia stałej reprezentacji rodziców lub
uczniów, o której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 2 i 3.
2. W szkołach lub placówkach, w których rada nie została powołana, zadania rady wykonuje rada
pedagogiczna.
Art. 53. 1. W szkołach i placówkach, z zastrzeżeniem ust. 6, działają rady rodziców, które
reprezentują ogół rodziców uczniów.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
33 z 65 2010-07-31 11:24
2. W skład rad rodziców wchodzą:
1) w szkołach - po jednym przedstawicielu rad oddziałowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie
rodziców uczniów danego oddziału;
2) w placówkach - co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców
wychowanków danej placówki;
3) w szkołach artystycznych - co najmniej 7 przedstawicieli, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie
rodziców uczniów danej szkoły.
3. W wyborach, o których mowa w ust. 2, jednego ucznia reprezentuje jeden rodzic. Wybory
przeprowadza się na pierwszym zebraniu rodziców w każdym roku szkolnym.
4. Rada rodziców uchwala regulamin swojej działalności, w którym określa w szczególności:
1) wewnętrzną strukturę i tryb pracy rady;
2) szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów do rad, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, oraz
przedstawicieli rad oddziałowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1, do rady rodziców odpowiednio szkoły
lub placówki.
5. Rady rodziców mogą porozumiewać się ze sobą, ustalając zasady i zakres współpracy.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkół i placówek artystycznych
minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określą, w drodze rozporządzenia,
rodzaje szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców, uwzględniając organizację szkoły lub placówki
lub brak możliwości bezpośredniego uczestniczenia w ich działalności reprezentacji rodziców.
Art. 54. 1. Rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki,
organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i
opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki.
2. Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy:
1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną:
a) programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze
wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli,
b) programu profilaktyki dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego
środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do
uczniów, nauczycieli i rodziców;
2) opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub
placówki, o którym mowa w art. 34 ust. 2;
3) opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.
3. W szkołach artystycznych, w których nie prowadzi się kształcenia ogólnego, nie uchwala się programu
profilaktyki, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b.
4. Jeżeli rada rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z
radą pedagogiczną w sprawie programu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub b, program ten ustala
dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Program ustalony przez
dyrektora szkoły obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą
pedagogiczną.
5. W szkołach i placówkach, w których nie tworzy się rad rodziców, programy, o których mowa w ust. 2
pkt 1, uchwala rada pedagogiczna.
6. Programów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie uchwala się w szkołach dla dorosłych.
7. W szkołach i placówkach publicznych prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu
terytorialnego lub przez osoby fizyczne oraz w szkołach i placówkach niepublicznych programy, o których
mowa w ust. 2 pkt 1, ustala organ wskazany w statucie szkoły lub placówki.
8. W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki, rada rodziców może gromadzić
fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady rodziców
określa regulamin, o którym mowa w art. 53 ust. 4.
Art. 55. 1. W szkole i placówce działa samorząd uczniowski, zwany dalej "samorządem".
2. Samorząd tworzą wszyscy uczniowie szkoły lub placówki.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
34 z 65 2010-07-31 11:24
3. Zasady wybierania i działania organów samorządu określa regulamin uchwalany przez ogół uczniów w
głosowaniu równym, tajnym i powszechnym. Organy samorządu są jedynymi reprezentantami ogółu uczniów.
4. Regulamin samorządu nie może być sprzeczny ze statutem szkoły lub placówki.
5. Samorząd może przedstawiać radzie szkoły lub placówki, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi
wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły lub placówki, w szczególności dotyczących realizacji
podstawowych praw uczniów, takich jak:
1) prawo do zapoznawania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami;
2) prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu;
3) prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem
szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań;
4) prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej;
5) prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi
potrzebami i możliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem;
6) prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, typy szkół i
placówek, w których nie tworzy się samorządu uczniowskiego ze względu na konieczność stosowania w szkole
lub placówce specjalnej organizacji nauki i metod pracy, a także ze względów wychowawczych, opiekuńczych i
resocjalizacyjnych.
7. Samorząd w szkole dla dorosłych lub placówce kształcenia ustawicznego, w celu wspierania
działalności statutowej szkoły lub placówki, może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek i innych źródeł.
Zasady wydatkowania tych funduszy określa regulamin, o którym mowa w ust. 3.
Art. 56. 1. W szkole i placówce mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych,
stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest
działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i
opiekuńczej szkoły lub placówki.
2. Podjęcie działalności w szkole lub placówce przez stowarzyszenie lub inną organizację, o których
mowa w ust. 1, wymaga uzyskania zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu
warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.
3. W szkołach i placówkach, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 53 ust. 6, oraz w
szkołach i placówkach, w których nie utworzono rady szkoły lub placówki, nie stosuje się wymogu uzyskania
pozytywnej opinii odpowiednio rady szkoły lub placówki i rady rodziców, o których mowa w ust. 2.
Art. 57. Przepisy art. 50-53, art. 54 ust. 1-6 i 8 oraz art. 55 i 56 nie dotyczą szkól i placówek publicznych
prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego lub przez osoby fizyczne oraz
szkół i placówek niepublicznych.
Rozdział 5
Organizacja kształcenia, wychowania i opieki w szkołach i placówkach publicznych
Art. 58. 1. Szkołę lub placówkę publiczną zakłada się na podstawie aktu założycielskiego, który
określa jej typ, nazwę i siedzibę.
2. Akt założycielski szkoły publicznej, w której jest realizowany obowiązek szkolny, oprócz danych
wymienionych w ust. 1 określa także jej zasięg terytorialny (obwód), w szczególności nazwy miejscowości (w
miastach nazwy ulic lub ich części) należących do jej obwodu, a w przypadku szkoły podstawowej także
podporządkowane jej organizacyjnie szkoły filialne. Szkole publicznej prowadzonej przez osobę fizyczną lub
osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego nie ustala się obwodu, chyba że osoba prowadząca
wystąpi z takim wnioskiem.
2a. Nie ustala się obwodów szkołom specjalnym, szkołom integracyjnym, szkołom dwujęzycznym, szkołom
dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkołom
sportowym, szkołom mistrzostwa sportowego, szkołom artystycznym, szkołom w zakładach poprawczych i
schroniskach dla nieletnich oraz szkołom przy zakładach karnych i aresztach śledczych.
3. Założenie szkoły lub placówki publicznej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu
terytorialnego lub osobę fizyczną wymaga zezwolenia właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego,
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
35 z 65 2010-07-31 11:24
której zadaniem jest prowadzenie szkół lub placówek publicznych danego typu, a w przypadku szkół
artystycznych - zezwolenia ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
4. Wniosek o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w ust. 3, łącznie z projektami aktu założycielskiego i
statutu, powinien być złożony nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma
nastąpić uruchomienie szkoły lub placówki. Termin ten może zostać przedłużony za zgodą odpowiednio organu
jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w ust. 3, albo ministra właściwego do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego.
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do szkół artystycznych - minister
właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określają, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady i warunki udzielania i cofania zezwolenia na założenie szkoły lub placówki publicznej, tak
aby tworzenie szkół publicznych przez osoby prawne i fizyczne sprzyjało poprawie warunków kształcenia, a
także korzystnie uzupełniało sieć szkół publicznych na danym terenie.
6. Organ lub osoba, o których mowa w art. 5 ust. 2, zakładająca szkołę lub placówkę podpisuje akt
założycielski oraz nadaje pierwszy statut.
7. Akt założycielski i statut szkoły lub placówki publicznej przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz
innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego nad szkołą lub placówką.
Art. 59. 1. Szkoła publiczna, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, może być zlikwidowana z końcem roku
szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania
nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także odpowiednio o tym samym lub zbliżonym profilu
kształcenia ogólnozawodowego albo kształcącej w tym samym lub zbliżonym zawodzie. Organ prowadzący
jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły:
rodziców uczniów (w przypadku szkoły dla dorosłych - uczniów), właściwego kuratora oświaty oraz organ
wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu.
1a. Szkoła w zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich oraz szkoła przy zakładzie karnym lub
areszcie śledczym może być zlikwidowana w każdym czasie, po zapewnieniu uczniom możliwości
kontynuowania nauki w innej szkole.
2. Szkoła lub placówka publiczna prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać
zlikwidowana po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a szkoła lub placówka
publiczna prowadzona przez inną osobę prawną lub fizyczną - za zgodą organu, który udzielił zezwolenia na jej
założenie.
2a. (uchylony).
2b. (uchylony).
3. Dokumentację zlikwidowanej szkoły publicznej przekazuje się organowi prowadzącemu szkołę, z
wyjątkiem dokumentacji przebiegu nauczania, którą przekazuje się organowi sprawującemu nadzór
pedagogiczny, w terminie jednego miesiąca od dnia zakończenia likwidacji.
4. Dokumentację zlikwidowanej szkoły lub placówki publicznej prowadzonej przez osobę prawną lub
fizyczną przekazuje się właściwemu organowi jednostki samorządu terytorialnego, o którym mowa w art. 58
ust. 3.
5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do placówek publicznych, z wyjątkiem warunku o likwidacji z
końcem roku szkolnego.
6. Przepisy ust. 1-5 i art. 58 stosuje się odpowiednio w przypadku przekształcenia szkoły lub placówki.
7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę może przenieść kształcenie w określonym zawodzie z tej
szkoły lub placówki do innej szkoły tego samego typu lub innej placówki tego samego rodzaju prowadzonej
przez ten organ, po zawiadomieniu, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem przeniesienia, kuratora oświaty i
rodziców uczniów, a w przypadku szkoły dla dorosłych - uczniów.
8. Przepisów ust. 1-5 nie stosuje się w razie przekazania przez jednostkę samorządu terytorialnego
prowadzenia szkoły lub placówki publicznej osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub
osobie fizycznej.
9. Przekazanie, o którym mowa w ust. 8, jest równoznaczne z likwidacją dotychczasowej formy
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
36 z 65 2010-07-31 11:24
organizacyjno-prawnej szkoły lub placówki, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o
finansach publicznych.
Art. 59a. 1. Podjęcie przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną
prowadzenia wychowania przedszkolnego w publicznych formach, o których mowa w przepisach wydanych na
podstawie art. 14a ust. 7, wymaga zezwolenia gminy właściwej ze względu na miejsce prowadzenia tych form.
Przepisy art. 58 ust. 3-7, art. 59 i 60 stosuje się odpowiednio, z tym że do wniosku o udzielenie zezwolenia
zamiast projektu statutu dołącza się projekt organizacji wychowania przedszkolnego, które ma być realizowane
w danej formie.
2. Podjęcie przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną, która
prowadzi publiczne przedszkole lub publiczną szkołę podstawową, prowadzenia wychowania przedszkolnego w
publicznych formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7, wymaga zmiany
zezwolenia na założenie odpowiednio przedszkola lub szkoły podstawowej. Przepisy art. 58 ust. 3-5 i art. 59
stosuje się odpowiednio, z tym że do wniosku o zmianę zezwolenia zamiast projektu statutu dołącza się projekt
organizacji wychowania przedszkolnego, które ma być realizowane w danej formie.
Art. 60. 1. Statut szkoły lub placówki publicznej powinien określać w szczególności:
1) nazwę i typ szkoły lub placówki oraz ich cele i zadania;
2) organ prowadzący szkołę lub placówkę;
3) organy szkoły lub placówki oraz ich kompetencje;
4) organizację szkoły lub placówki;
5) zakres zadań nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki;
6) zasady rekrutacji uczniów;
7) prawa i obowiązki uczniów, w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów
szkoły.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do szkół i placówek artystycznych -
minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia,
ramowe statuty szkół i placówek publicznych, uwzględniając w szczególności ogólne zasady organizacji szkoły
lub placówki, a także zakresy spraw, które powinny być ustalone w statucie szkoły lub placówki.
2a. (uchylony).
3. Kurator oświaty, a w przypadku szkół i placówek artystycznych minister właściwy do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego, może uchylić statut szkoły lub placówki publicznej albo niektóre jego
postanowienia, jeżeli są sprzeczne z prawem. Organowi, który nadał lub uchwalił statut, od decyzji kuratora
oświaty przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
4. (uchylony).
Art. 61. 1. Struktura organizacyjna szkoły podstawowej obejmuje klasy I-VI.
2. W przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami, mogą być tworzone szkoły obejmujące część
klas szkoły podstawowej, w tym także szkoły filialne.
Art. 62. 1. Organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół.
Połączenie nie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów
uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej.
1a. (uchylony).
1b. (uchylony).
1c. (uchylony).
2. Dyrektor zespołu jest dyrektorem szkoły lub placówki w rozumieniu ustawy.
3. Utworzenie zespołu następuje w trybie art. 58, z tym że akt założycielski wymaga zaopiniowania przez
rady pedagogiczne.
4. W zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach
połączonych szkół lub placówek.
5. Organ prowadzący zespół szkół lub placówek albo szkół i placówek może wyłączyć z zespołu
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
37 z 65 2010-07-31 11:24
niektóre szkoły lub placówki, włączyć do zespołu inne szkoły lub placówki, a także może rozwiązać zespół. W
przypadku wyłączenia szkół lub placówek z zespołu oraz rozwiązania zespołu przepisów art. 58 i 59 nie stosuje
się.
5a. (uchylony).
5b. Połączenie w zespół szkoły podstawowej z gimnazjum wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty.
5c. Przepis ust. 5b nie dotyczy szkół specjalnych, szkół integracyjnych, szkół dwujęzycznych, szkół dla
mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół
sportowych, szkół mistrzostwa sportowego, szkół artystycznych, szkół z oddziałami specjalnymi, szkół z
oddziałami integracyjnymi, szkół z oddziałami dwujęzycznymi, szkół z oddziałami dla mniejszości narodowych i
etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, szkół z oddziałami sportowymi oraz
szkół w zakładach opieki zdrowotnej, w tym w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, w domach pomocy
społecznej, szkół dla dorosłych a także szkół, o których mowa w art. 5 ust. 3b i art. 35 ust. 2a. Szkoły te mogą
być łączone w zespoły na zasadach określonych przez organ prowadzący.
6. Utworzenie zespołu, w którego skład wchodzą szkoły lub placówki albo szkoły i placówki prowadzone
przez różne organy, może nastąpić po zawarciu porozumienia między tymi organami. Porozumienie powinno
określać, który z organów będzie wykonywać zadania organu prowadzącego, sposób finansowania oraz tryb
rozwiązania zespołu.
Art. 63. Rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 września każdego
roku, a kończy - z dniem 31 sierpnia następnego roku.
Art. 64. 1. Podstawowymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły są:
1) obowiązkowe zajęcia edukacyjne;
2) dodatkowe zajęcia edukacyjne;
3) zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów mających trudności w
nauce oraz inne zajęcia wspomagające rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi;
4) nadobowiązkowe zajęcia pozalekcyjne;
5) w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe - praktyczna nauka zawodu.
2. Zajęcia wymienione w ust. 1 pkt 3 i 4 mogą być prowadzone także z udziałem wolontariuszy.
Art. 64a. 1. Dyrektor szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej oraz szkoły artystycznej
może z własnej inicjatywy lub na wniosek rady szkoły, rady rodziców, rady pedagogicznej lub samorządu
uczniowskiego, za zgodą odpowiednio rady rodziców i rady pedagogicznej oraz w przypadku, gdy z inicjatywą
wystąpił dyrektor szkoły lub wniosku złożonego przez inny podmiot niż samorząd uczniowski - także po
uzyskaniu opinii samorządu uczniowskiego, wprowadzić obowiązek noszenia przez uczniów na terenie szkoły
jednolitego stroju.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, dyrektor szkoły rozpatruje w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące.
3. Wzór jednolitego stroju, o którym mowa w ust. 1, ustala dyrektor szkoły w uzgodnieniu z radą rodziców i
po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i samorządu uczniowskiego.
4. Dyrektor szkoły, w której wprowadzono obowiązek noszenia przez uczniów jednolitego stroju, może w
uzgodnieniu z radą rodziców i po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej określić sytuacje, w których
przebywanie ucznia na terenie szkoły nie wymaga noszenia przez niego jednolitego stroju.
5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w szkołach, w których nie tworzy się rad rodziców.
6. W szkołach, w których nie wprowadzono obowiązku noszenia przez uczniów jednolitego stroju, oraz w
szkołach, o których mowa w ust. 5, statut szkoły określa zasady ubierania się uczniów na terenie szkoły.
7. Do zniesienia obowiązku noszenia przez uczniów jednolitego stroju, stosuje się odpowiednio przepisy
ust. 1 i 2.
Art. 65. (uchylony).
Art. 66. 1. Na wniosek lub za zgodą rodziców albo pełnoletniego ucznia dyrektor szkoły po zasięgnięciu
opinii rady pedagogicznej i publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej,
może zezwolić uczniowi na indywidualny program lub tok nauki oraz wyznaczyć nauczyciela-opiekuna. Odmowa
udzielenia zezwolenia następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
38 z 65 2010-07-31 11:24
1a. Na wniosek lub za zgodą rodziców albo pełnoletniego ucznia dyrektor szkoły artystycznej
nierealizującej kształcenia ogólnego, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, może zezwolić uczniowi na
indywidualny program lub tok nauki realizowany pod opieką nauczyciela przedmiotu głównego tego ucznia.
Odmowa udzielenia zezwolenia następuje w drodze decyzji administracyjnej.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb
udzielania zezwoleń, o których mowa w ust. 1, oraz organizację indywidualnego programu lub toku nauki,
uwzględniając umożliwienie uczniom szczególnie uzdolnionym rozwoju ich uzdolnień oraz ukończenie szkoły w
skróconym czasie.
3. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze
rozporządzenia, warunki i tryb udzielania zezwoleń, o których mowa w ust. 1a, oraz organizację indywidualnego
programu lub toku nauki, uwzględniając umożliwienie uczniom szczególnie uzdolnionym rozwoju ich uzdolnień
oraz ukończenie szkoły w skróconym czasie.
Art. 67. 1. Do realizacji zadań statutowych szkoła publiczna powinna zapewnić uczniom możliwość
korzystania z:
1) pomieszczeń do nauki z niezbędnym wyposażeniem;
2) biblioteki;
3) świetlicy;
4) gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej;
5) zespołu urządzeń sportowych i rekreacyjnych;
6) pomieszczeń administracyjno-gospodarczych.
2. Wymagania określone w ust. 1 pkt 3-5 nie muszą być spełnione w szkołach dla dorosłych.
Art. 67a. 1. W celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania
prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.
2. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne.
3. Warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w
porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.
4. Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w
ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów
utrzymania stołówki.
5. Organ prowadzący szkołę może zwolnić rodziców albo ucznia z całości lub części opłat, o których mowa
w ust. 3:
1) w przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej rodziny;
2) w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych.
6. Organ prowadzący szkołę może upoważnić do udzielania zwolnień, o których mowa w ust. 5, dyrektora
szkoły, w której zorganizowano stołówkę.
Art. 68. (uchylony).
Art. 68a. 1. Kształcenie ustawiczne jest organizowane i prowadzone w:
1) szkołach dla dorosłych;
2) placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, ośrodkach dokształcania i
doskonalenia zawodowego.
2. Kształcenie ustawiczne może być prowadzone jako stacjonarne, zaoczne i na odległość.
3. Ustawa nie dotyczy kształcenia ustawicznego realizowanego na podstawie art. 83a ust. 2 oraz w
formach i na zasadach określonych odrębnymi przepisami, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje placówek,
o których mowa w ust. 1 pkt 2, a także szczegółową organizację, sposób, warunki i formy prowadzenia
kształcenia ustawicznego przez placówki oraz ośrodki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, uwzględniając w
szczególności centra kształcenia ustawicznego i centra kształcenia praktycznego jako rodzaje odpowiednio
placówek kształcenia ustawicznego i placówek kształcenia praktycznego oraz zadania placówek i ośrodków
dostosowane do potrzeb rynku pracy, jak również może określić warunki i tryb odpłatności za prowadzone w
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
39 z 65 2010-07-31 11:24
placówkach i ośrodkach kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, tak aby odpłatność nie przekraczała
ponoszonych kosztów kształcenia.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust 4, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może
określić odrębne zadania dla publicznych placówek kształcenia ustawicznego o zasięgu ogólnokrajowym, o
których mowa w art. 5 ust. 3b pkt 2 lit. b, oraz może wyłączyć stosowanie niektórych przepisów ustawy w
odniesieniu do tych placówek, w zakresie wynikającym z organizacji i zadań tych placówek, a także
wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania.
Art. 68b. 1. Placówki i ośrodki, o których mowa w art. 68a ust. 1 pkt 2, prowadzące kształcenie
ustawiczne w formach pozaszkolnych, mogą uzyskać akredytację, stanowiącą potwierdzenie spełniania
określonych wymogów i zapewniania wysokiej jakości prowadzonego kształcenia. Akredytacja może
obejmować całość lub część prowadzonego kształcenia.
2. Akredytację przyznaje kurator oświaty właściwy dla siedziby placówki lub ośrodka, w drodze decyzji
administracyjnej wydawanej po przeprowadzeniu przez zespół powołany przez kuratora oświaty oceny
działalności danej placówki lub ośrodka w zakresie określonym w ust. 3.
3. Akredytację może uzyskać placówka lub ośrodek, które:
1) zapewniają bazę wyposażoną w środki dydaktyczne;
2) zatrudniają wykwalifikowaną kadrę;
3) opracowują i udostępniają materiały metodyczno-dydaktyczne.
4. W postępowaniu o uzyskanie akredytacji kurator oświaty uwzględnia również wyniki nadzoru
pedagogicznego sprawowanego nad placówką lub ośrodkiem.
5. Kurator oświaty, w drodze decyzji administracyjnej, może cofnąć akredytację, jeżeli stwierdzi
niespełnianie przez placówkę lub ośrodek warunków wymaganych do uzyskania akredytacji.
6. Podmiot ubiegający się o uzyskanie akredytacji wnosi opłatę.
7. Z opłat, o których mowa w ust. 6, zwolnione są podmioty, które prowadzą całość kształcenia
nieodpłatnie.
8. Przepisy ust. 1-7 stosuje się również do placówek niepublicznych prowadzonych zgodnie z przepisami
rozdziału 8 oraz do działalności oświatowej, o której mowa w art. 83a ust. 2.
9. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
warunki i tryb przyznawania i cofania akredytacji, skład i sposób działania zespołu, o którym mowa w ust. 2,
oraz warunki wynagradzania jego członków, wzory dokumentów stosowanych w postępowaniu o uzyskanie
akredytacji, a także wysokość i tryb wnoszenia opłat przez podmioty ubiegające się o akredytację.
10. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 9, powinno uwzględniać w szczególności wdrażanie i
upowszechnianie przez podmioty ubiegające się o akredytację nowatorskich rozwiązań programowometodycznych
i organizacyjnych, mających wpływ na jakość prowadzonego kształcenia, udział w zespole
przedstawicieli wojewódzkiego lub powiatowego urzędu pracy oraz organizacji pracodawców, a także ustalać
wysokość opłat tak, aby nie przekraczała kwoty 760 zł waloryzowanej corocznie średniorocznym wskaźnikiem
cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, ustalonym w ustawie budżetowej.
Art. 68c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki i
tryb uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w
formach pozaszkolnych, a także może określić warunki i tryb przeprowadzania egzaminów kwalifikacyjnych
umożliwiających uzyskanie tytułów zawodowych, skład, warunki powoływania i odwoływania przez kuratora
oświaty państwowych komisji egzaminacyjnych, wzory wydawanych świadectw i dyplomów, wysokość opłat za
przeprowadzenie egzaminów kwalifikacyjnych oraz warunki wynagradzania członków komisji.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględni w szczególności:
1) zaliczanie przy podejmowaniu nauki w szkole dla dorosłych prowadzącej kształcenie zawodowe wyników
kursów zawodowych prowadzonych przez publiczne i niepubliczne placówki i ośrodki posiadające
akredytację albo przez osoby prawne lub fizyczne prowadzące działalność oświatową wymienioną w art.
83a ust. 2, dla której uzyskały akredytację;
2) sposób potwierdzania posiadania określonych kwalifikacji zawodowych uzyskanych w wyniku ukończenia
poszczególnych form kształcenia;
3) warunki i tryb prowadzenia kształcenia na odległość;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
40 z 65 2010-07-31 11:24
4) możliwość powoływania państwowych komisji egzaminacyjnych przy szkołach i placówkach, warunki
dopuszczania do egzaminu kwalifikacyjnego i sposób jego przeprowadzania;
5) wysokość opłat za egzamin kwalifikacyjny, uwzględniając jako podstawę kwotę przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale
roku poprzedniego, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, z tym że wysokość
opłaty nie może przekroczyć 30% podstawy.
Art. 68d. (uchylony).
Art. 69. 1. Zadania w zakresie kształcenia i wychowania młodzieży wykonują także Ochotnicze Hufce
Pracy organizowane na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2. (uchylony).
3. (uchylony).
Art. 70. 1. Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w placówkach kształcenia ustawicznego,
placówkach kształcenia praktycznego, warsztatach szkolnych, pracowniach szkolnych, szkolnych
gospodarstwach pomocniczych, u pracodawców, a także w indywidualnych gospodarstwach rolnych.
2. Praktyczna nauka zawodu odbywa się w podmiotach, o których mowa w ust. 1, na podstawie umowy
zawartej pomiędzy szkołą a tym podmiotem. Umowa powinna określać w szczególności sposób ponoszenia
kosztów realizowania praktycznej nauki zawodu.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do praktycznej nauki zawodu organizowanej przez szkołę w swoich
warsztatach, pracowniach szkolnych oraz szkolnych gospodarstwach pomocniczych dla uczniów tej szkoły.
4. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
pracy, określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu w warsztatach
szkolnych, pracowniach szkolnych i szkolnych gospodarstwach pomocniczych, a także w innych podmiotach
wymienionych w ust. 1, uwzględniając w szczególności zakres spraw, które powinny być określone w umowie,
o której mowa w ust. 2, w tym prawa i obowiązki podmiotów, o których mowa w ust. 1, a także kwalifikacje
wymagane od osób prowadzących praktyczną naukę zawodu i przysługujące im uprawnienia.
5. Przepisy ust. 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio do młodocianych pracowników odbywających praktyczną
naukę zawodu w ramach odbywania przygotowania zawodowego. W przypadku młodocianego pracownika
umowę z podmiotem, o którym mowa w ust. 1, zawiera pracodawca, który zatrudnia tego młodocianego.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może zawierać porozumienia z organizacjami
pracodawców, samorządami gospodarczymi oraz innymi organizacjami pozarządowymi w celu poprawy stanu
kształcenia zawodowego, w szczególności realizacji praktycznej nauki zawodu.
Art. 70a. 1. Szkoły prowadzące kształcenie zawodowe przekazują pracodawcom, u których
realizowana jest praktyczna nauka zawodu w formie praktyk zawodowych, środki na pokrycie dodatków i
premii wypłacanych pracownikom za wykonywanie obowiązków opiekunów praktyk zawodowych oraz
opłacanych od nich składek na ubezpieczenia społeczne.
2. (uchylony).
Art. 70b. 1. Pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu
przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia, jeżeli:
1) pracodawca lub osoba prowadząca zakład w imieniu pracodawcy albo osoba zatrudniona u pracodawcy
posiada kwalifikacje wymagane do prowadzenia przygotowania zawodowego młodocianych, określone w
odrębnych przepisach;
2) młodociany pracownik ukończył naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy i zdał
egzamin, zgodnie z odrębnymi przepisami.
2. Wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego pracownika zależy od
okresu kształcenia wynikającego z umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego i wynosi:
1) w przypadku nauki zawodu:
a) 4 587 zł - przy okresie kształcenia wynoszącym 24 miesiące,
b) 7 645 zł - przy okresie kształcenia wynoszącym 36 miesięcy;
2) w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy - 240 zł za każdy pełny miesiąc kształcenia.
3. Począwszy od dnia 1 stycznia 2005 r., kwoty dofinansowania, określone w ust. 2, podlegają waloryzacji
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
41 z 65 2010-07-31 11:24
wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli wskaźnik ten w okresie od roku
kalendarzowego, w którym przeprowadzona była ostatnio waloryzacja, wynosi co najmniej 105%.
4. Wskaźnik, o którym mowa w ust. 3, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
5. Jeżeli umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego została rozwiązana z przyczyn niezależnych
od pracodawcy, a młodociany pracownik podjął naukę zawodu na podstawie umowy o pracę w celu
przygotowania zawodowego u innego pracodawcy - przysługującą kwotę dofinansowania dzieli się między
wszystkich pracodawców, proporcjonalnie do liczby miesięcy prowadzonej przez nich nauki zawodu.
Dofinansowanie nie przysługuje temu pracodawcy, z którym umowa o pracę w celu przygotowania
zawodowego została rozwiązana z winy pracodawcy.
6. Dofinansowanie przyznaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania młodocianego pracownika, w drodze decyzji, po stwierdzeniu spełnienia warunków określonych
w ust. 1.
7. Dofinansowanie jest przyznawane na wniosek pracodawcy złożony w terminie 3 miesięcy od ukończenia
przez młodocianego pracownika nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Do wniosku
należy dołączyć kopie:
1) dokumentów potwierdzających spełnienie warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;
2) umowy o pracę z młodocianym pracownikiem w celu przygotowania zawodowego;
3) dyplomu, świadectwa lub zaświadczenia potwierdzającego spełnienie warunku określonego w ust. 1 pkt 2.
8. Dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników jest finansowane ze środków Funduszu
Pracy.
9. Środki, o których mowa w ust. 8, są przekazywane na wyodrębniony rachunek bankowy urzędu
wojewódzkiego.
10. Wojewoda otrzymane środki na dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników
przekazuje na wyodrębniony rachunek bankowy gminy.
Art. 71. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje i szczegółowe zasady działania placówek publicznych, o których mowa w art. 2 pkt 3, 5 i 7,
warunki pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz może określić wysokość i zasady odpłatności
wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach;
2) szczegółowe zasady działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni
specjalistycznych;
3) szczegółowe zasady działania publicznych bibliotek pedagogicznych.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, powinno uwzględniać realizację przez placówki zadań i
celów edukacyjnych, wychowawczych, rekreacyjnych oraz opiekuńczych i zapewnienie warunków
bezpieczeństwa wychowanków, a także określi warunki i zasady działania wolontariuszy.
3. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, powinno uwzględniać warunki zaspokajania potrzeb
rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży, pomoc dzieciom i młodzieży w wyborze kierunku dalszego
kształcenia i zawodu, realizację zadań profilaktycznych i wspierających rolę wychowawczą i edukacyjną szkoły
i rodziny oraz udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży przez wolontariuszy.
4. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, powinno uwzględniać realizację przez biblioteki
pedagogiczne zadań w zakresie wspierania procesu kształcenia i doskonalenia nauczycieli oraz pomocy
bibliotekom szkolnym.
Art. 71a. (uchylony).
Art. 71b. 1. Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież, o których mowa w art. 1 pkt 5 i 5a,
wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie to może być prowadzone w
formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach
specjalnych i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5.
1a. Indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym
nauczaniem obejmuje się dzieci i młodzież, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
42 z 65 2010-07-31 11:24
uczęszczanie do przedszkola lub szkoły.
2. W zależności od rodzaju niepełnosprawności, w tym stopnia upośledzenia umysłowego, dzieciom i
młodzieży, o których mowa w ust. 1, organizuje się kształcenie i wychowanie, które stosownie do potrzeb
umożliwia naukę w dostępnym dla nich zakresie, usprawnianie zaburzonych funkcji, rewalidację i resocjalizację
oraz zapewnia specjalistyczną pomoc i opiekę.
2a. W przedszkolach i szkołach podstawowych, w tym specjalnych, oraz w ośrodkach, o których mowa w
art. 2 pkt 5, a także w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym
poradniach specjalistycznych, mogą być tworzone zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w celu
pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka, od chwili wykrycia niepełnosprawności do
podjęcia nauki w szkole, prowadzonego bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną.
2b. Dyrektorzy przedszkoli specjalnych, szkół podstawowych specjalnych oraz ośrodków, o których mowa
w art. 2 pkt 5, a także dyrektorzy właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka szkół
podstawowych ogólnodostępnych i integracyjnych oraz dyrektorzy publicznych i niepublicznych poradni
psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, mogą organizować wczesne wspomaganie
rozwoju dziecka w porozumieniu z organami prowadzącymi.
3. Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka oraz orzeczenia o potrzebie kształcenia
specjalnego albo indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego
nauczania, a także o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych organizowanych zgodnie z odrębnymi
przepisami wydają zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w
tym w poradniach specjalistycznych. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego określa zalecane formy
kształcenia specjalnego, z uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności, w tym stopnia upośledzenia
umysłowego.
3a. Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, o których mowa w ust. 3, mogą również
wydawać zespoły opiniujące działające w niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w
poradniach specjalistycznych, założonych zgodnie z art. 82 oraz zatrudniających pracowników posiadających
kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych.
3b. Opinie w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do
indywidualnych potrzeb ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające
sprostanie tym wymaganiom, wydają również niepubliczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym
niepubliczne specjalistyczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne założone zgodnie z art. 82 oraz
zatrudniające pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni
psychologiczno-pedagogicznych.
4. Od orzeczeń, o których mowa w ust. 3, rodzice dziecka mogą złożyć w terminie 14 dni od dnia
otrzymania orzeczenia odwołanie do kuratora oświaty.
5. Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego, na wniosek rodziców, zapewnia mu odpowiednią formę kształcenia, uwzględniając
rodzaj niepełnosprawności, w tym stopień upośledzenia umysłowego, z zastrzeżeniem ust. 5a.
5a. Jeżeli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zaleca kształcenie dziecka odpowiednio w
przedszkolu specjalnym albo w przedszkolu, szkole podstawowej lub gimnazjum, ogólnodostępnych lub
integracyjnych, odpowiednią formę kształcenia, na wniosek rodziców, zapewnia jednostka samorządu
terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, do której zadań własnych należy
prowadzenie przedszkoli lub szkół.
5b. Jeżeli powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka nie prowadzi szkoły specjalnej lub
ośrodka, o którym mowa w art. 2 pkt 5, odpowiednich ze względu na rodzaj niepełnosprawności, w tym
stopień upośledzenia umysłowego, starosta tego powiatu kieruje dziecko do najbliższego powiatu
prowadzącego taką szkołę lub ośrodek. Starosta najbliższego powiatu prowadzącego taką szkołę lub ośrodek
nie może odmówić przyjęcia dziecka do szkoły lub ośrodka.
5c. Dyrektor szkoły, której uczeń posiada orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, organizuje
takie nauczanie w porozumieniu z organem prowadzącym.
5d. Dyrektor przedszkola lub szkoły podstawowej, w której są zorganizowane oddziały przedszkolne,
organizuje indywidualne obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne w porozumieniu z organem
prowadzącym.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
43 z 65 2010-07-31 11:24
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, skład zespołów
orzekających, tryb ich powołania, szczegółowe zasady działania tych zespołów, tryb postępowania
odwoławczego, wzory orzeczeń oraz szczegółowe zasady kierowania dzieci i młodzieży do kształcenia
specjalnego, indywidualnego rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego
nauczania. Rozporządzenie powinno uwzględniać jak najpełniejszą realizację potrzeb dziecka, a także zapewnić
możliwość dostosowania form przygotowania przedszkolnego oraz form kształcenia do aktualnych możliwości
psychofizycznych dziecka.
7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:
1) w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw zdrowia oraz zabezpieczenia społecznego, warunki
organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, o których mowa w ust. 2a, w tym kwalifikacje
wymagane od osób prowadzących wczesne wspomaganie, uwzględniając w szczególności przygotowanie
do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, a także formy współpracy z rodziną
dziecka;
2) warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży, o których mowa w ust. 1, w
tym warunki przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów oraz ich formy, w przedszkolach i szkołach lub
oddziałach specjalnych oraz w ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5, uwzględniając szczególne
potrzeby psychofizyczne i edukacyjne tych dzieci i młodzieży;
3) warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży, o których mowa w ust. 1, w
tym warunki przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów oraz ich formy, w przedszkolach i szkołach
ogólnodostępnych oraz przedszkolach i szkołach lub oddziałach integracyjnych, uwzględniając w
szczególności konieczność dostosowania programów nauczania oraz metod pracy do koncepcji
programowej i organizacyjnej kształcenia w formach integracyjnych, a także zatrudnienie specjalistów dla
jej realizacji.
8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb
organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego
nauczania, o których mowa w ust. 1a, uwzględniając w szczególności wymiar godzin zajęć edukacyjnych
realizowanych bezpośrednio z uczniem.
Art. 71c. 1. Zakład opieki zdrowotnej, w tym zakład opiekuńczo-leczniczy i zakład lecznictwa
uzdrowiskowego, a także jednostka pomocy społecznej, w których zorganizowana jest szkoła specjalna,
zapewniają korzystanie z pomieszczeń dla prowadzenia zajęć edukacyjnych i wychowawczych. Warunki
korzystania z pomieszczeń oraz ponoszenia kosztów ich utrzymania określa umowa zawarta pomiędzy
zakładem a organem prowadzącym szkołę.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia,
organizację kształcenia oraz warunki i formy realizowania specjalnych działań opiekuńczo-wychowawczych w
szkołach, o których mowa w ust. 1, uwzględniając szczególne potrzeby psychofizyczne dzieci i młodzieży.
Art. 71d. Podręczniki szkolne i książki pomocnicze do kształcenia specjalnego dla uczniów z
upośledzeniem umysłowym, niewidomych, słabo widzących i niesłyszących są dofinansowywane z budżetu
państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
Art. 72. Dzieciom i młodzieży pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej, a także dzieciom
i młodzieży niedostosowanym społecznie organizuje się opiekę i wychowanie na zasadach określonych w
przepisach o pomocy społecznej.
Art. 73. (uchylony).
Art. 74. (uchylony).
Art. 75. (uchylony).
Art. 76. (uchylony).
Rozdział 6
Zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli
Art. 77. 1. W celu kształcenia nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych, placówek oświatowowychowawczych,
a także nauczycieli języków obcych, mogą być tworzone kolegia nauczycielskie i
nauczycielskie kolegia języków obcych, zwane dalej "kolegiami".
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
44 z 65 2010-07-31 11:24
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady i warunki tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz organizację i zasady działania kolegiów (w tym
zasady powierzania stanowisk kierowniczych), a także zasady sprawowania opieki naukowo-dydaktycznej i
nadzoru nad kolegiami.
3. Słuchaczem kolegium może być tylko osoba posiadająca świadectwo dojrzałości.
4. W zakresie uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego do
słuchaczy kolegiów stosuje się przepisy dotyczące studentów szkół wyższych.
5. Kolegia mogą pobierać opłaty za egzaminy wstępne oraz za zajęcia dydaktyczne, z wyłączeniem zajęć
dydaktycznych w systemie dziennym w kolegiach publicznych, chyba że są powtarzane z powodu
niezadowalających wyników w nauce.
6. Organy prowadzące w porozumieniu z organami sprawującymi nadzór pedagogiczny nad szkołami i
placówkami mają obowiązek umożliwić w podległych im szkołach i placówkach zorganizowanie przez szkoły
wyższe i kolegia praktyk nauczycielskich oraz współpracować w organizacji tych praktyk.
7. W zakresie nieuregulowanym odmiennie w przepisach, o których mowa w ust. 2 i 4, do kolegiów stosuje
się przepisy ustawy dotyczące szkół.
8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, standardy
kształcenia nauczycieli w kolegiach, uwzględniając w szczególności wymagania dotyczące realizowanych
planów nauczania, przedmioty kształcenia, wymiar i zakres praktyk pedagogicznych, treści programowe i
wymagane umiejętności.
Art. 77a. 1. W celu doskonalenia zawodowego nauczycieli mogą być tworzone placówki doskonalenia
nauczycieli, zwane dalej "placówkami doskonalenia".
2. Doskonalenie zawodowe nauczycieli prowadzą również nauczyciele, którym powierzono zadania
doradców metodycznych.
3. Niepubliczne placówki doskonalenia mogą zakładać i prowadzić osoby prawne niebędące jednostkami
samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne. W zakresie nieuregulowanym w przepisach wydanych na
podstawie art. 78 ust. 1 do niepublicznych placówek doskonalenia stosuje się przepisy rozdziału 8.
4. Placówki doskonalenia mogą uzyskać akredytację stanowiącą potwierdzenie, że dana placówka
zapewnia wysoką jakość prowadzonych form doskonalenia nauczycieli.
5. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do publicznych placówek doskonalenia, o których mowa w art. 5 ust. 3b
pkt 1 lit. b, ust. 3c i ust. 3d pkt 2.
6. Akredytację przyznaje kurator oświaty właściwy dla siedziby placówki, w drodze decyzji
administracyjnej, wydawanej po przeprowadzeniu przez zespół powołany przez kuratora oświaty oceny
działalności danej placówki w zakresie określonym w ust. 7.
7. Akredytację może uzyskać placówka doskonalenia, która:
1) zapewnia wykwalifikowaną kadrę;
2) opracowuje i wdraża programy doskonalenia nauczycieli oraz przeprowadza ich ewaluację;
3) prowadzi działalność informacyjną i upowszechnia problematykę doskonalenia nauczycieli;
4) zapewnia nowoczesną bazę dydaktyczną.
8. Kurator oświaty, w drodze decyzji administracyjnej, może cofnąć akredytację, jeżeli stwierdzi
niespełnianie przez placówkę doskonalenia warunków wymaganych do uzyskania akredytacji.
9. Placówka doskonalenia ubiegająca się o uzyskanie akredytacji wnosi opłatę.
10. Z opłat, o których mowa w ust. 9, zwolnione są placówki, które prowadzą całość kształcenia i
doskonalenia zawodowego nauczycieli nieodpłatnie.
11. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
warunki i tryb przyznawania i cofania akredytacji, skład i sposób działania zespołu, o którym mowa w ust. 6,
oraz warunki wynagradzania jego członków, wzory dokumentów stosowanych w postępowaniu o uzyskanie
akredytacji, a także wysokość i tryb wnoszenia opłat przez placówki ubiegające się o akredytację.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
45 z 65 2010-07-31 11:24
12. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 11, powinno uwzględniać w szczególności udział w zespole
niezależnych specjalistów w dziedzinie doskonalenia i kształcenia nauczycieli, a także ustalać wysokość opłat
tak, aby nie przekraczała kwoty 760 zł waloryzowanej corocznie wskaźnikiem cen towarów i usług
konsumpcyjnych.
Art. 78. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, określi, w
drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz organizację i sposób działania placówek
doskonalenia, w tym zakres ich działalności obowiązkowej,
2) zadania doradców metodycznych, warunki i tryb powierzania nauczycielom zadań doradcy metodycznego,
z uwzględnieniem zapewnienia nauczycielom dostępu do form doskonalenia i dokształcania umożliwiających
podnoszenie wiedzy ogólnej i umiejętności zawodowych, a także możliwości prowadzenia niektórych form
doskonalenia i dokształcania przez zakłady kształcenia nauczycieli, szkoły wyższe oraz inne jednostki.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględni ponadto zadania, które mogą być realizowane
wyłącznie przez placówki doskonalenia posiadające akredytację oraz publiczne placówki doskonalenia, o
których mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b, ust. 3c i ust. 3d pkt 2.
3. W zakresie nieuregulowanym odmiennie w przepisach wydanych na podstawie ust. 1 do placówek
doskonalenia stosuje się przepisy dotyczące placówek.
Rozdział 7
Finansowanie szkół i placówek publicznych
Art. 79. 1. Przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki
samorządu terytorialnego są jednostkami lub zakładami budżetowymi. Zasady gospodarki finansowej tych
szkół, przedszkoli i placówek określają odrębne przepisy, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1c.
1a. Szkoła publiczna, przedszkole publiczne i placówka publiczna prowadzone przez jednostkę samorządu
terytorialnego, będące zakładem budżetowym, pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych
oraz z dotacji przewidzianej w budżecie tej jednostki na zadania oświatowe, o których mowa w art. 5a ust. 2.
1b. Do dotacji, o których mowa w ust. 1a, nie stosuje się przepisu art. 24 ust. 7 ustawy z dnia 30 czerwca
2005 r. o finansach publicznych.
1c. Jednostki samorządu terytorialnego mogą planować w swoich budżetach wydatki, w tym wydatki
inwestycyjne, na rzecz szkół i placówek artystycznych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. (uchylony).
2a. (uchylony).
3. (uchylony).
Art. 80. 1. Przedszkola, szkoły i placówki publiczne niewymienione w art. 79 prowadzą gospodarkę
finansową według zasad określonych przez organ lub podmiot prowadzący szkołę.
2. Przedszkola, o których mowa w ust. 1, otrzymują na każdego ucznia z budżetu gminy dotację w
wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach publicznych
prowadzonych przez gminę, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota
przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej
subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. W przypadku braku na terenie
gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące
ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkoli publicznych.
2a. Jeżeli do przedszkola, o którym mowa w ust. 1, uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy
dotującej to przedszkole, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie
z ust. 2.
2b. Osoba prowadząca wychowanie przedszkolne w formach, o których mowa w przepisach
wydanych na podstawie art. 14a ust. 7, otrzymuje na każdego ucznia objętego tą formą wychowania
przedszkolnego dotację z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 50% wydatków bieżących przewidzianych
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
46 z 65 2010-07-31 11:24
na jednego ucznia w przedszkolu publicznym prowadzonym przez gminę, z tym że na ucznia
niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i
oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę. W przypadku
braku na terenie gminy przedszkola publicznego podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące
ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego.
2c. Prowadzone przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego i osoby fizyczne
publiczne przedszkola, szkoły podstawowe oraz ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5, a także publiczne
poradnie psychologiczno-pedagogiczne, które zgodnie z art. 71b ust. 2a prowadzą wczesne wspomaganie
rozwoju dziecka, otrzymują dotację z budżetu odpowiednio gminy lub powiatu w wysokości nie niższej niż
kwota przewidziana na jedno dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju w części oświatowej
subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, pod warunkiem że osoba prowadząca przedszkole,
szkołę, ośrodek lub poradnię przedstawi organowi właściwemu do udzielenia dotacji planowaną liczbę dzieci,
które mają być objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, nie później niż do dnia 30 września roku
poprzedzającego rok udzielenia dotacji.
2d. Jeżeli formą wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2b, jest objęty uczeń niebędący
mieszkańcem gminy dotującej tę formę wychowania przedszkolnego, gmina, której mieszkańcem jest ten
uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 2b, do wysokości iloczynu kwoty wydatków bieżących
stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla form wychowania przedszkolnego
w przeliczeniu na jednego ucznia i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania form
wychowania przedszkolnego w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji. W przypadku
braku formy wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2b, na terenie gminy zobowiązanej do pokrycia
kosztów udzielonej dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości równej 50% wydatków
bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę udzielenia dotacji dla form wychowania przedszkolnego
w przeliczeniu na jednego ucznia.
3. Szkoły, o których mowa w ust. 1, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego obowiązanej do prowadzenia odpowiedniego typu i rodzaju szkół w wysokości równej wydatkom
bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w szkołach tego samego typu i rodzaju prowadzonych przez tę
jednostkę samorządu terytorialnego, nie niższej jednak niż kwota przewidziana na jednego ucznia szkoły
danego typu i rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. W
przypadku nieprowadzenia przez jednostkę samorządu terytorialnego szkoły tego samego typu i rodzaju
podstawą ustalenia wysokości dotacji jest kwota przewidziana na jednego ucznia szkoły publicznej danego typu
i rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
3a. Placówki publiczne, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7, prowadzone przez osoby prawne i fizyczne
otrzymują na każdego wychowanka dotację z budżetu powiatu w wysokości równej wydatkom bieżącym
przewidzianym na jednego wychowanka w placówkach tego samego rodzaju prowadzonych przez powiat,
jednak nie niższej od kwoty przewidzianej na jednego wychowanka placówki tego rodzaju w części oświatowej
subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku nieprowadzenia przez powiat placówki
publicznej danego rodzaju podstawą ustalenia wysokości dotacji jest kwota przewidziana na jednego
wychowanka placówki tego rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu
terytorialnego.
3b. Placówki publiczne prowadzone przez osoby prawne i fizyczne, niewymienione w ust. 3a, mogą
otrzymywać dotacje z budżetu powiatu w wysokości i na zasadach ustalonych przez radę powiatu.
3c. Dotacje, o których mowa w ust. 2-3a, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia
każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły lub placówki.
3d. Dotacje, o których mowa w ust. 2-3b, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły lub
placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być
wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków bieżących szkoły lub placówki.
3e. Organy jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 2-3b, mogą kontrolować
prawidłowość wykorzystania dotacji przyznanych szkołom i placówkom z budżetów tych jednostek.
3f. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli przez organy, o których mowa w ust. 3e, mają prawo
wstępu do szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i
dokumentacji przebiegu nauczania.
3g. Organy, o których mowa w ust. 3e, w związku z przeprowadzaniem kontroli prawidłowości
wykorzystywania dotacji przez szkoły i placówki mogą przetwarzać dane osobowe uczniów tych szkół i
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
47 z 65 2010-07-31 11:24
placówek.
3h. Szkoła lub placówka publiczna przekazana do prowadzenia osobie prawnej niebędącej jednostką
samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej na podstawie umowy, o której mowa w art. 5 ust. 5g, otrzymuje
dotacje, o których mowa w ust. 2-3b, od dnia przekazania szkoły lub placówki.
4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o
których mowa w ust. 2-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w
szczególności podstawy obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie
dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
5. Publiczne szkoły artystyczne niewymienione w art. 79 otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu
państwa w wysokości równej wydatkom przewidzianym na jednego ucznia w szkołach tego samego typu
prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
6. Dotacje, o których mowa w ust. 5, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia
każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły.
6a. Do dotacji, o których mowa w ust. 5, stosuje się odpowiednio ust. 3d-3g.
7. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania i rozliczania
dotacji, o których mowa w ust. 5, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając
w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o
udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
Art. 81. 1. Publiczne szkoły, placówki, a także inne formy wychowania przedszkolnego, zakłady kształcenia
nauczycieli, placówki doskonalenia nauczycieli i kolegia pracowników służb społecznych oraz prowadzące je
organy są zwolnione z opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania i użytkowania wieczystego nieruchomości
stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, zajętych na
działalność oświatową.
2. Publiczne szkoły, placówki, a także inne formy wychowania przedszkolnego, zakłady kształcenia
nauczycieli, placówki doskonalenia nauczycieli i kolegia pracowników służb społecznych oraz prowadzące je
organy są zwolnione z podatku od nieruchomości, podatku leśnego i podatku rolnego w zakresie nieruchomości
zajętych na działalność oświatową, na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
Rozdział 8
Szkoły i placówki niepubliczne
Art. 82. 1. Osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu
wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia
odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.
1a. Osoby prawne i fizyczne mogą zakładać niepubliczne szkoły artystyczne po uzyskaniu wpisu do
ewidencji prowadzonej przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. Zgłoszenie do ewidencji powinno zawierać:
1) oznaczenie osoby zamierzającej prowadzić szkołę lub placówkę, jej miejsca zamieszkania lub siedziby;
2) określenie odpowiednio typu i rodzaju szkoły lub placówki oraz daty rozpoczęcia jej funkcjonowania, w
przypadku liceum profilowanego - profili kształcenia ogólnozawodowego, a w przypadku szkoły
prowadzącej kształcenie zawodowe - nazw zawodów, w jakich szkoła będzie kształcić, zgodnych z
nazwami zawodów występujących w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art.
24 ust. 1, lub klasyfikacji zawodów i specjalności ustalanej na potrzeby rynku pracy przez ministra
właściwego do spraw pracy;
3) wskazanie miejsca prowadzenia szkoły lub placówki oraz informację o warunkach lokalowych
zapewniających:
a) możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych,
b) realizację innych zadań statutowych,
c) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - możliwość realizacji praktycznej nauki
zawodu,
d) bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pracy, zgodnie z odrębnymi przepisami;
4) statut szkoły lub placówki;
5) dane dotyczące kwalifikacji pracowników pedagogicznych i dyrektora, przewidzianych do zatrudnienia w
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
48 z 65 2010-07-31 11:24
szkole lub placówce;
6) zobowiązanie do przestrzegania wymagań określonych w art. 7 ust. 3 w przypadku szkoły podstawowej
oraz gimnazjum, a także w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej ubiegającej się o nadanie uprawnień
szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia działalności.
2a. W przypadku szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej ubiegającej się o nadanie
uprawnień szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia działalności wpis do ewidencji może nastąpić, jeżeli osoba
prowadząca przedstawi pozytywną opinię kuratora oświaty, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w
zawodach, dla których zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust.
1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw zdrowia - także opinię tego ministra, o spełnieniu
wymagań określonych w art. 7 ust. 3.
2b. Organ, o którym mowa w ust. 1a, dokonuje wpisu do ewidencji w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia oraz
z urzędu doręcza zgłaszającemu zaświadczenie o wpisie do ewidencji, a kopię zaświadczenia przekazuje
organowi podatkowemu, a w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne również
właściwemu kuratorowi oświaty.
3. Organ, o którym mowa w ust. 1, dokonuje wpisu do ewidencji w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia oraz z
urzędu doręcza zgłaszającemu zaświadczenie o wpisie do ewidencji, a kopię zaświadczenia przekazuje
właściwemu kuratorowi oświaty oraz organowi podatkowemu.
3a. Zaświadczenie o wpisie do ewidencji, o którym mowa w ust. 2b i 3, zawiera:
1) nazwę organu, który dokonał wpisu do ewidencji szkoły lub placówki;
2) datę i numer wpisu do ewidencji;
3) nazwę oraz odpowiednio typ i rodzaj szkoły lub placówki;
4) osobę prawną lub fizyczną prowadzącą szkołę lub placówkę;
5) adres szkoły lub placówki;
6) w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - nazwy zawodów, w jakich szkoła kształci;
7) w przypadku liceum profilowanego - nazwy profili kształcenia ogólnozawodowego, w jakich szkoła kształci.
4. Organ, o którym mowa w ust. 1 i 1a, wydaje decyzję o odmowie wpisu do ewidencji, jeżeli:
1) zgłoszenie nie zawiera danych wymienionych w ust. 2 i mimo wezwania nie zostało uzupełnione w
wyznaczonym terminie;
2) statut szkoły lub placówki jest sprzeczny z obowiązującym prawem i mimo wezwania nie został zmieniony.
5. Osoba prowadząca szkołę lub placówkę jest obowiązana zgłosić organowi, o którym mowa w ust. 1 i
1a, w ciągu 14 dni zmiany w danych zawartych w zgłoszeniu, powstałe po wpisie do ewidencji. Przepisy ust.
2-4 stosuje się odpowiednio.
Art. 83. 1. Wpis do ewidencji podlega wykreśleniu w przypadkach:
1) niepodjęcia działalności przez szkołę lub placówkę w terminie wskazanym w zgłoszeniu do ewidencji;
2) prawomocnego orzeczenia sądu zakazującego osobie fizycznej, prowadzącej szkołę lub placówkę,
prowadzenia działalności oświatowej;
3) stwierdzenia, w trybie nadzoru pedagogicznego, że działalność szkoły lub placówki jest sprzeczna z
przepisami ustawy lub statutem, a w szkole podstawowej lub gimnazjum są także niewypełniane
zobowiązania, o których mowa w art. 82 ust. 2 pkt 6 - jeżeli osoba prowadząca szkołę lub placówkę w
wyznaczonym terminie nie zastosowała się do poleceń organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
4) dokonania wpisu z naruszeniem prawa;
5) zaprzestania działalności przez szkołę lub placówkę przez okres dłuższy niż trzy miesiące.
2. Wykreślenie z ewidencji następuje w drodze decyzji, w terminie określonym w decyzji i jest
równoznaczne z likwidacją szkoły lub placówki.
Art. 83a. 1. Prowadzenie szkoły lub placówki, zespołu, o którym mowa w art. 90a ust. 1, oraz innej formy
wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 14a ust. 1a, nie jest działalnością gospodarczą.
2. Działalność oświatowa nieobejmująca prowadzenia szkoły, placówki lub zespołu, o którym mowa w art.
90a ust. 1, może być podejmowana na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o
swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807).
Art. 84. 1. Szkoła lub placówka działa na podstawie statutu nadanego przez osobę prowadzącą.
2. Statut szkoły lub placówki powinien określać:
1) nazwę, typ szkoły lub cel placówki oraz ich zadania;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
49 z 65 2010-07-31 11:24
2) osobę prowadzącą szkołę lub placówkę;
3) organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań;
4) organizację szkoły lub placówki;
5) prawa i obowiązki pracowników oraz uczniów szkoły lub placówki, w tym przypadki, w których uczeń
może zostać skreślony z listy uczniów szkoły lub placówki;
6) sposób uzyskiwania środków finansowych na działalność szkoły lub placówki;
7) zasady przyjmowania uczniów do szkoły lub placówki.
3. Osoba prowadząca szkołę lub placówkę może ją zlikwidować z końcem roku szkolnego. W tym
przypadku osoba prowadząca szkołę lub placówkę jest zobowiązana co najmniej na 6 miesięcy przed terminem
likwidacji zawiadomić o zamiarze i przyczynach likwidacji: rodziców uczniów, organ, o którym mowa w art. 82
ust. 1 i 1a, oraz gminę, na której terenie jest położona szkoła lub placówka.
4. Dokumentację przebiegu nauczania zlikwidowanej szkoły przekazuje się organowi sprawującemu nadzór
pedagogiczny, w terminie jednego miesiąca od dnia zakończenia likwidacji. Po zakończeniu likwidacji wpis do
ewidencji ulega wykreśleniu.
Art. 84a. Przepisy art. 67a ust. 1-3, 5 i 6 stosuje się odpowiednio do szkół niepublicznych.
Art. 85. 1. Niepublicznej szkole podstawowej i gimnazjum założonym zgodnie z art. 82 ust. 1-3 przysługują
uprawnienia szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia działalności.
2. Kurator oświaty w ciągu 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności przez szkołę podstawową,
gimnazjum lub szkołę ponadgimnazjalną, która uzyskała uprawnienia szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia
działalności, jest obowiązany sprawdzić spełnianie warunków określonych w art. 7 ust. 3. W stosunku do szkół
artystycznych uprawnienia kuratora oświaty przysługują odpowiednio ministrowi właściwemu do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego.
3. Organ jednostki samorządu terytorialnego, o której mowa w art. 82 ust. 1, na wniosek osoby
prowadzącej szkołę niepubliczną nieposiadająca uprawnień szkoły publicznej nadaje tej szkole uprawnienia
szkoły publicznej, jeżeli osoba ta przedstawi pozytywną opinię kuratora oświaty, a w przypadku szkoły
prowadzącej kształcenie w zawodach, dla których zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o
której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw zdrowia - także opinię tego
ministra, o spełnieniu wymagań określonych w art. 7 ust. 3.
4. Organ, o którym mowa w art. 82 ust. 1a, na wniosek osoby prowadzącej niepubliczną szkołę
artystyczną nieposiadającą uprawnień szkoły publicznej nadaje tej szkole uprawnienia szkoły publicznej po
stwierdzeniu, że szkoła ta spełnia warunki określone w art. 7 ust. 3, a w przypadku szkoły artystycznej
realizującej kształcenie ogólne - także po przedstawieniu przez osobę prowadzącą pozytywnej opinii kuratora
oświaty.
Art. 85a. Przepisy art. 71b ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do szkół niepublicznych.
Art. 86. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może, w drodze decyzji, nadać uprawnienia
szkoły publicznej szkole niespełniającej warunków określonych w art. 7 ust. 3, w szczególności, jeżeli uzna ją
za eksperymentalną.
1a. Osoba prowadząca szkołę, o której mowa w ust. 1, składa wniosek o nadanie szkole uprawnień szkoły
publicznej do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania za pośrednictwem kuratora oświaty, który
dołącza swoją opinię.
1b. Wniosek o uznanie szkoły za eksperymentalną powinien zawierać w szczególności:
1) określenie celu, założeń i sposobu realizacji eksperymentu;
2) opinię instytucji naukowej dotyczącą założeń eksperymentu wraz ze zgodą tej instytucji na sprawowanie
opieki nad przebiegiem eksperymentu i dokonanie jego oceny;
3) zgodę rady pedagogicznej;
4) w przypadku eksperymentu dotyczącego kształcenia w zawodzie nieumieszczonym w klasyfikacji
zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, także uzasadnienie potrzeby
kształcenia w tym zawodzie wraz z opiniami:
a) wojewódzkiej lub powiatowej rady zatrudnienia wydanymi po uzyskaniu stanowiska wojewódzkiego lub
powiatowego urzędu pracy,
b) organu samorządu gospodarczego lub innej organizacji gospodarczej właściwej dla danego zawodu albo
organizacji pracodawców,
c) instytucji naukowej lub stowarzyszenia zawodowego właściwego dla danego zawodu w zakresie oceny
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
50 z 65 2010-07-31 11:24
merytorycznej zawartości programu nauczania przewidzianego dla danego zawodu,
d) ministra właściwego dla danego zawodu w zakresie ewentualnego wprowadzenia tego zawodu do
klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, nadając uprawnienia, o których mowa w ust. 1,
określa niezbędne warunki funkcjonowania szkoły, uwzględniając w szczególności założenia i sposób realizacji
eksperymentu, wskazane we wniosku.
Art. 87. (uchylony).
Art. 88. Uprawnienia szkoły publicznej mogą zostać cofnięte przez organ, który je nadał, jeżeli w trybie
nadzoru pedagogicznego zostanie stwierdzone niespełnianie warunków, o których mowa w art. 7 ust. 3, lub
określonych zgodnie z art. 86 ust. 2. Cofnięcie uprawnień następuje w drodze decyzji administracyjnej i w
przypadku szkoły podstawowej lub gimnazjum jest równoznaczne z ich likwidacją z końcem roku szkolnego, w
którym decyzja stała się ostateczna.
Art. 89. Nadzór pedagogiczny nad szkołami i placówkami niepublicznymi sprawują właściwi kuratorzy
oświaty, a w przypadku szkół i placówek artystycznych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7, dla
uczniów szkół artystycznych - również minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Przepisy art. 33 stosuje się odpowiednio.
Art. 89a. 1. Podjęcie przez osobę prawną lub fizyczną prowadzenia wychowania przedszkolnego w
niepublicznych formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7, wymaga
uzyskania wpisu do ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą ze względu na miejsce prowadzenia tych
form. Przepisy art. 82-84 i 89 stosuje się odpowiednio, z tym że zgłoszenie do ewidencji zamiast statutu
powinno zawierać projekt organizacji wychowania przedszkolnego, które ma być realizowane w danej formie.
2. Podjęcie przez osobę prawną lub fizyczną, która prowadzi niepubliczne przedszkole lub niepubliczną
szkołę podstawową, prowadzenia wychowania przedszkolnego w niepublicznych formach, o których mowa w
przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7, wymaga dokonania zmiany we wpisie do ewidencji
odpowiednio przedszkola lub szkoły podstawowej w trybie określonym w art. 82 ust. 5, z tym że zgłoszenie
zamiast zmiany statutu powinno zawierać projekt organizacji wychowania przedszkolnego, które ma być
realizowane w danej formie.
Art. 90. 1. Niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z
oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół
podstawowych artystycznych, otrzymują dotacje z budżetu gminy.
1a. Niepubliczne przedszkola, szkoły podstawowe oraz ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5, a
także niepubliczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, które, zgodnie z art. 71b ust. 2a, prowadzą
wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, otrzymują dotację z budżetu odpowiednio gminy lub powiatu w
wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jedno dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju w
części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, pod warunkiem że osoba
prowadząca przedszkole, szkołę, ośrodek lub poradnię poda organowi właściwemu do udzielania dotacji
planowaną liczbę dzieci, które mają być objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, nie później niż do dnia 30
września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
2. Niepubliczne szkoły podstawowe specjalne i gimnazja specjalne oraz szkoły ponadgimnazjalne o
uprawnieniach szkół publicznych, w tym z oddziałami integracyjnymi, otrzymują dotacje z budżetu powiatu.
2a. Dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest
obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż kwota
przewidziana na jednego ucznia danego typu i rodzaju szkoły w części oświatowej subwencji ogólnej
otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, o której mowa w ust. 1 i 2, pod warunkiem że osoba
prowadząca szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż
do 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
2b. Dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż
75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w
przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota
przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej
subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego - pod warunkiem, że osoba
prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę
uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
51 z 65 2010-07-31 11:24
na terenie gminy przedszkola publicznego, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące
ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego.
2c. Jeżeli do przedszkola, o którym mowa w ust. 2b, uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem
gminy dotującej to przedszkole, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej
zgodnie z ust. 2b, do wysokości iloczynu kwoty wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej
podstawę ustalenia wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, i
wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych przedszkoli w gminie zobowiązanej
do pokrycia kosztów udzielonej dotacji. W przypadku braku niepublicznego przedszkola na terenie gminy
zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości
równej 75% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę udzielenia dotacji dla przedszkoli
niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia.
2d. Osoba prowadząca wychowanie przedszkolne w formach, o których mowa w przepisach wydanych na
podstawie art. 14a ust. 7, otrzymuje na każdego ucznia objętego tą formą wychowania przedszkolnego dotację
z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 40 % wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w
przedszkolu publicznym prowadzonym przez gminę, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie
niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części
oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę - pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczną
formę wychowania przedszkolnego poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów
nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie
gminy przedszkola publicznego podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez
najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego.
2e. Jeżeli niepubliczną formą wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2d, jest objęty uczeń
niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę formę wychowania przedszkolnego, gmina, której mieszkańcem
jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 2d, do wysokości iloczynu kwoty wydatków
bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla niepublicznych form
wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia i wskaźnika procentowego ustalonego na
potrzeby dotowania niepublicznych form wychowania przedszkolnego w gminie zobowiązanej do pokrycia
kosztów udzielonej dotacji. W przypadku braku niepublicznej formy wychowania przedszkolnego na terenie
gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w
wysokości równej 40% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę udzielenia dotacji dla
niepublicznych form wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia.
3. Dotacje dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a
przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie odpowiednio danej
gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w
przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi
właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku
poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej
danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą
gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.
3a. Placówki niepubliczne, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7, otrzymują na każdego wychowanka dotacje z
budżetu powiatu w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jednego wychowanka tego rodzaju
placówki w części oświatowej subwencji ogólnej dla danej jednostki samorządu terytorialnego, a w przypadku
niepublicznych ośrodków umożliwiających realizację obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i
młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w wysokości nie niższej niż
kwota przewidziana na jednego wychowanka tego rodzaju ośrodków w części oświatowej subwencji ogólnej
dla jednostek samorządu terytorialnego, pod warunkiem, że osoba prowadząca placówkę przedstawi
planowaną liczbę wychowanków organowi właściwemu do udzielenia dotacji, nie później niż do dnia 30
września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji.
3b. Szkoły niepubliczne nieposiadające uprawnień szkoły publicznej oraz placówki niepubliczne, o których
mowa w art. 2 pkt 3, 4 i 10, mogą otrzymywać dotacje z budżetu powiatu.
3c. Dotacje, o których mowa w ust. 1a-3a, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego
dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły lub placówki.
3d. Dotacje, o których mowa w ust. 1a-3b, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły
lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
52 z 65 2010-07-31 11:24
wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków bieżących szkoły lub placówki.
3e. Organy jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 1a-3b, mogą kontrolować
prawidłowość wykorzystania dotacji przyznanych szkołom i placówkom z budżetów tych jednostek.
3f. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli przez organy, o których mowa w ust. 3e, mają prawo
wstępu do szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i
dokumentacji przebiegu nauczania.
3g. Organy, o których mowa w ust. 3e, w związku z przeprowadzaniem kontroli prawidłowości
wykorzystywania dotacji przez szkoły i placówki mogą przetwarzać dane osobowe uczniów tych szkół i
placówek.
4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o
których mowa w ust. 1a i 2a-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając
w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o
udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
4a. Niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych otrzymują dotacje z budżetu
państwa.
4b. Dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których
realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie
niższej niż kwota wydatków bieżących ustalonych dla szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra
właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod
warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego
rok udzielania dotacji.
4c. Dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, niewymienionych w
ust. 4b, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50% wydatków bieżących ustalonych dla
szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda
ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie
później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
4d. Niepubliczne szkoły artystyczne nieposiadające uprawnień szkoły publicznej mogą otrzymywać dotacje
z budżetu państwa.
4e. Dotacje, o których mowa w ust. 4a-4c, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego
dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły.
4f. Do dotacji, o których mowa w ust. 4a-4d, stosuje się odpowiednio ust. 3d-3g.
4g. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania i rozliczania
dotacji, o których mowa w ust. 4a-4d, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania,
uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we
wniosku o udzielenia dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
5. (uchylony).
6. (uchylony).
7. Zwolnienia z podatków i opłat, o których mowa w art. 81, stosuje się również do niepublicznych szkół,
placówek, a także innych form wychowania przedszkolnego, zakładów kształcenia nauczycieli, placówek
doskonalenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych oraz organów je prowadzących.
Art. 90a. 1. Osoba fizyczna lub osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego,
prowadząca szkoły publiczne, szkoły niepubliczne lub placówki, może dla celów organizacyjnych połączyć je w
zespół i określić zasady działania zespołu. Połączenie nie narusza odrębności szkół lub placówek w zakresie
określonym w ustawie, w szczególności w zakresie uzyskiwania zezwolenia, cofania zezwolenia, wpisywania
do ewidencji i wykreślania z niej, uzyskiwania i utraty uprawnień szkoły publicznej oraz uzyskiwania dotacji.
2. Zespół, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się jako odrębny podmiot do krajowego rejestru urzędowego
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
53 z 65 2010-07-31 11:24
podmiotów gospodarki narodowej.
Rozdział 8a
Pomoc materialna dla uczniów
Art. 90b. 1. Uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w
budżecie państwa lub budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
2. Pomoc materialna jest udzielana uczniom w celu zmniejszenia różnic w dostępie do edukacji,
umożliwienia pokonywania barier dostępu do edukacji wynikających z trudnej sytuacji materialnej ucznia, a
także wspierania edukacji uczniów zdolnych.
3. Pomoc materialna przysługuje:
1) uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych
oraz słuchaczom publicznych kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i
kolegiów pracowników służb społecznych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do
ukończenia 24 roku życia;
2) wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży, o których
mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami
sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku szkolnego i obowiązku nauki - do czasu ukończenia
realizacji obowiązku nauki.
4. Świadczenia pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2, przysługują również:
1) uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych -
do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki,
2) słuchaczom niepublicznych kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych - do czasu
ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia.
Art. 90c. 1. Pomoc materialna ma charakter socjalny albo motywacyjny.
2. Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze socjalnym są:
1) stypendium szkolne;
2) zasiłek szkolny.
3. Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze motywacyjnym są:
1) stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe;
2) stypendium Prezesa Rady Ministrów;
3) stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
4) stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
4. Uczniowi może być przyznana jednocześnie pomoc materialna o charakterze socjalnym i motywacyjnym.
Art. 90d. 1. Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej,
wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje:
bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania
funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło
zdarzenie losowe, z zastrzeżeniem ust. 12.
2. Stypendium szkolne może być udzielane uczniom w formie:
1) całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych,
wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach
edukacyjnych realizowanych poza szkołą;
2) pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakupu podręczników.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do wychowanków ośrodków, o których mowa w art. 90b ust. 3
pkt 2, oraz słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów
pracowników służb społecznych.
4. Stypendium szkolne może być udzielane uczniom szkół ponadgimnazjalnych oraz słuchaczom kolegiów,
o których mowa w ust. 3, także w formie całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów związanych z
pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania.
5. Stypendium szkolne może być także udzielone w formie świadczenia pieniężnego, jeżeli organ
przyznający stypendium uzna, że udzielenie stypendium w formach, o których mowa w ust. 2, a w przypadku
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
54 z 65 2010-07-31 11:24
uczniów szkół ponadgimnazjalnych także w formie, o której mowa w ust. 4, nie jest możliwe, natomiast w
przypadku słuchaczy kolegiów, o których mowa w ust. 3, udzielenie stypendium w formach, o których mowa w
ust. 2 i 4, nie jest celowe.
6. Stypendium szkolne może być udzielone w jednej lub kilku formach jednocześnie.
7. Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium
szkolne nie może być większa niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o
pomocy społecznej.
8. Miesięczna wysokość dochodu, o której mowa w ust. 7, jest ustalana na zasadach określonych w art. 8
ust. 3-13 ustawy, o której mowa w ust. 7, z tym że do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej, o
których mowa w art. 90c ust. 2 i 3.
9. Stypendium szkolne nie może być niższe miesięcznie niż 80% kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2
ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych i nie może przekraczać miesięcznie 200%
kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
10. Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 10 miesięcy w
danym roku szkolnym, a w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków
obcych i kolegiów pracowników służb społecznych - na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 9
miesięcy w danym roku szkolnym.
11. Jeżeli forma stypendium szkolnego tego wymaga, stypendium szkolne może być realizowane w
okresach innych niż miesięczne lub jednorazowo, z tym że wartość stypendium szkolnego w danym roku
szkolnym nie może przekroczyć łącznie dwudziestokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy
z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich,
nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych - osiemnastokrotności
kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
12. Stypendium szkolne nie przysługuje uczniowi, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym
ze środków publicznych, z zastrzeżeniem ust. 13.
13. Uczeń, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych, może
otrzymać stypendium szkolne w wysokości, która łącznie z innym stypendium o charakterze socjalnym ze
środków publicznych nie przekracza dwudziestokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z
dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich,
nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych - osiemnastokrotności
kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
Art. 90e. 1. Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji
materialnej z powodu zdarzenia losowego.
2. Zasiłek szkolny może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków
związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, raz lub kilka
razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego.
3. Wysokość zasiłku szkolnego nie może przekroczyć jednorazowo kwoty stanowiącej pięciokrotność
kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
4. O zasiłek szkolny można ubiegać się w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od wystąpienia
zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku.
Art. 90f. Rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla
uczniów zamieszkałych na terenie gminy, kierując się celami pomocy materialnej o charakterze socjalnym, w
którym określa w szczególności:
1) sposób ustalania wysokości stypendium szkolnego w zależności od sytuacji materialnej uczniów i ich rodzin
oraz innych okoliczności, o których mowa w art. 90d ust. 1;
2) formy, w jakich udziela się stypendium szkolnego w zależności od potrzeb uczniów zamieszkałych na
terenie gminy;
3) tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego;
4) tryb i sposób udzielania zasiłku szkolnego w zależności od zdarzenia losowego.
Art. 90g. 1. Szkoła może udzielać stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
55 z 65 2010-07-31 11:24
2. Stypendium za wyniki w nauce może być przyznane uczniowi, który uzyskał wysoką średnią ocen oraz
co najmniej dobrą ocenę zachowania w okresie (semestrze) poprzedzającym okres (semestr), w którym
przyznaje się to stypendium, a stypendium za osiągnięcia sportowe może być przyznane uczniowi, który
uzyskał wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu co najmniej międzyszkolnym oraz co
najmniej dobrą ocenę zachowania w okresie (semestrze) poprzedzającym okres (semestr), w którym przyznaje
się to stypendium.
2a. Warunek uzyskania co najmniej dobrej oceny zachowania, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy
uczniów szkół policealnych oraz szkół dla dorosłych.
3. O przyznanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe uczeń może ubiegać się nie
wcześniej niż po ukończeniu pierwszego okresu (semestru) nauki w danym typie szkoły, z zastrzeżeniem ust. 4
i 5.
4. Stypendium za wyniki w nauce nie udziela się uczniom klas I-III szkoły podstawowej oraz uczniom
klasy IV szkoły podstawowej do ukończenia pierwszego okresu nauki.
5. Stypendium za osiągnięcia sportowe nie udziela się uczniom klas I-III szkoły podstawowej.
6. Dyrektor szkoły powołuje w szkole komisję stypendialną.
7. Średnią ocen, o której mowa w ust. 2, ustala komisja stypendialna, po zasięgnięciu opinii rady
pedagogicznej i samorządu uczniowskiego.
8. Wniosek o przyznanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe wychowawca klasy
składa do komisji stypendialnej, która przekazuje wniosek wraz ze swoją opinią dyrektorowi szkoły.
9. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe jest wypłacane raz w okresie (semestrze).
10. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe nie może przekroczyć kwoty stanowiącej
dwukrotność kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach
rodzinnych. Wysokość stypendium ustala dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii komisji stypendialnej i rady
pedagogicznej oraz w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.
11. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe przyznaje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu
opinii rady pedagogicznej, w ramach środków przyznanych przez organ prowadzący na ten cel w budżecie
szkoły.
12. Przepisy ust. 1-3 i 6-11 stosuje się odpowiednio do kolegium nauczycielskiego, nauczycielskiego
kolegium języków obcych i kolegium pracowników służb społecznych, z tym że wniosek o przyznanie
stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe składa słuchacz.
Art. 90h. 1. Stypendium Prezesa Rady Ministrów może być przyznane uczniowi szkoły dla młodzieży,
której ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości.
2. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się uczniowi, który otrzymał promocję z wyróżnieniem,
uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole średnią ocen lub wykazuje szczególne uzdolnienia w co najmniej
jednej dziedzinie wiedzy, uzyskując w niej najwyższe wyniki, a w pozostałych dziedzinach wiedzy wyniki co
najmniej dobre.
3. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się jednemu uczniowi danej szkoły na okres od września
do czerwca w danym roku szkolnym.
4. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje Prezes Rady Ministrów.
Art. 90i. 1. Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania może być przyznane uczniowi
szkoły publicznej dla młodzieży lub szkoły niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej dla młodzieży,
uzyskującemu wybitne osiągnięcia edukacyjne, w szczególności:
1) laureatowi międzynarodowej olimpiady lub laureatowi i finaliście olimpiady przedmiotowej o zasięgu
ogólnopolskim lub turnieju;
2) laureatowi konkursu na pracę naukową, organizowanego przez instytucję naukową lub stowarzyszenie
naukowe;
3) uczniowi szkoły ponadgimnazjalnej uzyskującemu najwyższe wyniki w nauce według indywidualnego
programu lub toku nauki;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
56 z 65 2010-07-31 11:24
4) uczniowi uczestniczącemu w zajęciach w uczelni przewidzianych tokiem studiów na podstawie postanowień
regulaminu studiów dotyczących warunków uczestniczenia wybitnie uzdolnionych uczniów w zajęciach
przewidzianych tokiem studiów;
5) uczniowi, który uzyskał wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu krajowym lub
międzynarodowym.
2. Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania przyznaje minister właściwy do spraw
oświaty i wychowania.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania ogłasza na stronach internetowych właściwego
ministerstwa liczbę stypendiów oraz wysokość stypendium w każdym roku szkolnym.
Art. 90j. 1. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być
przyznane uczniowi szkoły artystycznej prowadzącej kształcenie w zawodzie artystycznym.
2. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być
przyznane uczniowi, który uzyskał w okresie (semestrze) bardzo dobrą średnią ocen z przedmiotów
artystyczno-zawodowych oraz uczniowi - laureatowi międzynarodowego lub krajowego konkursu
artystycznego.
3. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być
przyznane nie wcześniej niż po ukończeniu pierwszego roku nauki w danym typie szkoły artystycznej i nie
częściej niż raz w roku.
4. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego przyznaje minister
właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
5. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego ogłasza na stronach
internetowych właściwego ministerstwa liczbę stypendiów oraz wysokość stypendium w każdym roku
szkolnym.
Art. 90k. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość stypendium Prezesa Rady
Ministrów, a także szczegółowy sposób i tryb przyznawania i wypłacania stypendiów, o których mowa w art.
90c ust. 3 pkt 2-4, uwzględniając udział organów szkoły oraz kuratora oświaty w procesie wyłaniania
kandydatów do stypendiów oraz terminy składania wniosków o przyznanie stypendium.
Art. 90l. Osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego, przyznające ze
środków własnych uczniom stypendia za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe, na warunkach i w trybie
określonych w ustalonym przez siebie regulaminie, mogą ubiegać się o zatwierdzenie tego regulaminu przez
ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Art. 90m. 1. Świadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przyznaje wójt (burmistrz,
prezydent miasta).
2. Rada gminy może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej do prowadzenia postępowania w
sprawach, o których mowa w ust. 1.
Art. 90n. 1. W sprawach świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym wydaje się decyzje
administracyjne.
2. Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym są przyznawane na:
1) wniosek rodziców albo pełnoletniego ucznia;
2) wniosek odpowiednio dyrektora szkoły, kolegium nauczycielskiego, nauczycielskiego kolegium języków
obcych, kolegium pracowników służb społecznych lub ośrodka, o którym mowa w art. 90b ust. 3 pkt 2.
3. Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym mogą być również przyznawane z urzędu.
4. Wniosek o przyznanie świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym zawiera w
szczególności:
1) imię i nazwisko ucznia i jego rodziców;
2) miejsce zamieszkania ucznia;
3) dane uzasadniające przyznanie świadczenia pomocy materialnej, w tym zaświadczenie o wysokości
dochodów, z zastrzeżeniem ust. 5;
4) pożądaną formę świadczenia pomocy materialnej inną niż forma pieniężna.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
57 z 65 2010-07-31 11:24
5. W przypadku ubiegania się o stypendium szkolne dla ucznia, którego rodzina korzysta ze świadczeń
pieniężnych z pomocy społecznej, zamiast zaświadczenia o wysokości dochodów przedkłada się
zaświadczenie o korzystaniu ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
6. Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się do dnia 15 września danego roku szkolnego, a
w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów
pracowników służb społecznych - do dnia 15 października danego roku szkolnego.
7. W uzasadnionych przypadkach, wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po
upływie terminu, o którym mowa w ust. 6.
Art. 90o. 1. Rodzice ucznia otrzymującego stypendium szkolne są obowiązani niezwłocznie powiadomić
organ, który przyznał stypendium, o ustaniu przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium
szkolnego.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pełnoletniego ucznia.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dyrektora szkoły, kolegium nauczycielskiego,
nauczycielskiego kolegium języków obcych, kolegium pracowników służb społecznych lub ośrodka, o którym
mowa w art. 90b ust. 3 pkt 2, w przypadku gdy dyrektor poweźmie informację o ustaniu przyczyn, które
stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego.
4. Stypendium szkolne wstrzymuje się albo cofa w przypadku ustania przyczyn, które stanowiły podstawę
przyznania stypendium szkolnego.
5. Należności z tytułu nienależnie pobranego stypendium szkolnego podlegają ściągnięciu w trybie
przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
6. Wysokość należności podlegającej zwrotowi oraz termin zwrotu tej należności ustala się w drodze
decyzji administracyjnej.
7. W przypadkach szczególnych, zwłaszcza jeżeli zwrot wydatków na udzielone stypendium szkolne w
całości lub w części stanowiłby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłby skutki
udzielanej pomocy, właściwy organ może odstąpić od żądania takiego zwrotu.
Art. 90p. 1. Udzielanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest zadaniem własnym
gminy.
2. Udzielanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe w:
1) publicznych szkołach, kolegiach nauczycielskich, nauczycielskich kolegiach języków obcych i kolegiach
pracowników służb społecznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego jest zadaniem
własnym tych jednostek;
2) publicznych szkołach prowadzonych przez organy niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz
szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych jest zadaniem organów prowadzących te
szkoły.
Art. 90r. 1. Na dofinansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym gmina
otrzymuje dotację celową z budżetu państwa.
2. Dotacji, o której mowa w ust. 1, udziela minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek
ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii reprezentacji jednostek
samorządu terytorialnego, określi, w drodze rozporządzenia, terminy przekazywania dotacji, o której mowa w
ust. 1, gminom oraz sposób ustalania wysokości tej dotacji, uwzględniając w szczególności:
1) wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie;
2) liczbę dzieci w wieku od 6 do 18 lat, zameldowanych na terenie gminy na pobyt stały;
3) stosunek liczby osób, którym przyznano zasiłek okresowy, o którym mowa w art. 36 pkt 1 lit. b ustawy z
dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, do liczby osób zameldowanych na terenie gminy na pobyt
stały.
4. Na finansowanie zasiłków szkolnych w danej gminie przeznacza się nie więcej niż 5% kwoty dotacji, o
której mowa w ust. 1.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
58 z 65 2010-07-31 11:24
Art. 90s. 1. Stypendia za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe są finansowane z dochodów
jednostek samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 4-6.
2. Szkoły publiczne prowadzone przez osoby fizyczne oraz osoby prawne inne niż jednostki samorządu
terytorialnego otrzymują środki na przyznanie stypendiów za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe w
ramach dotacji, o której mowa w art. 80 ust. 3.
3. Szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych otrzymują środki na przyznanie stypendiów za
wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe w ramach dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 2a i 3.
4. W szkołach publicznych prowadzonych przez właściwych ministrów stypendia za wyniki w nauce lub za
osiągnięcia sportowe są finansowane z budżetu państwa z części, których dysponentami są właściwi
ministrowie.
5. Publiczne szkoły artystyczne prowadzone przez osoby fizyczne oraz osoby prawne inne niż jednostki
samorządu terytorialnego otrzymują środki na przyznanie stypendiów za wyniki w nauce lub za osiągnięcia
sportowe z budżetu państwa w ramach dotacji, o której mowa w art. 80 ust. 5.
6. Niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych otrzymują środki na przyznanie
stypendiów za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe z budżetu państwa w ramach dotacji, o której
mowa w art. 90 ust. 4b i 4c.
7. Stypendium Prezesa Rady Ministrów jest finansowane z budżetu państwa, a stypendium ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego są finansowane z budżetu państwa z części, których dysponentami są odpowiednio
minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego.
Art. 90t. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć regionalne lub lokalne programy:
1) wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży;
2) wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży.
2. Na realizację programów, o których mowa w ust. 1, jednostki samorządu terytorialnego przeznaczają
środki własne, a także mogą przeznaczać środki publiczne, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z
dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.
3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć programy, o których mowa w ust. 1, we współpracy
z organizacjami, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie.
4. W przypadku przyjęcia programów, o których mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, formy i zakres tej
pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w
szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób
uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.
Art. 90u. 1. Rada Ministrów może przyjąć rządowy program albo programy mające na celu:
1) wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych;
2) wspieranie powstawania i realizacji regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w art. 90t ust.
1 pkt 1, tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje, o których mowa w art. 3
ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
3) wspieranie powstawania i realizacji regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w art. 90t ust.
1 pkt 2, tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje, o których mowa w art. 3
ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
4) wspomaganie tworzenia warunków do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami;
5) wspomaganie organów prowadzących szkoły lub placówki w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki,
wychowania i opieki lub w podnoszeniu poziomu dyscypliny w szkołach lub placówkach;
6) rozwijanie kompetencji, zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych;
7) wspieranie przedsięwzięć w zakresie edukacji patriotycznej i obywatelskiej dzieci i młodzieży.
2. Na współfinansowanie programów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, jest przyznawana dotacja
celowa, po zapewnieniu udziału środków własnych jednostki samorządu terytorialnego lub organizacji, o której
mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
59 z 65 2010-07-31 11:24
albo pozyskania przez tę jednostkę lub organizację środków z innych źródeł, na realizację tworzonego przez
jednostkę samorządu terytorialnego lub organizację regionalnego lub lokalnego programu.
3. Na współfinansowanie programów, o których mowa w ust. 1, mogą być przeznaczane środki
zagraniczne w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju oraz ustawy z dnia
6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.
4. W przypadku przyjęcia programu albo programów, o których mowa w ust. 1, Rada Ministrów określi, w
drodze rozporządzenia, odpowiednio:
1) szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży oraz innym grupom społecznym objętym
programem, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, formy i zakres tej pomocy oraz tryb postępowania w tych
sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a
także osoby i grupy osób uprawnione do pomocy;
2) szczegółowe warunki dofinansowania regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w ust. 1 pkt
2, warunki, jakie muszą spełnić te programy, podmioty dokonujące oceny programów oraz udział środków
własnych niezbędnych do ubiegania się o udzielenie dofinansowania, a także sposób i tryb wyboru
programów, którym zostanie udzielone dofinansowanie, uwzględniając w szczególności potrzeby
edukacyjne na danym obszarze, osiągnięcia uczniów, w tym w szczególności wyniki ze sprawdzianu i
egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1, a w przypadku ubiegania się o dofinansowanie przez
jednostkę samorządu terytorialnego - także udział nakładów na oświatę w budżecie tej jednostki;
3) szczegółowe warunki dofinansowania regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w ust. 1 pkt
3, warunki, jakie muszą spełnić te programy, podmioty dokonujące oceny programów oraz udział środków
własnych niezbędnych do ubiegania się o udzielenie dofinansowania, a także sposób i tryb wyboru
programów, którym zostanie udzielone dofinansowanie, uwzględniając w szczególności potrzeby i
możliwości edukacyjne uczniów, ich osiągnięcia, bazę dydaktyczną niezbędną do realizacji programu,
przygotowanie kadry pedagogicznej i warunki materialne uczniów;
4) szczegółowe warunki, formy i tryb wspomagania tworzenia warunków do sprawowania profilaktycznej
opieki zdrowotnej nad uczniami, uwzględniając w szczególności tworzenie gabinetów profilaktyki
zdrowotnej dla uczniów;
5) formy i zakres wspierania organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki,
wychowania i opieki w szkołach i placówkach lub podnoszeniu poziomu dyscypliny w szkołach lub
placówkach, sposób podziału środków budżetu państwa przyznanych na realizację programu, szczegółowe
kryteria i tryb oceny wniosków organów prowadzących o udzielenie wsparcia finansowego oraz zakres
informacji, jakie powinien zawierać wniosek organu prowadzącego o udzielenie wsparcia finansowego,
uwzględniając w szczególności wymóg skuteczności i efektywności przedsięwzięć podejmowanych w
ramach programu;
6) szczegółowe warunki, formy i tryb realizacji przedsięwzięć w zakresie rozwijania kompetencji,
zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych, uwzględniając w szczególności
konieczność rozwijania umiejętności ułatwiających przystosowanie się do zmian zachodzących w życiu
społecznym i gospodarczym;
7) szczegółowe warunki, formy i tryb wspierania przedsięwzięć w zakresie edukacji patriotycznej i
obywatelskiej dzieci i młodzieży, uwzględniając w szczególności pomoc w poznawaniu miejsc pamięci
narodowej.
Rozdział 9
Przepisy szczególne
Art. 91. (uchylony).
Art. 91a. (uchylony).
Art. 92. 1. Uczniowie, z wyjątkiem uczniów szkół dla dorosłych, objęci są świadczeniami
profilaktycznej opieki zdrowotnej.
2. Organizację oraz formy profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami określają przepisy o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Art. 92a. 1. W czasie wolnym od zajęć szkolnych dla uczniów mogą być organizowane kolonie, obozy i
inne formy wypoczynku.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie
muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasady jego organizowania i
nadzorowania.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
60 z 65 2010-07-31 11:24
Art. 93. 1. Świadectwa szkolne oraz świadectwa maturalne uzyskane za granicą uznaje się za
równorzędne świadectwom ukończenia odpowiednich szkół publicznych i świadectwom dojrzałości określonym
w ustawie, na zasadach przewidzianych w umowach międzynarodowych.
2. W razie braku odpowiednich umów międzynarodowych świadectwa, o których mowa w ust. 1, mogą
być w drodze nostryfikacji uznane za równorzędne odpowiednim świadectwom określonym w ustawie, z
zastrzeżeniem ust. 3 i 4.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
zagranicznych, określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw
maturalnych uzyskanych za granicą, a także rodzaje świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych
za granicą, które uznaje się za równorzędne ze świadectwami określonymi w ustawie bez obowiązku
przeprowadzania nostryfikacji.
4. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3, powinno w szczególności uwzględniać porównanie okresów
nauki za granicą z okresami nauki w szkołach polskich, rodzaje dokumentów, które powinny być dołączone do
wniosku o nostryfikację, a także może uwzględnić dodatkowe warunki, jakie muszą być spełnione dla uznania
świadectwa szkolnego lub świadectwa maturalnego uzyskanego za granicą za równorzędne ze świadectwem
określonym w ustawie bez przeprowadzania nostryfikacji.
Art. 94. 1. Kształcenie uczniów oraz doskonalenie nauczycieli może odbywać się za granicą, na podstawie
umów międzynarodowych, porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, organy
prowadzące szkoły, jednostki samorządu terytorialnego, organy administracji rządowej, zakłady kształcenia
nauczycieli i placówki doskonalenia, programów edukacyjnych Unii Europejskiej lub na zaproszenie podmiotów
zagranicznych.
1a. Okres doskonalenia za granicą jest zaliczany do okresu zatrudnienia nauczyciela w kraju, od którego
zależą uprawnienia pracownicze, na warunkach określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 2.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
zagranicznych, określi, w drodze rozporządzenia, warunki kierowania za granicę uczniów w celu kształcenia
oraz nauczycieli w celu doskonalenia, uwzględniając w szczególności:
1) możliwość przyznania stypendium i innych świadczeń;
2) okres, na jaki przyznaje się stypendium, oraz szczegółowe warunki wypłacania stypendium i innych
świadczeń;
3) minimalną wysokość stypendium, kierując się wysokością wynagrodzenia zasadniczego i dodatku
zagranicznego, określoną w przepisach w sprawie wynagrodzenia i dodatków przysługujących członkom
służby zagranicznej;
4) możliwość udzielania nauczycielom pozostającym w zatrudnieniu urlopu szkoleniowego lub bezpłatnego
oraz okres, na jaki udziela się tych urlopów, a także zasady obliczania wysokości wynagrodzenia za okres
urlopu szkoleniowego;
5) możliwość przyznania świadczeń na rzecz rodzin osób, o których mowa w pkt 4;
6) organy uprawnione do przyznawania stypendiów i świadczeń oraz udzielania urlopów;
7) warunki zaliczania okresu doskonalenia za granicą do okresu zatrudnienia w kraju;
8) warunki odwoływania uczniów i nauczycieli skierowanych za granicę oraz warunki zwrotu wypłaconych im
stypendiów i świadczeń.
Art. 94a. 1. Osoby niebędące obywatelami polskimi korzystają z nauki i opieki w publicznych
przedszkolach, a podlegające obowiązkowi szkolnemu korzystają z nauki i opieki w publicznych szkołach
podstawowych, gimnazjach, publicznych szkołach artystycznych oraz w placówkach, w tym placówkach
artystycznych, na warunkach dotyczących obywateli polskich.
1a. Osoby niebędące obywatelami polskimi, podlegające obowiązkowi nauki, korzystają z nauki i opieki w
publicznych szkołach ponadgimnazjalnych na warunkach dotyczących obywateli polskich do ukończenia 18 lat
lub ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej.
2. Na warunkach dotyczących obywateli polskich korzystają z nauki w publicznych szkołach policealnych,
publicznych szkołach artystycznych, publicznych zakładach kształcenia nauczycieli i publicznych placówkach:
1) obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia
o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji
Szwajcarskiej, a także członkowie ich rodzin posiadający prawo pobytu lub prawo stałego pobytu;
2) osoby pochodzenia polskiego w rozumieniu przepisów o repatriacji;
3) osoby, którym udzielono zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
61 z 65 2010-07-31 11:24
4) osoby posiadające ważną Kartę Polaka;
5) osoby, dla których uprawnienie takie wynika z umów międzynarodowych;
6) osoby, którym nadano status uchodźcy oraz członkowie ich rodzin;
7) osoby posiadające zgodę na pobyt tolerowany;
8) osoby, którym udzielono ochrony uzupełniającej oraz członkowie ich rodzin;
9) osoby korzystające z ochrony czasowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
10) osoby, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono zezwolenia na pobyt rezydenta
długoterminowego Wspólnot Europejskich;
11) osoby, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, 13 i 14 ustawy z dnia 13
czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z późn. zm.);
12) członkowie rodzin osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy.
2a. Za członków rodzin osób, o których mowa w ust. 2:
1) pkt 1 - uważa się osoby, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z 2007 r. Nr 120, poz. 818
oraz z 2008 r. Nr 216, poz. 1367);
2) pkt 6, 8 i 12 - uważa się małżonka oraz małoletnie dzieci tych osób niepozostające w związku małżeńskim i
będące na ich utrzymaniu.
3. Osoby niebędące obywatelami polskimi, niewymienione w ust. 2, mogą korzystać z nauki w publicznych
szkołach, zakładach kształcenia nauczycieli i placówkach, o których mowa w ust. 2:
1) jako stypendyści otrzymujący stypendium przyznane przez ministra właściwego do spraw oświaty i
wychowania;
2) jako stypendyści otrzymujący stypendium przyznane przez organ prowadzący szkołę, zakład kształcenia
nauczycieli lub placówkę, dyrektora szkoły, zakładu kształcenia nauczycieli lub placówki;
3) na warunkach odpłatności.
4. Osoby niebędące obywatelami polskimi, podlegające obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki,
które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, mają
prawo do dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego. Dodatkową naukę języka polskiego dla tych osób
organizuje organ prowadzący szkołę.
4a. Osoby, o których mowa w ust. 4, mają prawo do pomocy udzielanej przez osobę władającą językiem
kraju pochodzenia, zatrudnioną w charakterze pomocy nauczyciela przez dyrektora szkoły. Pomocy tej udziela
się nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy.
4b. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 4, przysługuje także osobom będącym obywatelami polskimi,
podlegającym obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go
na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki; osoby te korzystają z uprawnienia, o którym mowa w
ust. 4, nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy.
4c. Osoby, o których mowa w ust. 4 i 4b, mogą korzystać z dodatkowych zajęć wyrównawczych w
zakresie przedmiotów nauczania organizowanych przez organ prowadzący szkołę, nie dłużej jednak niż przez
okres 12 miesięcy.
5. Dla osób niebędących obywatelami polskimi, podlegających obowiązkowi szkolnemu, placówka
dyplomatyczna lub konsularna kraju ich pochodzenia działająca w Polsce albo stowarzyszenie kulturalnooświatowe
danej narodowości mogą organizować w szkole, w porozumieniu z dyrektorem szkoły i za zgodą
organu prowadzącego, naukę języka i kultury kraju pochodzenia. Szkoła udostępnia nieodpłatnie pomieszczenia
i pomoce dydaktyczne.
6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, w
tym szkół artystycznych, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek, uwzględniając w szczególności
rodzaje dokumentów potwierdzających poziom wykształcenia i stan zdrowia, a także sposób
kwalifikowania do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr;
2) wysokość odpłatności za naukę w publicznych szkołach policealnych, szkołach ponadgimnazjalnych dla
dorosłych, szkołach artystycznych, zakładach kształcenia nauczycieli i placówkach oraz sposób wnoszenia
opłat, uwzględniając przewidywane koszty kształcenia oraz możliwość całkowitego lub częściowego
zwolnienia z tej odpłatności;
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
62 z 65 2010-07-31 11:24
3) sposób organizacji dodatkowej nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych w zakresie
przedmiotów nauczania oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia, o których mowa w ust. 4 i 4b-5, z
uwzględnieniem wymiaru godzin zajęć i minimalnej liczby osób, dla których organizuje się naukę języka i
kultury kraju pochodzenia;
4) wysokość stypendium dla osób, o których mowa w ust. 3 pkt 1, oraz przypadki, w których stypendium
może być obniżone lub zawieszone, kierując się wysokością świadczeń pomocy materialnej przyznawanej
uczniom na warunkach i w trybie określonych na podstawie art. 91 ust. 2.
Art. 95. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, zasady i
warunki zatrudniania w szkołach i placówkach publicznych nauczycieli niebędących obywatelami polskimi.
Art. 95a. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny obowiązujące w
publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, z uwzględnieniem w szczególności warunków pracy i nauki
w czasie pobytu w szkole, w tym w warsztatach, laboratoriach i pracowniach szkolnych oraz w czasie zajęć z
wychowania fizycznego, w czasie zawodów sportowych i wycieczek turystycznych, oraz postępowanie w
sprawach wypadków uczniów.
Art. 96. (uchylony).
Rozdział 10
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 97. (pominięty).
Art. 98. (pominięty).
Art. 99. (pominięty).
Art. 100. (pominięty).
Art. 101. (pominięty).
Art. 102. (pominięty).
Art. 103. (pominięty).
Rozdział 11
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 104. 1. Prowadzenie szkół podstawowych, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych (w tym szkół
przy zakładach karnych oraz zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich) i artystycznych, przechodzi
do obowiązkowych zadań własnych gmin z dniem 1 stycznia 1994 r., z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Gmina może ustalić inny termin przejęcia szkół niż określony w ust. 1, nie później jednak niż 1 stycznia
1996 r. O nieprzejęciu prowadzenia szkół podstawowych z dniem 1 stycznia 1994 r. gmina zawiadamia
właściwego kuratora oświaty do dnia 30 grudnia 1993 r.
3. (uchylony).
4. Prowadzenie szkół ponadpodstawowych, szkół artystycznych I stopnia oraz placówek może być
przekazane gminie, na jej wniosek, jako zadanie własne, za zgodą organu prowadzącego szkołę oraz po
zawiadomieniu właściwego kuratora oświaty co najmniej na 6 miesięcy przed terminem przejęcia.
5. Składniki majątkowe szkół przekazanych w trybie określonym w ust. 2 i 4 wchodzą w skład mienia
komunalnego z dniem przekazania.
6. Do dnia 31 grudnia 1995 r. niepubliczne szkoły podstawowe otrzymują dotacje z budżetu państwa na
zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 5.
7. Do czasu przejęcia przez gminy szkół podstawowych, określonych w ust. 1, w skład komisji
przeprowadzającej konkurs na dyrektora szkoły podstawowej wchodzi dwóch przedstawicieli właściwej gminy,
jeżeli konkurs na dyrektora szkoły przeprowadza inny niż gmina organ prowadzący szkołę.
Art. 105. Zadanie własne gmin w zakresie prowadzenia przedszkoli, o którym mowa w art. 5 ust. 5, staje
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
63 z 65 2010-07-31 11:24
się zadaniem obowiązkowym z dniem 1 stycznia 1992 r.
Art. 106. Działające w dniu wejścia w życie ustawy szkoły państwowe lub prowadzone przez gminy stają
się szkołami publicznymi w rozumieniu ustawy.
Art. 107. 1. Domy małego dziecka działające w dniu wejścia w życie ustawy z dniem 1 stycznia 1993 r.
przekształca się w placówki opiekuńczo-wychowawcze określone w ustawie, prowadzone przez ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania i podporządkowane mu organy.
2. Rada Ministrów określi szczegółowo zasady i tryb przekształcania domów małego dziecka w placówki
opiekuńczo-wychowawcze, o których mowa w ust. 1.
Art. 108. 1. Nauczyciele, którym przed dniem wejścia w życie ustawy powierzono funkcje dyrektora w
szkołach lub placówkach publicznych, wykonują te funkcje do dnia 31 sierpnia roku szkolnego, w którym został
przeprowadzony konkurs na dyrektora tej szkoły lub placówki publicznej, nie dłużej jednak niż do dnia 31
sierpnia 1994 r.
2. W przypadku szkół podstawowych przejmowanych przez gminy w terminie wcześniejszym niż określony
w art. 104 ust. 1 dyrektorzy tych szkół wykonują swoje funkcje nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia tego roku
kalendarzowego, w którym gmina przejmuje szkołę.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą nauczycieli, którym funkcje dyrektorów szkół lub placówek publicznych
powierzono w drodze konkursu. Nauczyciele ci wykonują funkcje dyrektorów nie dłużej niż 5 lat od dnia
powierzenia.
Art. 109. 1. Osoby pełniące w dniu wejścia w życie ustawy funkcje kuratorów oświaty i wychowania stają
się kuratorami oświaty, o których mowa w ustawie.
2. Pracownicy zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy w kuratoriach oświaty i wychowania stają się
pracownikami kuratoriów oświaty, o których mowa w ustawie.
Art. 110. 1. Osoby prawne i fizyczne prowadzące w dniu wejścia w życie ustawy szkoły lub placówki
niepaństwowe dostosują zasady działania tych szkół lub placówek do wymogów określonych w niniejszej
ustawie w terminie do dnia 31 sierpnia 1992 r.
2. Z zastrzeżeniem ust. 3 szkoły, o których mowa w ust. 1, stają się szkołami niepublicznymi w rozumieniu
ustawy i podlegają z urzędu wpisowi do ewidencji wymienionej w art. 82 ust. 1.
3. Na wniosek osoby prowadzącej szkołę kurator oświaty w drodze decyzji uznaje szkołę, o której mowa
w ust. 1, za szkołę publiczną, jeżeli stwierdzi spełnienie przez szkołę warunków określonych odpowiednio w art.
6 lub art. 7 ust. 1. Przepisów art. 58 ust. 3 i 4 nie stosuje się.
Art. 111. Statuty szkół i placówek państwowych działających w dniu wejścia w życie ustawy powinny być
dostosowane do wymogów tej ustawy do dnia 31 sierpnia 1992 r.
Art. 112. (uchylony).
Art. 113. 1. (wygasł).
2. Dotychczasowe uprawnienia do prowadzenia szkół i innych placówek, wynikające z przepisów
wydanych na podstawie art. 38 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 114 pkt 2, pozostają w mocy do czasu
wydania przepisów przewidzianych w art. 29 niniejszej ustawy.
Art. 114. Tracą moc:
1) dekret z dnia 23 marca 1956 r. o obowiązku szkolnym (Dz. U. Nr 9, poz. 52, z 1961 r. Nr 32, poz. 160, z
1971 r. Nr 12, poz. 115 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192),
2) ustawa z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. Nr 32, poz. 160, z 1971 r.
Nr 12, poz. 115, z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1984 r. Nr 49, poz. 253, z 1989 r.
Nr 29, poz. 155 i Nr 35, poz. 192 oraz z 1990 r. Nr 34, poz. 197 i 198).
Art. 115. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepisy rozdziału 7 wchodzą w życie z
dniem 1 stycznia 1992 r.
UWAGI
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
64 z 65 2010-07-31 11:24
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 41, poz. 362) osoby niebędące nauczycielami zajmujące stanowisko dyrektora szkoły
lub placówki na podstawie dotychczasowych przepisów mogą zajmować to stanowisko do czasu, na jaki
zostały powołane.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 141, poz.
1185) przepis art. 5 ust. 3c nie dotyczy publicznych szkół artystycznych, placówek, o których mowa w art. 2
pkt 7 ustawy o systemie oświaty, dla uczniów szkół artystycznych oraz placówek doskonalenia nauczycieli
szkół artystycznych, które w dniu 20 września 2002 r. są prowadzone przez jednostki samorządu
terytorialnego, inne osoby prawne lub osoby fizyczne.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 145,
poz. 1532) dofinansowanie, o którym mowa w art. 70b ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu nadanym
ustawą, przysługuje z tytułu kosztów kształcenia tych młodocianych pracowników, z którymi umowy o pracę w
celu przygotowania zawodowego zostały zawarte po dniu 31 grudnia 2003 r., oraz tych młodocianych
pracowników, z którymi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego zostały zawarte przed dniem 1
stycznia 2004 r., ale kształcenie rozpoczęto w roku szkolnym 2004/2005.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 14 maja 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 162, poz.
1690):
1. W terminie do dnia 31 grudnia 2005 r. minister właściwy do spraw rolnictwa może przejąć, w drodze
porozumienia, prowadzenie szkół rolniczych i placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym,
a minister właściwy do spraw środowiska może przejąć prowadzenie szkół leśnych o znaczeniu co najmniej
regionalnym przejętych z dniem 1 stycznia 1999 r. przez samorząd powiatowy.
2. Przejęcie następuje na wniosek właściwego ministra po podjęciu przez radę powiatu uchwały o
przekazaniu.
3. Przekazanie szkół następuje wraz z mieniem powiatowym będącym we władaniu szkół i placówek, o
których mowa w ust. 1.
4. Tryb przekazania szkół i placówek określa porozumienie zawarte między właściwym ministrem a
zarządem powiatu.
5. Z dniem zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 4, prowadzenie przejętych szkół i placówek
rolniczych i leśnych staje się zadaniem odpowiednio ministra właściwego do spraw rolnictwa lub ministra
właściwego do spraw środowiska.
Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 181,
poz. 1292) istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy szkoły z oddziałami dwujęzycznymi oraz szkoły
integracyjne, które nie spełniają warunków określonych w niniejszej ustawie, mogą funkcjonować jako
odpowiednio szkoły z oddziałami dwujęzycznymi lub szkoły integracyjne do roku szkolnego 2008/2009 włącznie.
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 181,
poz. 1292) dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 71b ust. 6 i 8 ustawy zachowują
moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 71b ust. 6 i 8 ustawy, w
brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. zmieniającej ustawę o systemie oświaty oraz ustawę o
zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 219, poz. 1705):
1. W 2009 r. koszty dotacji udzielonej przedszkolu niepublicznemu pokrywa się na dotychczasowych
zasadach.
2. Przepis art. 90 ust. 2c ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się od dnia 1 stycznia
2010 r.
Ustawa o systemie oświaty, stan na 31-07-2010 http://www.prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=1
65 z 65 2010-07-31 11:24